Vanaf vandaag kan een grote groep basisscholen subsidie aanvragen voor financiële educatie. Hierdoor leren kinderen al op jonge leeftijd om te gaan met geld. Het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid stelt dit jaar € 11,2 miljoen beschikbaar.

Vanaf vandaag kunnen basisscholen en middelbare scholen opnieuw subsidie aanvragen om leerlingen beter te leren lezen, schrijven en rekenen. Deze subsidie wordt sinds eind 2022 beschikbaar gesteld door het ministerie van Onderwijs Cultuur en Wetenschap (OCW), en daarmee zijn inmiddels al ruim 1,5 miljoen leerlingen bereikt. Met deze laatste subsidieronde wil het ministerie dat nog eens 1 miljoen leerlingen extra ondersteuning krijgen om de basisvaardigheden te versterken. Het streven is om in totaal 95% van alle leerlingen in het primair en voortgezet onderwijs te bereiken. Om blijvend te kunnen werken aan betere lees-, schrijf- en rekenvaardigheden, komt er vanaf 2027 een nieuwe vorm van bekostiging die de subsidie vervangt: de gerichte bekostiging.

Scholen vinden de weg omhoog als het gaat om de leerprestaties van leerlingen op de basisvaardigheden. Tegelijkertijd blijft de urgentie groot om deze prestaties te verbeteren, met name in het voortgezet onderwijs. Dat beeld komt naar voren uit de voortgangsrapportages van het Masterplan basisvaardigheden en het Nationaal Programma Onderwijs die vandaag naar de Tweede Kamer worden gestuurd. Zowel scholen in het basis- als voortgezet onderwijs hebben subsidie gekregen om de vaardigheden te verbeteren. Het merendeel ervaart een merkbare vooruitgang in de prestaties van hun leerlingen. Dat geldt vooral voor scholen in het primair onderwijs. 

Het kabinet wil dat elk kind en elke jongere de kans krijgt om zich technologische vaardigheden eigen te maken. Of het nu gaat om het omgaan met computers, programmeren of het maken van protheses: het beheersen van technologische vaardigheden is essentieel in de wereld van nu en morgen. Het kabinet geeft dan ook een stevige impuls aan het technologieonderwijs. Vandaag gaat de subsidieregeling Techkwadraat open: regionale samenwerkingen van basis- en middelbare scholen (havo, vwo en vmbo-t), bedrijven en buitenschoolse organisaties als musea kunnen samen een aanvraag indienen. Het gaat om plannen om te bouwen aan toekomstbestendig, dekkend en kwalitatief hoogstaand technologieonderwijs. Voor deze eerste fase is € 129 miljoen beschikbaar, afkomstig uit het Nationaal Groeifonds.

Nog te vaak zitten kinderen en jongeren langdurig thuis zonder onderwijs. Om schooluitval beter in beeld te krijgen, te voorkomen én terug te dringen is het wetsvoorstel Terugdringen Schoolverzuim van staatssecretaris Paul (Funderend Onderwijs en Emancipatie) naar de Tweede Kamer verstuurd. Met dit wetsvoorstel kunnen basisscholen, middelbare scholen en mbo-instellingen sneller, beter en preventief actie nemen bij afwezigheid van leerlingen en mbo-studenten. Ook neemt het aantal langdurige vrijstellingen van de leerplicht af.

Harmjan Vedder en Stefan Philipsen worden benoemd als raadslid bij de Onderwijsraad. Zij starten in januari 2025 en zijn voor een periode van 4 jaar benoemd. Daisy Mertens, leerkracht en raadslid sinds 2021, is herbenoemd voor een 2e periode van 4 jaar. De ministerraad heeft daarmee ingestemd op voorstel van minister Bruins van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap.

Goed kunnen lezen is niet alleen noodzakelijk, het is vooral ook leuk. Leesplezier staat daarom voorop in de nieuwe boekenclub van staatssecretaris Mariëlle Paul (funderend onderwijs en emancipatie). Vandaag, bij de start van de Kinderboekenweek, is de eerste editie. Met de boekenclub wil de bewindspersoon extra aandacht vestigen op het belang van lezen. Lezen is één van de basisvaardigheden waar dit kabinet stevig op inzet. Samen met leerlingen van Het Open Venster in Rotterdam bespreekt staatssecretaris Paul een boek dat ze vooraf hebben gelezen.

Nederland voorbereiden op de toekomst vraagt om focus op wat écht nodig is. Dat is dan ook de kern van het regeerprogramma voor het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap. Minister Eppo Bruins en staatssecretaris Mariëlle Paul blijven investeren in een sterk en toegankelijk stelsel van onderwijs, cultuur, media en wetenschap en een vrije en veilige samenleving voor iedereen. Zij moeten ook fors bezuinigen. Dat noopt tot scherpe en verstandige keuzes. Minister Bruins: “We moeten anticiperen op het feit dat er minder geld is voor onderwijs, cultuur en wetenschap. Dat is pijnlijk en maakt het noodzakelijk scherp te kiezen. Wij kiezen ervoor de basis op orde te houden. Dat is belangrijk voor de toekomst van ons allemaal en voor onze studenten, leerlingen, docenten, wetenschappers, journalisten en creatieve makers in het bijzonder. Het kabinet staat pal voor hun vrijheden en veiligheid. Onderwijs, cultuur, media en wetenschap zijn cruciale pijlers onder onze rechtsstaat.” Staatssecretaris Paul: “Het is noodzakelijk dat we anders met het geld omgaan en helaas betekent dit dat we lastige keuzes moeten maken. Voor mij staat goed leren lezen, schrijven en rekenen voorop. Daar zetten we de komende tijd vol op in. En vanzelfsprekend kan dat niet zonder voldoende deskundige leraren voor de klas.”

Ruim 2100 scholen krijgen met ingang van dit schooljaar extra ondersteuning voor het verbeteren van lezen, schrijven en rekenen. Met deze subsidieronde worden 650.000 leerlingen geholpen. Inmiddels krijgt 60% van alle leerlingen in het primair en voortgezet onderwijs nu extra ondersteuning. Staatssecretaris Mariëlle Paul (Funderend Onderwijs en Emancipatie) opent vandaag het schooljaar in regio Noord bij het Linde College in Wolvega, een van de scholen die vanaf nu aan de slag gaat met het verbeteren van deze vaardigheden.

Minister Mariëlle Paul (Primair en Voortgezet Onderwijs) heeft het bestuur van basisschool Klein Amsterdam in Amsterdam gesommeerd onmiddellijk orde op zaken te stellen. Om het wanbeheer en de zeer zwakke onderwijskwaliteit op de school te herstellen, moet het bestuur binnen 4 weken met een plan van aanpak komen. Het is uitzonderlijk dat de minister een aanwijzing oplegt, maar op dit moment ontbreekt het vertrouwen dat het bestuur (Stichting Leren in de Tussenruimte) uit zichzelf verbetert.

Structureel geld voor structurele taken en alleen nog subsidies voor tijdelijke plannen, ingrijpen als schoolbesturen niet willen samenwerken terwijl dit wel nodig is en vaker een helpende hand in de school. Schoolleiders en leraren moeten bovendien veel meer te zeggen hebben over wat er in de klas gebeurt. Dit zijn enkele maatregelen waarmee het kabinet de regie meer wil terugpakken op het basisonderwijs en voortgezet onderwijs om zo de kwaliteit ervan te verbeteren. Die kwaliteit staat nu onder druk en dus moet er iets veranderen aan de manier waarop de overheid het onderwijs aanstuurt, schrijft minister Paul voor Primair en Voortgezet Onderwijs in een brief aan de Tweede Kamer.

Minister Mariëlle Paul (Primair en Voortgezet Onderwijs) blijft Stichting Islamitische School Amsterdam korten op het budget dat ze maandelijks van de Rijksoverheid krijgt. Het schoolbestuur kreeg ruim een jaar geleden een aanwijzing onder meer vanwege financieel wanbeleid, maar heeft sindsdien onvoldoende verbetering laten zien. De komende maanden krijgt het bestuur 80% minder bekostiging. Als de situatie niet verbetert, wordt de bekostiging in juni van dit jaar volledig stopgezet.

Het kabinet zet alles op alles om het tekort aan leraren en schoolleiders aan te pakken. Toch blijven de tekorten ook de komende jaren hoog. Onderwijspartijen in zo’n 30 regio’s werken samen bij het werven, matchen, opleiden, professionaliseren en behouden van onderwijspersoneel. Ook moeten de kwaliteit en toegankelijkheid van de lerarenopleidingen omhoog. Dat schrijven de ministers Paul (Primair en Voortgezet Onderwijs) en Dijkgraaf (Onderwijs, Cultuur en Wetenschap) vandaag in een brief aan de Tweede Kamer over de stand van zaken rond de lerarenstrategie.

In het primair onderwijs en het (voortgezet) speciaal (basis)onderwijs zijn mobiele telefoons, tablets en smartwatches binnenkort ook niet meer toegestaan in de klas. Dit omdat ze afleiden en ervoor zorgen dat leerlingen slechter presteren. Dat heeft minister Mariëlle Paul (Primair en Voortgezet Onderwijs) afgesproken met de PO-Raad, LBVSO, Sectorraad GO, AVS, Siméa, VIVIS en Stem van de vso-leerling.

Om het plezier in lezen bij kinderen te vergroten en daarmee hun leesvaardigheid te verbeteren, gaan bibliotheken intensiever samenwerken met scholen en de kinderopvang. Minister Paul (Primair en Voortgezet Onderwijs) en staatssecretaris Uslu (Cultuur en Media) stellen hiervoor de komende 3 jaar in totaal € 74 miljoen beschikbaar. Leesdeskundigen uit de lokale bibliotheek gaan op scholen en kinderdagverblijven helpen om kinderen te enthousiasmeren voor lezen, onder meer door bestaande boekencollecties flink uit te breiden.

De situatie in het onderwijs voor nieuwkomers vraagt om actie. Gemeenten en scholen trokken meermaals aan de bel om kinderen zo snel mogelijk onderwijs te kunnen bieden. Inmiddels zitten naar schatting meer dan 2.000 leerplichtige nieuwkomers zonder onderwijs thuis of in de crisisopvang. De Eerste Kamer stemde vandaag in met het wetsvoorstel tijdelijke nieuwkomersvoorzieningen in het onderwijs. De wet treedt vanaf begin oktober in werking. Vanaf dat moment krijgen leraren, school- en gemeentebesturen meer ruimte voor passende oplossingen bij de organisatie van het onderwijs aan nieuwkomers, als de lokale situatie daarom vraagt.

Vandaag is het nieuwe schooljaar in de regio midden weer begonnen. Minister Paul (Primair en Voortgezet Onderwijs) gaf op Openbare Basisschool De Toermalijn in Cothen (Utrecht) samen met de leerlingen hiervoor het startsein. Ook ging de minister in gesprek met leraren en het schoolbestuur over de aanpak van het lerarentekort.

Minister Dennis Wiersma (Primair en Voortgezet Onderwijs) heeft vanaf volgend schooljaar meer mogelijkheden om in te grijpen bij ernstige misstanden op scholen. Vandaag stemde de Eerste Kamer in met het wetsvoorstel ‘Uitbreiding bestuurlijk instrumentarium onderwijs’ waarin dit is vastgelegd.

Op school leren kinderen alles over onze democratische rechtsstaat. Over vrijheid, dat je mag zijn wie je wilt zijn, je mag geloven in wat je gelooft, en dat je verliefd mag worden op wie je wilt. Veel kinderen krijgen daarnaast informeel onderwijs, bijvoorbeeld les over een tweede taal, religie of cultuur. Dat is heel vaak een verrijking, zoals leren over de herkomst van je familie of de taal van je opa en oma. Maar soms gaat het mis. In dat geval is het belangrijk om te voorkomen dat kinderen een vijandige houding tegenover andere bevolkingsgroepen krijgen aangeleerd. Onderwijs, of dat nu formeel of informeel is, mag kinderen nooit met hun rug naar onze samenleving en onze normen en waarden plaatsen. Daar moeten zij tegen worden beschermd. In november vorig jaar kondigde minister Wiersma voor Primair en Voortgezet Onderwijs maatregelen aan. Er liggen nu hoofdlijnen voor een wetsvoorstel om op basis van signalen mogelijke misstanden eerder te onderzoeken en daar waar nodig in te grijpen.

De Inspectie van het Onderwijs heeft vandaag de Staat van het Onderwijs 2023 gepresenteerd. Dit jaarlijkse rapport geeft een overzicht van trends en ontwikkelingen in het onderwijsstelsel. Het laat zien wat goed gaat, maar ook wat beter kan én moet. Dit jaar gaat de Inspectie nader in op de belangrijke thema’s basisvaardigheden, kansengelijkheid en goed toegeruste leraren. De uitdagingen die de Inspectie signaleert zijn herkenbaar en staan bovenaan de agenda van het kabinet. Dit kabinet heeft daartoe grote investeringen in alle onderwijssectoren gedaan.