De Inspectie van het Onderwijs heeft vandaag de Staat van het Onderwijs 2023 gepresenteerd. Dit jaarlijkse rapport geeft een overzicht van trends en ontwikkelingen in het onderwijsstelsel. Het laat zien wat goed gaat, maar ook wat beter kan én moet. Dit jaar gaat de Inspectie nader in op de belangrijke thema’s basisvaardigheden, kansengelijkheid en goed toegeruste leraren. De uitdagingen die de Inspectie signaleert zijn herkenbaar en staan bovenaan de agenda van het kabinet. Dit kabinet heeft daartoe grote investeringen in alle onderwijssectoren gedaan.

Medewerkers op basisscholen en in het voortgezet onderwijs moeten straks bij goed functioneren na maximaal één jaar een vast contract krijgen. Dat is een belangrijk onderdeel uit het wetsvoorstel Strategisch personeelsbeleid, waarvan de internetconsultatie vandaag start. Minister Wiersma geeft hiermee invulling aan een breed gedragen oproep uit de Tweede Kamer. Ook moet in de toekomst op iedere school minimaal 80% van het personeel in vaste dienst zijn en er komt een maximum op de inhuur van ZZP’ers en uitzendkrachten.

Basisscholen en middelbare scholen kunnen zich vanaf vandaag aanmelden op schoolmaaltijden.nl voor gratis schoolmaaltijden voor hun leerlingen. Het gaat om scholen die de hulp het best kunnen gebruiken. Voor de organisatie van de schoolmaaltijden slaan het Jeugdeducatiefonds en het Rode Kruis de handen ineen.

Om ervoor te zorgen dat elke leerling goed leert lezen, schrijven en rekenen, komt er extra hulp en geld voor scholen. Minister Dennis Wiersma (primair en voortgezet onderwijs) trekt de komende twee schooljaren in totaal € 664 miljoen uit voor verbetering van de basisvaardigheden. Dat betekent een extra investering van € 108 miljoen per jaar. Hiermee bereikt de aanpak meer scholen, en dus veel meer kinderen.

Met keihard werken en je best doen moet je in Nederland alles uit jezelf kunnen halen. Waar je woont, wie je ouders zijn of op welke school je zit, mag geen rol spelen. Toch is dat nog niet overal vanzelfsprekend. Minister Wiersma (Primair en Voortgezet Onderwijs) trekt daarom € 105 miljoen uit om jongeren die dat nodig hebben een steuntje in de rug te geven door bijvoorbeeld les in kleinere groepen of extra aandacht en begeleiding. Ruim 100.000 leerlingen op 700 middelbare scholen zullen hier de komende jaren van profiteren.

We moeten zuinig zijn op onze democratische rechtsstaat. Op school leren kinderen hier alles over. Over hoe we met elkaar omgaan en dat je mag zijn wie je bent. Dat is van groot belang, want als leerling of leraar moet je je altijd vrij en veilig voelen. Vaak gaat dit goed, maar soms ook niet. Het kabinet gaat scholen hier beter bij helpen en steviger ingrijpen als het misgaat. Scholen werken er doordeweeks hard aan om kinderen klaar te stomen voor onze maatschappij. En ook informeel onderwijs draagt in veruit de meeste gevallen positief bij aan de ontwikkeling van de eigen identiteit en hun plek in de maatschappij. Dat neemt niet weg dat er sprake kan zijn van uitwassen, waar kinderen het tegenovergestelde leren. Geen leerling mag leren dat discriminatie, onverdraagzaamheid en isolationisme acceptabel is. Daar moeten zij tegen worden beschermd. Daarom kondigt het kabinet maatregelen aan die zich richten op deze uitwassen en wordt gewerkt aan een wet die het mogelijk maakt om hier met signaal gestuurd toezicht tegen op te kunnen treden.  

Scholen en onderwijsinstellingen zijn nu een heel jaar hard aan de slag om hun leerlingen en studenten te helpen met de gevolgen van de coronacrisis. Dat levert verschillende resultaten op, zo blijkt uit de nieuwste voortgangsrapportage van het Nationaal Programma Onderwijs. Ook zien docenten dat sommige leerlingen en studenten minder gemotiveerd zijn en meer moeite hebben met leren. Dat schrijven onderwijsministers Dijkgraaf en Wiersma aan de Tweede Kamer. 

De afgelopen maanden is door het harde werken van vele scholen en gemeenten de ventilatie van schoolgebouwen verder verbeterd. Honderden scholen hebben gebruik gemaakt van het hulpteam ventilatie en in duizenden klaslokalen zijn CO2-meters geplaatst. Maar nu de coronabesmettingen weer langzaam toenemen, is het belangrijk om ook op het aantal scholen waar ventilatie nog onvoldoende op orde is, te zorgen dat alles uit de kast wordt getrokken om de ventilatie ook daar vlot te trekken. Daarom wordt het verplicht om in alle lokalen een werkende CO2-meter op te hangen. Ook krijgen scholen extra hulp en ondersteuning om luchtreinigers in te zetten. Dit heeft minister Wiersma aangekondigd in een brief aan de Tweede Kamer.

Hulp krijgen bij het maken van je huiswerk, je verder ontwikkelen via sport of je door extra technieklessen oriënteren op een toekomstige baan. Niet ieder kind komt hier van huis uit mee in aanraking, terwijl dit wél belangrijk is om optimaal te leren en verder te komen. Daarom lanceert minister Wiersma (Primair en Voortgezet Onderwijs) vandaag, tijdens de eerste officiële opening van het schooljaar, het programma School & Omgeving. Daarmee krijgen tienduizenden leerlingen naast hun reguliere lessen op en rondom school extra activiteiten en ondersteuning aangeboden.

De bestuurder van 8 Scholen voor Persoonlijk Onderwijs (SvPO) heeft vandaag zijn bestuurstaken overgedragen aan een door het ministerie voorgedragen interim-bestuur. De bestuurder komt daarmee tegemoet aan de eerdere eis van minister Wiersma (primair en voortgezet onderwijs) om te vertrekken wegens (financieel) wanbeheer. Een rapport van de onderwijsinspectie bracht dat mismanagement in kaart. In dit kader werd eerder door de inspectie ook aangifte gedaan. Dankzij de overdracht, die vandaag heeft plaatsgevonden, kan het interim-bestuur aan de slag met het benodigde herstel.

In totaal hebben 56 initiatiefnemers een aanvraag ingediend om een nieuwe school op te richten met overheidsgeld. Van deze aanvragen voldoen 34 initiatieven aan de wettelijke eisen. Zij krijgen geld van de overheid om de school te starten, per augustus 2023. Het is de eerste keer dat de initiatieven volgens de nieuwe wet Meer Ruimte voor Nieuwe Scholen zijn beoordeeld.

Nog te veel leerlingen komen van school zonder goed te kunnen lezen, schrijven en rekenen of mee te doen in de samenleving. Dat moet beter, want leerlingen hebben die basis nodig in de rest van hun leven en leraren verdienen het om duidelijke focus aan te kunnen brengen in hun werk. Om een stevige start te maken, kunnen scholen komend schooljaar ondersteuning krijgen van basisteams.

De Wet op het voortgezet onderwijs (WVO) en de Wet voortgezet onderwijs BES (WVO BES) worden vervangen door 1 nieuwe wet: de WVO 2020. De wet wordt op 1 augustus 2022 van kracht.

Elke leerling die van school komt moet goed kunnen lezen, schrijven, rekenen en weten hoe we met elkaar omgaan in Nederland. Het is daarvoor essentieel dat er genoeg leraren, schoolleiders en onderwijsondersteuners zijn, die hun vak goed kunnen uitoefenen. Dat is niet makkelijk door het grote personeelstekort. Daarom slaan het ministerie van OCW, de vakbonden en de PO-Raad en VO-raad de handen ineen, nu en de komende jaren. Het kabinet investeert 1,5 miljard euro in leraren, schoolleiders en ander personeel en daarmee in goed onderwijs.

De bestuurder van 8 Scholen voor Persoonlijk Onderwijs moet zo snel mogelijk opstappen. Dat heeft minister Wiersma (primair en voorgezet onderwijs) besloten na een nieuw inspectierapport. Doet de bestuurder dat niet, dan kan de minister stoppen met geld overmaken. Deze maatregelen zijn uitzonderlijk maar noodzakelijk, omdat er op de scholen veel mis is en er geen vertrouwen meer is in deze bestuurder.

Op verschillende locaties in het land starten vandaag tijdelijke onderwijsvoorzieningen voor kinderen uit Oekraïne. Na hun vlucht voor de oorlog krijgen enkele honderden leerlingen weer voor het eerst les in onder meer Arnhem en Ederveen. Minister Wiersma voor Primair en Voortgezet Onderwijs opent deze voorzieningen.

Omdat elke leerling zich vrij en veilig moet kunnen voelen op school, komt er een meldpunt voor leerlingen en ouders, een meldplicht voor scholen bij ernstige incidenten en gaat de Inspectie eerder en harder ingrijpen. Dat is nodig, omdat nog altijd tienduizenden leerlingen worden gepest en lastiggevallen. ‘Dat raakt me heel erg, en het maakt me strijdbaar’, aldus minister Dennis Wiersma (Primair en Voortgezet Onderwijs).

Elk kind moet goed leren lezen, schrijven en rekenen. Om die basis voor alle kinderen steviger te maken, wordt het Nationaal Programma Onderwijs met twee jaar verlengd. Ook wordt een deel van het geld anders verdeeld, zodat het daadwerkelijk op de plekken terecht komt waar ondersteuning het hardst nodig is. Dat heeft het kabinet besloten.

Het versoepelen van de coronamaatregelen, waartoe het kabinet vandaag heeft besloten, geldt ook voor het onderwijs. Een groot deel van de maatregelen vervalt voor het primair en voortgezet onderwijs, mbo-instellingen, hogescholen en universiteiten. Het kabinet kiest ervoor om de versoepelingen in stappen in te voeren; het eerste deel gaat in per vrijdag 18 februari en het tweede per vrijdag 25 februari.

Mbo-studenten en havo-leerlingen die zich willen inschrijven aan de pabo krijgen meer tijd om te voldoen aan de vooropleidingseisen. Met deze maatregel wil het kabinet de toegankelijkheid van de pabo vergroten. Het experimenteerbesluit dat dit mogelijk maakt stuurt het kabinet aan het parlement. Het gaat om een proef van drie jaar.