Pesten, seksuele intimidatie, discriminatie, agressie en geweld door collega’s of leidinggevenden. Het is ongewenst gedrag dat nog te vaak voorkomt op de werkvloer en bovendien grote impact heeft op mensen. Het is onacceptabel en moet worden tegengegaan. Met de invoering van een verplichte gedragscode ongewenst gedrag wil het kabinet verder bouwen aan een sociaal veilige werkomgeving voor iedere werknemer. Staatssecretaris Nobel (Participatie en Integratie) heeft het wetsvoorstel opengesteld voor internetconsultatie.

Seksueel grensoverschrijdend gedrag is een veelbesproken onderwerp. Bijna de helft van de samenleving erkent dat seksueel grensoverschrijdend gedrag een groot probleem is. Zo blijkt uit nieuw onderzoek van Ipsos I&O. 84% van de Nederlanders vindt dat iedereen een rol heeft in de aanpak van seksueel grensoverschrijdend gedrag. Maar hoe doe je dat in het dagelijks leven? De Rijksoverheid roept met een nieuwe publiekscampagne op om te reflecteren op je eigen gedrag en dat van de mensen in je directe omgeving, met de vraag: wat vind jij? Tot waar is het leuk voor allebei?  

De termijn van het Nationaal Actieprogramma Aanpak seksueel grensoverschrijdend gedrag en seksueel geweld (NAP) wordt verlengd tot 31 december 2026. Ook de Regeringscommissaris seksueel grensoverschrijdend gedrag en seksueel geweld blijft tot dat moment in functie. De verlenging maakt deel uit van de voorjaarsnota die vandaag door het kabinet naar de Kamer is gestuurd. Deze beslissing komt voort uit de toenemende maatschappelijke aandacht en de groeiende hulpvraag.

Slachtoffers van seksueel geweld en seksueel grensoverschrijdend gedrag worden vanaf 1 juli dit jaar strafrechtelijk beter beschermd. De Eerste Kamer heeft deze week ingestemd met een brede herziening van wetgeving middels de Wet seksuele misdrijven van minister Yeşilgöz-Zegerius van Justitie en Veiligheid. Slachtoffers kunnen straks in meer gevallen aangifte doen van verkrachting en aanranding. Ook seksuele intimidatie in het openbaar wordt strafbaar; dit kan zich afspelen op straat, maar bijvoorbeeld ook op publieke websites en social media. Daarnaast wordt sexchatting strafbaar, gaan de maximumstraffen voor sommige delicten omhoog en wordt de wet digitaal meer bij de tijd gebracht. Uitgangspunt in de nieuwe wet is dat seksueel geweld en seksueel grensoverschrijdend gedrag offline en online even strafwaardig is.

De helft van de werkende Nederlanders geeft aan dat er op werk duidelijke afspraken zijn gemaakt over gewenst en ongewenst gedrag. Doordat hier onderling over is gesproken, geven ze makkelijker hun grenzen aan en gaan ze sneller over tot actie in het geval van seksueel grensoverschrijdend gedrag. Dat blijkt uit de jaarlijkse publieksmonitor van Ipsos, uitgevoerd in opdracht van het Nationaal Actieprogramma Aanpak seksueel grensoverschrijdend gedrag en seksueel geweld (NAP).

12 partijen uit de danssector tekenen vandaag in het bijzijn van minister Helder (Langdurige Zorg en Sport, VWS) en staatssecretaris Uslu (Cultuur en Media, OCW) een convenant om de Alliantie Dans Veilig op te richten. Deze organisaties en bonden willen zo nauwer samenwerken voor een veilige danscultuur. Dat doen ze naar aanleiding van het Verinorm-rapport ‘Schaduwdansen’ naar grensoverschrijdend gedrag in de sector.

Minister voor Rechtsbescherming Franc Weerwind en de Dienst Justitiële Inrichtingen (DJI) nemen maatregelen om grensoverschrijdend gedrag in vrouwengevangenissen tegen te gaan. De Inspectie Justitie en Veiligheid startte een onderzoek naar de cultuur in Penitentiaire Inrichting (PI) Nieuwersluis nadat een oud-medewerker in juni vorig jaar was opgepakt vanwege seksueel grensoverschrijdend gedrag. Volgens de Inspectie bestaat er binnen PI Nieuwersluis een cultuur waardoor het mogelijk is dat penitentiair inrichtingswerkers grensoverschrijdend gedrag vertonen. Weerwind heeft vandaag het Inspectierapport en zijn reactie daarop naar de Tweede Kamer gestuurd.

De actualiteiten laten keer op keer zien dat een grondige aanpak van seksueel grensoverschrijdend gedrag en seksueel geweld heel hard nodig is. Daarom komen vandaag 250 vertegenwoordigers van organisaties, ervaringsdeskundigen en overheden bij elkaar om te spreken over de stand van zaken en volgende stappen. Tijdens de conferentie geven verantwoordelijk ministers Dijkgraaf (OCW) en Van Gennip (SZW) een inkijkje in de uitkomsten van een groot publieksonderzoek dat is uitgevoerd door I&O research. Zij vroegen 2.700 Nederlanders naar hun ideeën en meningen rond de aanpak van seksueel grensoverschrijdend gedrag.

Samen met de samenleving en vele verschillende organisaties wil het kabinet seksueel grensoverschrijdend gedrag en seksueel geweld aanpakken. Onder meer met wet- en regelgeving, publiekscampagnes, het realiseren van een veilige werkomgeving, de rol van omstanders en goede hulpverlening moet dit maatschappelijke probleem worden bestreden. Seksueel grensoverschrijdend gedrag en geweld passen niet in een veilige samenleving waarin we op een gelijkwaardige manier met elkaar omgaan. Dat schrijven minister Dijkgraaf van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap en minister Van Gennip van Sociale Zaken en Werkgelegenheid in een brief aan de Tweede Kamer. Voor het actieprogramma wordt de komende jaren € 11 miljoen vrijgemaakt.

Ministers Dijkgraaf (OCW) en Van Gennip (SZW) komen met voorstellen voor de cultuurverandering die noodzakelijk is om de problematiek van seksueel grensoverschrijdend gedrag en seksueel geweld in de samenleving aan te pakken. Met een nationaal actieplan willen zij versteviging van wet- en regelgeving, gerichte acties en een maatschappelijk gesprek over normen hoe we op een prettige en respectvolle manier met elkaar omgaan. Verschillende incidenten in de voorbije maanden hebben laten zien dat het probleem breed in de samenleving terug te vinden is. Beide ministers maken namens het kabinet contouren van het nationaal actieplan bekend. Deze zomer gaat het kabinet in overleg met de regeringscommissaris in gesprek met zoveel mogelijk belanghebbenden om het om het actieplan verder te brengen. In het najaar wordt het actieplan gepresenteerd.

Onafhankelijke regeringscommissaris seksueel grensoverschrijdend gedrag en seksueel geweld, Mariëtte Hamer, is vandaag gestart. Verschillende incidenten in de afgelopen jaren leggen een breder vraagstuk bloot waarop actie vereist is. Met de nieuwe regeringscommissaris wil het kabinet bewustwording en een cultuurverandering creëren, want intimidatie en misbruik zijn niet acceptabel.

Op voordracht van het kabinet wordt Mariëtte Hamer regeringscommissaris seksueel grensoverschrijdend gedrag en seksueel geweld. Verschillende incidenten in de afgelopen jaren leggen een breder vraagstuk bloot waarop actie vereist is. Met de nieuwe regeringscommissaris wil het kabinet meer doen aan bewustwording en een veilige cultuur, want intimidatie en misbruik horen niet thuis in Nederland. Daarbij moet onder andere de cultuur van genderstereotypering en machtsmisbruik die leidt tot seksueel grensoverschrijdend gedrag en seksueel geweld worden doorbroken.