De begroting van het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (LNV) geeft een impuls aan de stappen die nodig zijn voor de agrarische sector om bij te dragen aan de doelen op het gebied van natuur, water en klimaat en het perspectief van de bedrijven. Zo komt er in totaal € 175 miljoen voor jonge boeren die een bedrijf willen overnemen, voor het versterken van de markt van biologische producten, voor boeren die via landschapselementen een bijdrage leveren aan de natuur en voor de start met doelsturing.

Delen van de Nederlandse natuur blijken nog gevoeliger voor stikstof dan eerder gedacht. Dat blijkt uit een nieuw rapport van Wageningen Environmental Research over de Kritische Depositie Waarden (KDW's) in opdracht van de minister voor Natuur en Stikstof waarin internationaal onderzoek naar Nederland is vertaald. De opgave om de natuur op een gezond niveau te krijgen en wettelijke doelen te halen, wordt daarmee groter.

De landelijke aanpak piekbelasting start vandaag. Agrarische ondernemers kunnen vanaf nu via een tool en de website www.aanpakpiekbelasting.nl nagaan of ze onder de doelgroep van deze aanpak vallen, op welke manier ze aan de slag kunnen met (verdere) verduurzaming van hun bedrijf en welke mogelijkheden er zijn voor vrijwillige beëindiging. Dat schrijft minister Christianne van der Wal (Natuur en Stikstof) in een brief aan de Tweede Kamer.

Het kabinet wil met de aanpak piekbelasting op korte termijn een forse reductie van de stikstofneerslag realiseren. Hiermee kan de natuur herstellen, en kunnen vervolgens zo mogelijk PAS-meldingen worden gelegaliseerd en nieuwe economische ontwikkelingen mogelijk worden gemaakt. De landelijke beëindigingsregeling veehouderijlocaties met piekbelasting (Lbv-plus) die, naast de andere ondersteuningsmogelijkheden, onderdeel uitmaakt van de aanpak piekbelasting, is vandaag goedgekeurd door de Europese Commissie. Dat schrijft minister voor Natuur en Stikstof, Christianne van der Wal, in een brief aan de Tweede Kamer.

Het kabinet heeft besloten de prioritering van doelen in het stikstofregistratiesysteem aan te passen en de PAS-melders daarbij meer prioriteit te geven. Met de nieuwe systematiek wordt ook geborgd dat zo min mogelijk stikstofruimte onbenut blijft. Dat schrijft minister voor Natuur en Stikstof Christianne van der Wal vandaag in een brief aan de Tweede Kamer.

De Ecologische Autoriteit heeft de eerste toetsingsadviezen van een aantal natuurdoelanalyses gepubliceerd. Natuurdoelanalyses geven aan hoe het gaat met de natuur in een stikstofgevoelig natuurgebied en wat de verwachte effecten van vastgestelde maatregelen zijn. Deze informatie is een belangrijke bouwsteen voor de gebiedsprogramma’s die provincies opstellen. De Ecologische Autoriteit toetst of de natuurdoelanalyses volledig zijn en voldoende onderbouwing bieden voor de voorgestelde maatregelen om de natuur te verbeteren. Op 1 april 2023 zijn alle overige natuurdoelanalyses gereed, waarna de Ecologische Autoriteit ook deze analyses toetst. 

Vanaf vandaag, donderdag 16 maart, is het mogelijk te reageren op de ontwerpnotitie van het milieueffectrapport (Notitie Reikwijdte en Detailniveau) voor het Nationaal Programma Landelijk Gebied (NPLG). Via de website PlatformParticipatie kan iedereen die dat wil tot en met 26 april 2023 een zienswijze op de NRD indienen.

De ministerraad heeft ingestemd met de benoeming van de nieuwe onafhankelijke Adviescommissie Maatwerkafspraken Verduurzaming Industrie. Carolien Gehrels is op voorstel van minister Adriaansens van Economische Zaken en Klimaat benoemd tot voorzitter van deze adviescommissie. Naast de voorzitter zijn de leden Ton Büchner, Tanja Cuppen, Pieter Boot en Laurens de Vries benoemd.

Het kabinet zet nieuwe stappen in de opgave om stikstof- en broeikasgasuitstoot te verminderen, onder meer om de kwetsbare natuur in Nederland te herstellen. Daarbij kijken we als eerste naar de bedrijven die het meeste uitstoten. Om tot een nieuwe balans te komen tussen natuur en economie heeft minister Van der Wal voor Natuur en Stikstof op 25 november jl. een aanpak aangekondigd voor de zogenoemde agrarische en industriële piekbelasters. In een brief aan de Tweede Kamer wordt deze aanpak verder uitgewerkt. Ook geeft het kabinet nadere invulling aan de stikstofdoelen voor andere sectoren en het klimaatdoel voor de agrarische sector om richting te geven aan de gebiedsprogramma’s waar provincies momenteel aan werken.

Het wetsvoorstel voor de instelling van het Transitiefonds Landelijk Gebied en Natuur is vandaag naar de Tweede Kamer gestuurd. Met dit fonds wil het kabinet de maatregelen bekostigen die nodig zijn om de stikstofbelasting van de natuur terug te dringen, evenals de uitstoot van broeikasgassen door landbouw en landgebruik.

Het kabinet trekt komend jaar fors meer geld uit voor uitstootvrije machines in de bouw. Er is € 60 miljoen subsidie voor bouwbedrijven om over te stappen op zulke machines, zoals elektrische hijskranen, betonmixers op waterstof en graafmachines op batterijen. Dergelijk bouwmaterieel stoot geen uitlaatgassen uit, en dus ook geen stikstof. Staatssecretaris Heijnen publiceert haar besluit vandaag in de Staatscourant. Ook voor ondernemers die een vrachtwagen zonder uitlaatgassen willen rijden, komen meer subsidiemogelijkheden.

Met een eenmalige vrijwillige regeling voor ondernemers die piekbelaster zijn, wil het kabinet op korte termijn een forse reductie van de stikstofneerslag realiseren. Hiermee kan natuur herstellen, kunnen PAS-melders gelegaliseerd worden en komt er ruimte voor nieuwe economische ontwikkelingen. Door een brede groep piekbelasters te vragen keuzes te maken tussen fors verduurzamen, verplaatsen, of vrijwillig stoppen wil het kabinet de stikstofimpasse doorbreken. Ook de industrie maakt onderdeel uit van de aanpak piekbelasters. Daarnaast moet vergunningverlening op basis van de natuurbeschermingswet minder onzeker worden. Dat schrijft minister Van der Wal voor Natuur en Stikstof in een brief aan de Tweede Kamer.

Landbouwakkoord, €226,6 miljoen en ketenaanpak Boeren hebben duidelijkheid nodig over hoe de landbouw in 2040 eruitziet, zodat zij met rust en vertrouwen invulling kunnen geven aan de doelen op het gebied van natuur, klimaat en water. Overheid, keten en consument moeten de boer helpen om duurzamer te produceren. Dat zijn de uitgangspunten voor het Landbouwakkoord dat minister Adema van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (LNV) samen met de landbouworganisaties en daarnaast natuurorganisaties, medeoverheden en ketenpartijen in het eerste kwartaal van 2023 wil afsluiten. Voor boeren die nu al willen verduurzamen, is de komende twee jaar 226,6 miljoen euro beschikbaar. Dit geld is bijvoorbeeld voor omschakeling naar biologische of natuurinclusieve landbouw, onafhankelijk advies of innovaties op het boerenerf.

Een rijke en veerkrachtige natuur, robuust watersysteem, vitaal platteland en ruimte voor een duurzame en sterke landbouw. Dat is waar het kabinet naar streeft met het Nationaal Programma Landelijk Gebied (NPLG). Om dat te bereiken is een grote transitie nodig. Minister Van der Wal voor Natuur en Stikstof werkt samen met minister Harbers van Infrastructuur en Waterstaat en minister De Jonge voor Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening aan het NPLG, een programma waarin de te behalen doelen op het gebied van natuur, stikstof, water, bodem en klimaat gezamenlijk en in samenhang worden aangepakt.

De Raad van State heeft geoordeeld dat de bouwvrijstelling niet gebruikt mag worden bij bouwprojecten. Een bouwvrijstelling houdt in dat voor de tijdelijke stikstofuitstoot die tijdens de bouw ontstaat geen vergunning nodig is. De Raad van State vindt dit niet juist, omdat het niet is uit te sluiten dat de natuur hierdoor schade oploopt. De bouwvrijstelling voldoet daarmee niet aan het Europees natuurbeschermingsrecht. Het kabinet bestudeert de uitspraak om de impact te kunnen duiden.

Minder geluidshinder op de grond, minder uitstoot van schadelijke stoffen zoals CO2 en stikstof, en kortere en duurzamere vliegroutes waarbij minder brandstof wordt verbruikt. Dat zijn de belangrijkste doelen van de Voorkeursbeslissing Luchtruimherziening dat het kabinet heeft genomen.

Het kabinet omarmt de denklijnen en aanbevelingen uit het rapport ‘Wat wel kan – uit de impasse en een aanzet voor perspectief’ van de heer Remkes. Dit betekent dat er gewerkt wordt aan een korte termijn aanpak voor vergunningverlening en een landbouwakkoord met richtinggevende afspraken over de toekomst van de landbouw. In de gebiedsprocessen leggen we vervolgens de puzzels om onder andere de natuurdoelen te realiseren. Voor de korte termijn ligt er prioriteit bij het legaliseren van de PAS-meldingen. Een eerste reactie van het kabinet op het rapport is vandaag naar de Tweede Kamer gestuurd.

Onafhankelijk gespreksleider Johan Remkes heeft vandaag een uitnodigingsbrief gestuurd naar een breed aantal partijen om in augustus met het kabinet in gesprek te gaan over de invulling van de opgaves voor natuur, stikstof, klimaat, water en de toekomst van de Nederlandse landbouw. Remkes benadrukt in de uitnodigingsbrief aan landbouw- en natuurorganisaties en partijen in de keten zoals banken en voerfabrikanten om in gezamenlijkheid te verkennen waar mogelijkheden liggen: er is ruimte voor alle ideeën om de opgaves die er liggen te realiseren.

Het kabinet heeft vandaag groen licht gegeven voor 45 versnellingsvoorstellen van provincies om stikstof te reduceren en de kwaliteit van natuur en water te verbeteren. Het Rijk maakt hiervoor 504 miljoen euro vrij. De provinciale plannen bevatten ook voorstellen waarmee de zogenoemde PAS-melders mogelijk sneller een nieuwe vergunning kunnen krijgen. Het kabinet gaat daar met provincies mee aan de slag en trekt daar nu 250 miljoen euro voor uit. Dat schrijven de ministers Van der Wal (Natuur en stikstof) en Staghouwer (Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit) vandaag in een brief aan de Tweede Kamer.

Kringlooplandbouw als basis voor een duurzame en sterke (agrifood)sector Ons land staat voor ingrijpende opgaven als het gaat om het verbeteren van onze natuur, klimaat en waterkwaliteit. De indicatieve stikstofreductiedoelen vragen per gebied zo snel mogelijk actie van de sectoren industrie, bouw, mobiliteit en landbouw. Met name de opgave voor de landbouw is groot. Hiervoor is nodig dat agrarisch ondernemers versneld de transitie doormaken naar kringlooplandbouw in 2030. We willen de land- en tuinbouw gericht ondersteunen om deze noodzakelijke verandering door te maken en daar sterker uit te komen. Dat schrijven ministers Staghouwer van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit en Van der Wal voor Natuur en Stikstof vandaag in twee brieven aan de Tweede Kamer.