Elk jaar beginnen meer dan 1600 jongeren uit het Caribisch deel van het Koninkrijk aan een studie in het Europese deel van Nederland. Om de overgang van het voorbereidend onderwijs op de eilanden naar het vervolgonderwijs in Nederland soepeler te maken, is er een speciale tool ontwikkeld. Deze tool biedt aankomende studenten en hun ouders een overzicht van alle zaken die ze voor en na hun vertrek naar Nederland moeten regelen.

Er moet meer samenwerking komen tussen onderwijsinstellingen en landelijke afstemming over het opleidingsaanbod. De ministerraad heeft op voorstel van minister Bruins van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap ingestemd met toezending van zijn beleidsbrief hierover aan de Tweede Kamer. Een van de grootste uitdagingen voor het mbo, hbo en wo zijn de dalende studentenaantallen. Dat komt omdat er de afgelopen jaren steeds minder kinderen zijn geboren. Bruins gaat in zijn beleidsbrief in op de vraag hoe we met de dalende studentenaantallen het fundament van het vervolgonderwijs kunnen behouden en tegelijkertijd aankomende generaties opleiden voor de toekomst. De minister gaat samen met onderwijsinstellingen meer sturen op het opleidingsaanbod en werkt aan een stabielere bekostiging van het mbo, hbo en wo. Ook wil hij dat het vervolgonderwijs, onderzoek en wetenschap meer bijdraagt aan de samenleving.

Studenten ontvangen vaker een stagevergoeding en in steeds meer cao’s zijn afspraken gemaakt over stagevergoedingen. Maar het is nog niet genoeg. Dat laat minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap, Eppo Bruins weten in een brief aan de Tweede Kamer. Hij is blij dat vertegenwoordigers van het bedrijfsleven, onderwijs, studenten en overheid zich inzetten voor goede stages, maar de voortgang op het gebied van stagevergoedingen moet beter. Als deze ontwikkeling achterblijft heroverweegt Bruins in 2027, bij het aflopen van het Stagepact mbo, het treffen van wettelijke maatregelen. 

Meer technici opleiden voor de microchipsector. Verspreid over het land gaan mbo-instellingen, hogescholen en universiteiten daarmee vanaf vandaag aan de slag. Het kabinet investeert daar de komende 2 jaar € 80,9 miljoen in. Dat schrijven ministers Dirk Beljaarts (Economische Zaken) en Eppo Bruins (Onderwijs, Cultuur en Wetenschap) vandaag aan de Kamer. Deze investering is een begin, ook voor de jaren erna heeft het kabinet geld beschikbaar. Doel is om tot en met 2030 33.000 extra technici op te leiden voor de microchipsector in de regio’s Brainport Eindhoven, Delft, Noord-Nederland en Twente.

Minister Bruins (Onderwijs, Cultuur en Wetenschap) wil de Nederlandse taal weer de norm laten zijn op hogescholen en universiteiten. Bruins zet de Wet internationalisering in balans (WIB) hiervoor door, scherpt deze in onderliggende regelgeving verder aan en maakt ondertussen afspraken met de onderwijsinstellingen. De minister wil met deze maatregelen zorgen dat het onderwijs toegankelijk blijft, de Nederlandse taalvaardigheid verbetert en de blijfkans van internationaal talent groter wordt. Dat schrijft minister Bruins vandaag in een brief aan de Tweede Kamer. 

Harmjan Vedder en Stefan Philipsen worden benoemd als raadslid bij de Onderwijsraad. Zij starten in januari 2025 en zijn voor een periode van 4 jaar benoemd. Daisy Mertens, leerkracht en raadslid sinds 2021, is herbenoemd voor een 2e periode van 4 jaar. De ministerraad heeft daarmee ingestemd op voorstel van minister Bruins van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap.

Nederland voorbereiden op de toekomst vraagt om focus op wat écht nodig is. Dat is dan ook de kern van het regeerprogramma voor het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap. Minister Eppo Bruins en staatssecretaris Mariëlle Paul blijven investeren in een sterk en toegankelijk stelsel van onderwijs, cultuur, media en wetenschap en een vrije en veilige samenleving voor iedereen. Zij moeten ook fors bezuinigen. Dat noopt tot scherpe en verstandige keuzes. Minister Bruins: “We moeten anticiperen op het feit dat er minder geld is voor onderwijs, cultuur en wetenschap. Dat is pijnlijk en maakt het noodzakelijk scherp te kiezen. Wij kiezen ervoor de basis op orde te houden. Dat is belangrijk voor de toekomst van ons allemaal en voor onze studenten, leerlingen, docenten, wetenschappers, journalisten en creatieve makers in het bijzonder. Het kabinet staat pal voor hun vrijheden en veiligheid. Onderwijs, cultuur, media en wetenschap zijn cruciale pijlers onder onze rechtsstaat.” Staatssecretaris Paul: “Het is noodzakelijk dat we anders met het geld omgaan en helaas betekent dit dat we lastige keuzes moeten maken. Voor mij staat goed leren lezen, schrijven en rekenen voorop. Daar zetten we de komende tijd vol op in. En vanzelfsprekend kan dat niet zonder voldoende deskundige leraren voor de klas.”

Het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK) vestigt 2 nieuwe leerstoelen voor het Koninkrijk. Er komt een leerstoel politicologie/bestuurskunde en een leerstoel antropologie/sociologie.

In veel sectoren ontvangen studenten nog geen passende stagevergoeding. Ook ontbreken in veel cao’s afspraken over stagevergoedingen. Daarnaast ontvangen mbo-studenten veel minder vaak zo’n vergoeding dan hun collega-studenten in het hbo en wo, of een lagere vergoeding.

Robbert Dijkgraaf, minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap, is van 8 tot en met 12 april op Aruba en Curaçao voor het leiden van een kennismissie. Samen met onderwijsinstellingen wil Dijkgraaf de samenwerking op het gebied van onderwijs én onderzoek tussen Nederland, de landen in het Koninkrijk en Caribisch Nederland versterken. Ook staat een grotere bewustwording van de doorwerking van het slavernijverleden centraal.

Open brief aan alle toekomstige studenten van Nederland Geen termen meer als ‘hoog’ of ‘laag’ opgeleid: minister Dijkgraaf (Onderwijs, Cultuur en Wetenschap) wil af van hiërarchische aanduidingen in het dagelijks taalgebruik over het vervolgonderwijs. Dergelijke woorden houden ongelijkheid in stand en staan de ontwikkeling van talent in de weg. Aanpassen van het taalgebruik is een volgende stap naar de gelijke waardering van alle vormen van vervolgonderwijs en de herwaardering van het beroepsonderwijs. Dat schrijft Dijkgraaf in een brief aan de Tweede Kamer én in een open brief aan alle toekomstige studenten van Nederland. De open brief wordt ondersteund door studentenorganisaties JOB MBO, ISO en LSVb en door het Landelijk Aktie Komitee Scholieren (LAKS).

Er is sprake geweest van indirecte discriminatie bij de controles van DUO op de uitwonendenbeurs voor studenten. Studenten die in buurten met een hoog aantal inwoners met een migratieachtergrond woonden, hadden een grotere kans om gecontroleerd te worden. Dat schrijft minister Dijkgraaf van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap vandaag in een brief aan de Tweede Kamer, op basis van onderzoek door PricewaterhouseCoopers (PwC). Het kabinet biedt hiervoor haar excuses aan. Bij het controleproces is geen directe discriminatie vastgesteld: gegevens met betrekking tot afkomst, zoals migratieachtergrond, speelden geen rol.

De manier waarop studenten worden geselecteerd voor opleidingen kan leiden tot kansenongelijkheid. Bepaalde groepen studenten, zoals eerste generatiestudenten of studenten met een migratieachtergrond hebben dan minder kans om een plek te bemachtigen. Er is inmiddels veel kennis hoe dit te voorkomen. Hogescholen en universiteiten zijn nu aan zet om die kennis ook echt in de praktijk toe te passen. Dat schrijft minister Dijkgraaf (Onderwijs, Cultuur en Wetenschap) vandaag in een brief aan de Tweede Kamer. Ook keert hij zich tegen ‘schaduwonderwijs’ als voorbereiding op selectieprocedures. Daarnaast vindt Dijkgraaf dat instellingen aankomende studenten beter moeten voorlichten over de selectieprocedures om te voorkomen dat ze worden afgeschrikt.

Het kabinet zet alles op alles om het tekort aan leraren en schoolleiders aan te pakken. Toch blijven de tekorten ook de komende jaren hoog. Onderwijspartijen in zo’n 30 regio’s werken samen bij het werven, matchen, opleiden, professionaliseren en behouden van onderwijspersoneel. Ook moeten de kwaliteit en toegankelijkheid van de lerarenopleidingen omhoog. Dat schrijven de ministers Paul (Primair en Voortgezet Onderwijs) en Dijkgraaf (Onderwijs, Cultuur en Wetenschap) vandaag in een brief aan de Tweede Kamer over de stand van zaken rond de lerarenstrategie.

Balans tussen de waarde van internationalisering voor ons onderwijs en anderzijds de toegankelijkheid van dat onderwijs. Met dat doel werkt minister Dijkgraaf (onderwijs) aan een wetsvoorstel, onderdeel van een breder pakket aan maatregelen om die  internationalisering te beheersen en te sturen. Het kabinet zet nu de volgende stap: het wetsvoorstel is voor advisering voorgelegd aan de Onderwijsraad. Ook is aan de hogescholen en universiteiten gevraagd om met een voorstel te komen voor beheersing en sturing. Dat schrijft Dijkgraaf vandaag in een brief aan de Kamer.

Vanaf volgend studiejaar kunnen zo’n 120 studenten per jaar op uitwisseling of stage binnen het Koninkrijk met de zogeheten Koninkrijksbeurs. Dit is een nieuw mobiliteitsprogramma voor alle studenten binnen het Koninkrijk, bedoeld om de kortdurende uitwisseling van studenten te vergroten. Recent zijn de eerste 5 Caribische studenten met zo’n Koninkrijksbeurs gestart in Nederland. Dit studiejaar maken naar verwachting zo’n 25 studenten er in totaal gebruik van. De Koninkrijksbeurs is een van de maatregelen om Caribische studenten te ondersteunen in hun studiecarrière.

Alle studenten die een stage lopen voor hun opleiding verdienen een passende stagevergoeding. Minister Dijkgraaf (Onderwijs) roept de sociale partners van alle sectoren waar dat nog niet is gebeurd op om hierover cao-afspraken te maken. Deze oproep doet hij naar aanleiding van een onderzoek naar stages in het hbo dat hij vandaag naar de Kamer stuurt. Uit het onderzoek onder hbo-studenten blijkt dat met name onderwijsstagiairs meestal geen vergoeding ontvangen voor hun werkzaamheden. Dat geldt ook voor veel zorgstudenten.

De komende jaren moeten fundamentele keuzes worden gemaakt om ook in 2040 een robuust stelsel van vervolgonderwijs en wetenschap te hebben, voor studenten, docenten en wetenschappers. Dat schrijft minister Dijkgraaf van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap in een brief aan de Tweede Kamer bij het aanbieden van de Toekomstverkenning middelbaar beroepsonderwijs, hoger onderwijs en wetenschap. Deze bevat ideeën en inzichten vanuit het onderwijs en wetenschap zelf.

Uit de Landelijke Monitor Studentenhuisvesting 2023 (LMS) blijkt dat het tekort aan studentenwoningen in de 20 grootste steden in het afgelopen jaar is afgenomen van circa 27.000 eenheden naar ruim 23.000. Dit is een kentering want de afgelopen jaren steeg het tekort aan huisvesting. Deze ontwikkeling neemt niet weg dat de urgentie voor meer studentenhuisvesting onverminderd groot is. Dit schrijft Hugo de Jonge, minister van Binnenlandse zaken en Koninkrijksrelaties, Volkshuisvesting en minister voor Ruimtelijke Ordening aan de Kamer over de voortgang van het Landelijk Actieplan Studentenhuisvesting (LAS) 2022- 2030. 

Vandaag start de internetconsultatie van de Wet internationalisering in balans. Tot medio september kan iedereen zijn mening geven over dit wetsvoorstel. Het bevat maatregelen op het gebied van taal, regievoering en sturing op het toelaten van studenten, om zo het aantal internationale studenten dat naar Nederland komt beter te kunnen beheersen en sturen. Dit moet leiden tot een betere balans bij de internationalisering in het hbo en wo.