Minister Bruins (Onderwijs, Cultuur en Wetenschap) investeert eenmalig € 155 miljoen en structureel € 15,8 miljoen in onderhoud en restauratie van rijksmonumenten. Zo schrijft hij vandaag in een brief aan de Tweede Kamer. Vooral grote rijksmonumenten kunnen rekenen op extra financiële steun. Een deel van de investeringen gaat naar grote (kerk)gebouwen. De minister voorkomt zo dat meer (grote) monumenten ernstig in verval raken.

Minister Bruins (Onderwijs, Cultuur en Wetenschap) wil voorkomen dat een gouden middeleeuwse ring in het buitenland wordt verkocht. Hij heeft het proces gestart om de ring voor Nederland te behouden, na een verzoek om deze voor verkoop naar het buitenland te vervoeren. De minister heeft besloten dat het object in principe Nederland niet mag verlaten omdat de ring onvervangbare historische waarde heeft voor ons land. In 2022 is de ring dan ook aangewezen als beschermd cultuurgoed. Het is de eerste keer dat een minister een dergelijk proces in gang zet met een aangewezen cultuurgoed. Minister Bruins: "Beschermde cultuurgoederen zijn dragers van onze geschiedenis en identiteit. Ze vormen een onmisbaar onderdeel van het collectieve geheugen van Nederland. Ik vind het belangrijk dat de ring in Nederland blijft zodat toekomstige generaties ook hun waarde kunnen ervaren en begrijpen."

Nederland geeft op verzoek van Nigeria 113 ‘Benin Bronzen’ uit de Rijkscollectie terug. Minister Eppo Bruins (OCW) heeft tot deze teruggave besloten. In 1897 hebben Britse soldaten deze objecten geroofd uit het Koninkrijk Benin (in het huidige Nigeria) en verkocht, om uiteindelijk in Nederlandse Rijkscollectie te belanden. De ‘Benin Bronzen’ zijn van groot belang voor de Nigeriaanse samenleving, deze objecten vormen een belangrijke bron van de geschiedenis van het Koninkrijk Benin. De objecten bestaan onder andere uit plakkaten, hangers en figuren, en bevinden zich op dit moment in de collectie van het Wereldmuseum. Voor deze teruggave is intensief samengewerkt tussen experts en vertegenwoordigers uit beide landen.

Minister Bruins van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap geeft op verzoek van de Verenigde Staten en de Ysleta del Sur Pueblo uit Texas 7 objecten uit de Rijkscollectie terug. Hij volgt daarmee het advies op van de Commissie Koloniale Collecties. 

Het Nederlandse erfgoed is van onschatbare waarde. Het is overal zichtbaar: op het platteland, in historische binnensteden, in musea, onder water en in onze tradities en verhalen. Om ervoor te zorgen dat ook toekomstige generaties hiervan kunnen blijven genieten, gaat het kabinet de Erfgoedwet verbeteren. Dat heeft de ministerraad besloten op voorstel van minister Bruins (Onderwijs, Cultuur en Wetenschap). Met als doel een helder en toegankelijk erfgoedstelsel, waarin duidelijk is wie welke verantwoordelijkheid en rechten heeft.

Minister Bruins (OCW) heeft op verzoek van Mexico besloten tot de overdracht van een menselijke schedel uit de Rijkscollectie van Wereldmuseum aan dat land. De schedel is vandaag door het ministerie overhandigd aan de Mexicaanse ambassade in Den Haag. De schedel bevond zich in de collectie van het Wereldmuseum in Leiden en is in de jaren ’60 van de vorige eeuw aangekocht. De schedel is vermoedelijk van Mixteekse afkomst en is ingelegd met mozaïekstenen. Hoewel zowel de schedel als de stenen van een oudere datum zijn, blijkt uit onderzoek dat de gebruikte lijm uit de 20ste eeuw komt. Dit maakt de schedel en de mozaïekstenen daarmee een recente samenstelling. Mexico heeft verzocht om overdracht van de schedel. Hoewel de omgang met menselijke resten vanwege de ethische context buiten het beleidskader van koloniale collecties valt, is bij specifieke verzoeken teruggave van menselijke resten het uitgangspunt. Het voorgenomen besluit tot overdracht is eerder gepubliceerd in de Staatscourant, conform de reguliere procedure uit de Erfgoedwet.

Nederland geeft op verzoek van Indonesië 288 objecten uit de Rijkscollectie terug. Tijdens de koloniale periode zijn deze voorwerpen, die van culturele betekenis zijn voor Indonesië, onterecht naar Nederland meegenomen.

Jaarlijks brengt het ministerie van Financiën 2 bijzondere munten uit voor verzamelaars. Hiermee worden speciale feiten, gebeurtenissen of personen geëerd die veel betekenen voor Nederland. Recente voorbeelden zijn de thema’s 200 Jaar KNRM, 50 jaar erkenning COC en Werelderfgoed Willemstad en Curaçao. De verzamelaarsmunten hebben een waarde van € 5 of € 10 en zijn een wettig betaalmiddel in Nederland.

De komende 10 jaar is € 770 miljoen extra nodig voor restauraties van rijksmonumenten die geen woonhuis zijn. Het gaat om kerken, kloosters, molens, vuurtorens en boerderijen met een grote cultuur-historische waarde. Dat blijkt uit het tussenrapport ‘Onderzoek restauratieopgave niet-woonhuis-rijksmonumenten’ dat staatssecretaris Fleur Gräper (Cultuur en Media) en het IPO vandaag in ontvangst hebben genomen. De opdracht voor dit rapport is van rijk, provincies, gemeenten en het Nationaal Restauratiefonds.

Nederland heeft het Verdrag van Faro ondertekend. De Raad van Europa benadrukt met dit verdrag een ander perspectief op erfgoed. Het Verdrag van Faro stelt de mens en de samenleving centraal en hún relatie met erfgoed. Voor de uitvoering in Nederland is € 6 miljoen beschikbaar.

Zomercarnaval en Graslandbevloeiing komen beiden op de Unesco-lijst van immaterieel erfgoed. Dat is op 6 december besloten tijdens een jaarlijkse bijeenkomst van het comité van het Unesco verdrag immaterieel erfgoed in Botswana. Op deze zogenoemde 'Representatieve Lijst van Immaterieel Cultureel Erfgoed van de Mensheid' staan tradities, gebruiken en ambachten uit de hele wereld die het waard zijn om door te geven aan nieuwe generaties.

Staatssecretaris Uslu (Cultuur en Media) stelt € 756.968 beschikbaar voor de restauratie van de zogenaamde ‘Roze Boerderij’ in Drieborg. Daarmee is voldoende geld beschikbaar om te kunnen starten met onder andere de restauratie en het schadeherstel van dit 157 jaar oude rijksmonument. Eerder heeft staatssecretaris Vijlbrief (Mijnbouw) een bedrag toegekend via het Interventieteam vastgelopen situaties. Ook de provincie Groningen heeft middelen gereserveerd.

Het ministerie van Economische Zaken en Klimaat, en de Unie van Waterschappen sluiten zich aan bij de Erfgoeddeal. Daardoor komt het aantal deelnemers op 15. De Erfgoeddeal heeft als doel om erfgoed in te zetten voor bijvoorbeeld verduurzaming van de leefomgeving en omgaan met klimaatverandering. Onder meer door samenwerking te stimuleren tussen overheden, maatschappelijke organisaties en eigenaars. Elk jaar wordt geld toegekend aan projecten op het snijvlak van gebiedsontwikkeling, erfgoed en duurzaamheid. Waterschappen, gemeenten en provincies dienen deze projecten in.

Nederland geeft op verzoek van Indonesië en Sri Lanka 478 culturele objecten terug. Tijdens de koloniale periode zijn deze voorwerpen onterecht in Nederland beland, via bijvoorbeeld roof of dwang. Staatssecretaris Uslu (Cultuur en Media) heeft tot de teruggave besloten. Zij volgt daarmee de allereerste adviezen op van de commissie Koloniale Collecties onder voorzitterschap van Lilian Gonçalves-Ho Kang You. De werken bevinden zich op dit moment in de collecties van het Nationaal Museum van Wereldculturen en het Rijksmuseum.

Staatssecretaris Uslu zal het Verdrag van Faro ondertekenen. Daarmee committeert Nederland zich aan de afspraken in het verdrag over de maatschappelijke waarde van cultureel erfgoed. Het verdrag is opgesteld door de Raad van Europa en benadrukt een perspectief op erfgoed waarin mensen en hún relatie met erfgoed centraal staan. Dit als aanvulling op de investering die veel Europese landen – net als Nederland – de afgelopen decennia deden in het erfgoed zelf en de kwaliteit van erfgoedzorg. Voor de uitvoering is € 6 miljoen beschikbaar.

Staatssecretaris Uslu heeft samen met het Interprovinciaal Overleg en de Vereniging Nederlandse Gemeenten de verlenging van de Erfgoeddeal tot 2025 getekend. Het kabinet trekt hier € 12,5 miljoen voor uit.

Breng vóór 26 november jouw stem uit Uit 52 aanmeldingen selecteerde de jury onder leiding van Kathleen Ferrier (voorzitter Nederlandse Unesco Commissie) 3 finalisten die kans maken op de Erfgoedvrijwilligersprijs 2022. De vrijwilligersteams van Museumboerderij Wendezoele, Openluchtbad Zwolle en het Van Eesterenmuseum maken kans op de hoofdprijs van €10.000. Stemmen kan tot en met 25 november via erfgoedvrijwilligersprijs.nl. De prijsuitreiking vindt plaats op 1 december in theater Diligentia in Den Haag.

Samen met een aantal andere Europese landen heeft Nederland de techniek van graslandbevloeiing voorgedragen voor de UNESCO-lijst voor immaterieel erfgoed. Op deze zogenoemde 'Representatieve Lijst van Immaterieel Cultureel Erfgoed van de Mensheid' staan tradities, gebruiken en ambachten uit de hele wereld die het waard zijn door te blijven geven. In Nederland wordt graslandbevloeiing al vanaf de Middeleeuwen toegepast. In delen van Overijssel en Noord-Brabant wordt de techniek nog steeds toegepast.

De Nederlandse Staat wil met steun van de Vereniging Rembrandt en het Rijksmuseum Fonds, De Vaandeldrager (1636) van Rembrandt aankopen en voorgoed in het publieke domein brengen. Eeuwenlang was het topstuk in particulier bezit, onder andere van de koning van Engeland en sinds 1844 van de familie De Rothschild. Nu doet zich de kans voor een laatste Rembrandt van dit kaliber te verwerven. Het voorstel tot wijziging van de begroting van OCW om de aankoop mogelijk te maken, is vandaag aan de Tweede Kamer verstuurd.

Vanaf vandaag kunnen vrijwilligersteams worden genomineerd voor de nationale Erfgoedvrijwilligersprijs 2021. Op 6 december 2021 reikt demissionair minister Ingrid van Engelshoven van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap voor de tweede keer de nationale Erfgoedvrijwilligersprijs uit aan het vrijwilligersteam dat zich uitzonderlijk heeft ingezet voor het (cultureel) erfgoed van Nederland. Stichting Nederland Monumentenland organiseert de prijs.