De kinderopvangtoeslagaffaire en recente rapporten hebben duidelijk gemaakt dat ons kinderopvangstelsel anders moet. Nu krijgen ouders een zekere rekening waar een onzekere toeslag tegenover staat. Daarom ontwikkelt het kabinet bouwstenen voor een nieuw financieringsstelsel met meer zekerheid voor ouders. Ook wil het kabinet kinderopvang voor de meeste ouders aanzienlijk goedkoper maken, waardoor meer werken lonender wordt. In het coalitieakkoord is afgesproken om te komen tot een inkomensonafhankelijke vergoeding en te onderzoeken hoe de arbeidseis goed ingevuld kan worden. Nu wordt ook directe financiering met een inkomensafhankelijke eigen bijdrage uitgewerkt.

Kinderopvangcentra mogen vanaf 1 februari 2024 meertalige dagopvang aanbieden. De Eerste Kamer heeft afgelopen dinsdag ingestemd met een wetsvoorstel van minister Van Gennip (Sociale Zaken en Werkgelegenheid). Hierdoor mag kinderopvang voor maximaal 50% van de dagelijkse opvangtijd in het Duits, Engels of Frans aangeboden worden. Buitenschoolse opvang mag al langer meertalig worden aangeboden.

De Tweede Kamer heeft een amendement aangenomen om de maximum uurprijzen voor kinderopvangtoeslag in 2024 extra te verhogen. Op deze manier gaat de maximum uurprijs beter aansluiten bij de tarieven die ouders moeten betalen voor kinderopvang. Om dit te kunnen realiseren werkt minister Van Gennip (Sociale Zaken en Werkgelegenheid) aan een spoedwijziging van het Besluit kinderopvangtoeslag.

Het kabinet heeft de afgelopen 1,5 jaar hard gewerkt aan een nieuw financieringsstelsel voor de kinderopvang. De kinderopvangtoeslagaffaire heeft pijnlijk duidelijk gemaakt dat het stelsel eenvoudiger moet worden en dat er meer financiële zekerheid voor ouders nodig is. Door de val van het kabinet kan er nu geen nieuw stelsel meer worden ingevoerd, maar er is veel kennis opgedaan waarmee een volgend kabinet verder kan.

Het kabinet wil kinderopvangorganisaties verplichten om de overzichten van ingezette beroepskrachten en de presentielijsten van kinderen zes weken te bewaren. De verplichting geldt voor de dagopvang en de buitenschoolse opvang. Het kabinet start een internetconsultatie, waarop mensen tot en met 24 september 2023 hun reactie op de wijziging van de Regeling wet kinderopvang kunnen geven.

De toeslagenaffaire heeft pijnlijk duidelijk gemaakt dat het financieringsstelsel voor kinderopvang veel minder complex moet worden. Het kabinet werkt daarom aan een zorgvuldige herziening van het kinderopvangstelsel, om de financiering eenvoudiger, voorspelbaarder en betaalbaarder te maken voor ouders. Minister Karien van Gennip (Sociale Zaken en Werkgelegenheid) heeft vandaag meerdere analyses naar de Tweede Kamer gestuurd over de verwachte impact van het nieuwe stelsel.

Het kabinet verhoogt de vergoeding voor kinderopvangkosten in 2024. De maximum uurprijs wordt voor dagopvang  € 9,65, voor buitenschoolse opvang € 8,30 en voor gastouderopvang € 7,24. De ministerraad heeft daarmee ingestemd op voorstel van minister Van Gennip van Sociale Zaken en Werkgelegenheid.

Het kabinet wil meertalige dagopvang in de kinderopvang mogelijk maken en heeft daarvoor een wijziging van de Wet kinderopvang voorbereid. Vanaf de inwerkingtreding van het wetsvoorstel kunnen kindcentra maximaal 50% van de dagelijkse opvangtijd aanbieden in het Duits, Engels of Frans. Deze regels zijn verder uitgewerkt in het Besluit kwaliteit kinderopvang. Dit ontwerpbesluit staat nu ter internetconsultatie open.

Er bestaan momenteel grote verschillen in de kwaliteit van opvang die gastouders aanbieden. Om dit tegen te gaan wil minister Van Gennip (Sociale Zaken en Werkgelegenheid) extra kwaliteitseisen in de wet vastleggen. Zoals een verplichting voor het opstellen van een pedagogisch werkplan voor iedere gastouder, permanent blijven werken aan de ontwikkeling en een achterwacht voor alle gastouders. Om gastouders te helpen bij het voldoen aan de nieuwe maatregelen wordt de maximum uurprijs voor gastouderopvang in 2025 met 21 eurocent verhoogd. Dit schrijft minister Van Gennip vandaag in een brief aan de Tweede Kamer

In het coalitieakkoord is afgesproken om het stelsel voor kinderopvangtoeslag te herzien. Het kabinet wil het kinderopvangstelsel eenvoudiger en betaalbaarder maken voor ouders. De afgelopen periode is steeds duidelijker geworden dat er grote zorgen zijn over de stijgende prijzen, de personeelskrapte en het waarborgen van de kwaliteit van kinderopvang in aanloop naar het nieuwe stelsel. Zeker gezien de lessen vanuit de kinderopvangtoeslagaffaire is een zorgvuldige invoering van het nieuwe stelsel voor zowel sector, ouders als uitvoerders cruciaal. Daarom komt er een stevig ‘ingroeipad’ om de vraag naar kinderopvang vanaf 2025 geleidelijk te laten groeien, zodat de sector het aanbod geleidelijk kan vergroten en niet overvallen wordt door een grote plotselinge stijging in de vraag naar opvang. Op deze manier werkt het kabinet aan een zorgvuldige invoering van het nieuwe stelsel in 2027. Dit laat het kabinet in een brief aan de Tweede Kamer weten.

Om kinderen al op jonge leeftijd in meerdere talen vaardig te maken wil het kabinet meertalige dagopvang mogelijk maken. Via het – vandaag aan de Raad van State voorgelegde –  wetsvoorstel mogen kinderopvangcentra vanaf 2024 dagopvang (voor maximaal 50% van de dagelijkse opvangtijd) in het Duits, Engels of Frans aanbieden. Meertaligheid in deze drie talen kan vervolgens worden voortgezet in het basisonderwijs. Voor de buitenschoolse opvang bestaat deze mogelijkheid al sinds 2017.

Met het Besluit kinderopvangtoeslag 2024 past minister Van Gennip van Sociale Zaken en Werkgelegenheid de maximum uurprijzen en toetsingsinkomens voor de kinderopvangtoeslag voor 2024 aan. Op die manier beweegt de kinderopvangtoeslag mee met het gemiddelde prijspeil in de economie en blijft kinderopvang toegankelijk en betaalbaar voor werkende ouders. Het Besluit is op 21 februari februari online gepubliceerd ter consultatie.

Kinderopvangorganisaties krijgen meer ruimte om aan het vaste gezichtencriterium te voldoen. Minister Van Gennip van Sociale Zaken en Werkgelegenheid wil daarvoor het Besluit kwaliteit kinderopvang aanpassen. Tegelijk wil de minister drie kwaliteitseisen aanpassen voor de buitenschoolse opvang, waardoor de BSO een rijker aanbod aan activiteiten kan aanbieden. De minister start daarom een internetconsultatie waarop mensen tot en met 2 april 2023 hun reactie kunnen geven. De aanpassing van het Besluit kwaliteit kinderopvang is in nauw overleg met sectorpartijen tot stand gekomen.

Als gevolg van de historisch hoge inflatie in 2022 lopen de kosten voor kinderopvangorganisaties op. Dit komt met name door hogere loonkosten (mede vanwege de huidige krapte op de arbeidsmarkt) en stijgingen van overige kosten. Hierdoor stijgen ook de kosten van kinderopvang voor ouders. Gezien het grote publieke belang van toegankelijke en betaalbare kinderopvang, heeft het kabinet besloten om de maximum uurprijzen voor de kinderopvangtoeslag voor 2023 eenmalig extra te verhogen.

Het kabinet wil meertalige dagopvang in de kinderopvang mogelijk maken. Op het wetsontwerp dat dit regelt, kunnen mensen tot en met 31 januari 2023 reageren via een internetconsultatie. De beoogde inwerkingtredingsdatum van de wetswijziging is 1 januari 2024.

Het kabinet wil het Besluit kwaliteit kinderopvang versoepelen en start daarom een internetconsultatie: iedereen die dat wil kan tot en met 20 november 2022 reageren op de voorgenomen wijzigingen. De versoepeling gaat over de drie-uursregeling en het vaste- gezichtencriterium. De huidige regels knellen in de praktijk, vooral in combinatie met de huidige personeelskrapte en werkdruk. Na nauwe samenspraak met sectorpartijen in de kinderopvang, doet het kabinet een voorstel voor aanpassing van deze twee eisen.

Minister Van Gennip van Sociale Zaken en Werkgelegenheid gaat samen met DUO, Toeslagen, UWV en SVB werken aan het ontwerpen en bouwen van een nieuw stelsel voor de financiering van kinderopvang. Op deze manier kan er van elkaar worden geleerd en recht worden gedaan aan het belang van de uitvoerbaarheid van het nieuwe stelsel. Dit schrijft de minister– samen met de ministers Dijkgraaf van Onderwijs Cultuur en Wetenschap en Wiersma voor Primair en Voortgezet Onderwijs en staatssecretaris De Vries (Toeslagen) – in een brief aan de Tweede Kamer. Gedurende het gehele traject wordt nauw samengewerkt met belanghebbenden zoals brancheorganisaties, vakbonden, oudervertegenwoordiging en de VNG.

Begin juli hebben de kinderopvang en het onderwijs sectorplannen voor de langetermijnstrategie COVID-19 gepresenteerd. In deze plannen zijn 4 scenario’s uitgewerkt met maatregelen behorende bij de verschillende stadia van de pandemie.

Door de invasie van Rusland in Oekraïne zijn veel Oekraïners ontheemd geraakt. Zij zoeken toevlucht in verschillende Europese landen, waaronder Nederland. Het gaat veelal om vrouwen met kinderen, omdat hun partners vanwege de dienstplicht in Oekraïne (moeten) blijven. Om deze moeders te kunnen helpen bij het combineren van werk en de zorgtaak voor hun kind of kinderen, maakt het kabinet kinderopvangtoeslag voor Oekraïense ontheemden mogelijk. Daarvoor is een wijziging van de Wet kinderopvang nodig.

De ministerraad heeft ingestemd met de sectorplannen Covid-19 voor kinderopvang en onderwijs. In de plannen geven de sectoren aan welke maatregelen zij nemen tegen corona wanneer dat nodig is.