De samenleving staat voor grote opgaven, die veel mensen raken. Dat vraagt iets van het Rijk, provincies, gemeenten en waterschappen én de mensen die daar werken. Minister Judith Uitermark van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK) presenteert daarom een actieagenda die moet zorgen voor een meer dienstbare, slagvaardige, herkenbare en democratische overheid.

Gemeenteraden, provinciale staten, eilandsraden en algemene besturen van waterschappen krijgen met het wetsvoorstel Digitaal vergaderen de mogelijkheid om in bijzondere omstandigheden te kiezen voor een digitale vergadering. Bijvoorbeeld in geval van een griepgolf of een storm met code rood. De ministerraad heeft er mee ingestemd om dit wetsvoorstel naar de Tweede Kamer te sturen.

Het ministerie van Economische Zaken en Klimaat (EZK) verstrekt  € 12 miljoen ondersteuning aan waterschappen om met innovatieve processen waterzuivering te verduurzamen en de productie van duurzame energie te versnellen. Dat heeft minister Micky Adriaansens vandaag bekendgemaakt. Het gaat om 8 innovatieve projectplannen waarmee de Unie van Waterschappen samen met de waterschappen zelf bijdragen aan de Nederlandse klimaatdoelen op het gebied van industrie en energie.

De Nederlandse waterschappen krijgen betere mogelijkheden om het zogenoemde profijtbeginsel toe te passen (wie profijt heeft, betaalt). Zo kunnen zij een betere verdeling maken van de waterschapsheffingen waarbij er rekening wordt gehouden met de werkzaamheden van het waterschap. Dit kan leiden tot een andere verdeling tussen ingezetenen, eigenaren van gebouwd onroerend goed, eigenaren van ongebouwd terrein en eigenaren van natuurterreinen.

De provincie Limburg heeft te maken met grote wateroverlast door extreme regenval en hoge waterstanden. Huizen, winkels en bedrijven zijn onder water gelopen, auto’s zijn zwaar beschadigd en mensen hebben uit voorzorg hun huis moeten verlaten. De Rijksoverheid staat in nauw contact met de Veiligheidsregio’s en biedt hulp. Rond het middaguur is er wederom een crisisoverleg (informerend MCCb) geweest, in aanwezigheid van onder meer premier Rutte en de minister van Infrastructuur en Waterstaat Van Nieuwenhuizen. De komende dagen brengen beide kabinetsleden een bezoek aan het getroffen gebied. 

Net als gemeenten en provincies worden waterschappen straks verplicht een rekenkamer in te stellen. Dit voorstel sturen ministers Ollongren van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, Van Nieuwenhuizen van Infrastructuur en Waterstaat en Hoekstra van Financiën naar de Tweede Kamer.

Gemeenten, provincies en waterschappen krijgen een eerste steunpakket van ruim 566 miljoen euro voor het overeind houden van dienstverlening richting hun inwoners. Dat hebben minister Ollongren van Binnenlandse Zaken, staatssecretaris Vijlbrief van Financiën en de medeoverheden met elkaar besproken. Lokale en regionale overheden hebben door het wegvallen van inkomsten en het uitvoeren van extra taken door de coronacrisis moeite hun dienstverlening op peil te houden.

Gemeenten, provincies en waterschappen voelen de financiële gevolgen van de coronacrisis. Daarom hebben minister Ollongren van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, staatssecretaris Vijlbrief van Financiën en de medeoverheden gezamenlijk de eerste afspraken gemaakt over de compensatie die de medeoverheden kunnen verwachten. Het is belangrijk dat medeoverheden niet in de financiële problemen komen, en dat de dienstverlening aan burgers en bedrijven op peil blijft en bijvoorbeeld vergunningverlening goed blijft doorlopen.

De Eerste Kamer heeft dinsdag ingestemd met de spoedwet digitale besluitvorming voor decentrale overheden. Met deze wet kunnen gemeenteraden, provinciale staten, waterschappen en eilandsraden straks tijdelijk via een digitale vergadering rechtsgeldige besluiten nemen. In eerste instantie geldt de wet tot 1 september dit jaar met de mogelijkheid om te verlengen.