Ondanks de uitgebreide koopkrachtmaatregelen die het kabinet met Prinsjesdag aankondigde, blijven veel huishoudens bezorgd over hun financiële situatie. Het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid zet opnieuw voorlichting in om mensen met geldzorgen te wijzen op de beschikbare hulp en aan te moedigen om de stap naar hulp te zetten. Deze keer is er speciale aandacht besteed aan ouders en de beschikbare regelingen die hen kunnen ondersteunen in zaken rond het kind en huishouden.

De eenmalige tegemoetkoming energiekosten komt onder bepaalde voorwaarden ook beschikbaar voor studenten die langer over hun studie doen. Het gaat om studenten waarvan de ouders een laag inkomen hadden, maar die geen aanvullende beurs meer krijgen en nog wel gebruik kunnen maken van een lening. De toekenning gebeurt op basis van de laatst beschikbare gegevens over het inkomen van de ouders. Deze studenten worden daarmee zoveel mogelijk gelijk getrokken met uitwonende studenten die nog in de reguliere opleidingsduur zitten en een aanvullende beurs ontvangen, waarvan al eerder bekend was gemaakt dat zij deze tegemoetkoming krijgen. Een voorstel om dit te regelen wordt door minister Carola Schouten van Armoedebeleid, Participatie en Pensioenen opgenomen in het wetsvoorstel eenmalige energietoeslag 2023. Dit wetsvoorstel is op 3 juli aangeboden aan de Tweede Kamer.

Vanaf 18 september kunnen mbo-scholen een aanvraag indienen voor subsidie voor financiële educatie. Minister Carola Schouten (Armoedebeleid, Participatie en Pensioenen) kondigde eerder aan dat hiervoor dit jaar € 8 miljoen beschikbaar is.

Het wetsvoorstel Energietoeslag 2023 van minister Carola Schouten (Armoedebeleid, Participatie en Pensioenen) is vandaag door het Kabinet van de Koning aangeboden aan de Tweede Kamer. De energietoeslag 2023 is, net als in 2022, bedoeld voor huishoudens met een inkomen op of net boven het sociaal minimum om hen te helpen de hogere energiekosten te betalen. Omdat de regering ziet dat ook studenten met hogere energiekosten worden geconfronteerd en dat er studenten zijn die daardoor mogelijk in financiële problemen komen is er in het wetsvoorstel ook een regeling opgenomen voor studenten. Zij ontvangen een eenmalige tegemoetkoming van € 400 via de Dienst Uitvoering Onderwijs (DUO). Dit geldt voor studenten met zowel een uitwonende basisbeurs en daarnaast ook een aanvullende beurs.

Voor het eerst is er onderzoek gedaan naar de hoogte van het bedrag dat ten minste nodig is om van te leven en mee te doen, het zogenaamde sociaal minimum. Vandaag overhandigde de voorzitter van de commissie - hoogleraar Godfried Engbersen – het eerste rapport aan minister Carola Schouten (Armoedebeleid, Participatie en Pensioenen). 

Minister Carola Schouten (Armoedebeleid, Participatie en Pensioenen) stelt voor dit jaar € 8 miljoen beschikbaar om onder meer docenten te trainen die leerlingen onderwijs geven over geldzaken. De regeling komt na de zomer als eerste beschikbaar voor MBO-scholen en in 2024 ook voor het primair en voortgezet onderwijs. Het is een van de maatregelen uit het kabinetsbrede actieplan om geldzorgen, armoede en schulden terug te dringen.

Het kabinet kent voor de komende vier jaar in totaal € 15,8 miljoen subsidie toe aan Stichting Voedselvangnet voor de inkoop van voedingsmiddelen en andere zaken zoals kleding, schoolspullen en verzorgingsproducten. Met het geld worden ook activiteiten en acties gefinancierd gericht op het bestrijden van armoede, specifiek bij kinderen. Het kabinet reserveert daarnaast middelen voor het Nederlandse Rode Kruis ten behoeve van voedselhulp en maakt twee miljoen euro vrij voor het tegengaan van menstruatiearmoede. Met die middelen kan het Armoedefonds het aantal uitgiftepunten van gratis menstruatieproducten uitbreiden van 1.500 naar 2.500.

Er zijn veel verschillende regelingen, vanuit verschillende overheidsinstanties, die bedoeld zijn om te zorgen dat mensen goed kunnen rondkomen en een zeker bestaan kunnen opbouwen. Dit is door de jaren heen een complex stelsel geworden. Als je gebruik maakt van meerdere regelingen (zoals toeslagen en een UWV-uitkering), kunnen regelingen tegen elkaar inwerken. Dit pakt momenteel nadelig uit voor een groep alleenverdieners met een uitkering van het UVW of van een private inkomensverzekering. Het kabinet spant zich tot het uiterste in om hier een oplossing voor te vinden.

Het Centraal Planbureau (CPB) heeft vanochtend de ramingen voor 2024 gepubliceerd over onder meer de koopkrachtontwikkeling en armoede, in het zogeheten Centraal Economisch Plan. 

Minister Schouten voor Armoedebeleid, Participatie en Pensioenen heeft de opdracht gegeven een onderzoek uit te voeren naar het sociaal minimum op de eilanden Bonaire, Saba en Sint Eustatius. De commissie Sociaal Minimum Caribisch Nederland gaat op 1 maart 2023 van start.

Schuldhulpverlening duurt te lang en te weinig mensen melden zich voor hulp bij de gemeente als ze met problematische schulden kampen. Minister Schouten (Armoedebeleid, Participatie en Pensioenen) gaat daarom de duur van schuldhulpverleningstrajecten bij gemeenten verkorten tot anderhalf jaar en de drempel naar de gemeentelijke hulp verlagen. Op die manier wil de minister bereiken dat meer mensen hulp krijgen en dat zij sneller van hun schulden af zijn.   

Mensen met schulden die te maken hebben met een langlopend beslag op hun inkomen, dienen volgens de huidige wet vereenvoudiging beslagvrije voet hun woonkosten binnen zes maanden aan te passen aan hun lagere inkomen. Dit is volgens minister Schouten (Armoedebeleid, Participatie en Pensioenen) niet realistisch gezien de huidige schaarste op de woningmarkt. Zij maakt het daarom mogelijk dat schuldeisers deze termijn met ingang van volgend jaar kunnen verlengen tot maximaal 24 maanden.

Het kabinet heeft op Prinsjesdag een tijdelijk noodfonds energie aangekondigd als onderdeel van een omvangrijk pakket aan maatregelen gericht op het dempen van de negatieve gevolgen van de hoge energieprijzen. Dit noodfonds heeft tot doel om te voorkomen dat financieel kwetsbare huishoudens ondanks deze maatregelen toch problematische schulden bij hun energieleverancier opbouwen. Het fonds is door energieleveranciers en maatschappelijke organisaties opgericht en zal naar verwachting begin januari 2023 in werking kunnen treden. Het kabinet wil het fonds eenmalig ondersteunen met maximaal 50 miljoen euro. Dat schrijft minister Carola Schouten (Armoedebeleid, Participatie en Pensioenen) in een brief aan de Tweede Kamer.

Het kabinet trekt de komende jaren structureel € 120 miljoen uit voor de aanpak van geldzorgen, armoede en schulden. Het geld gaat onder meer naar gemeenten zodat zij meer mensen schuldhulpverlening kunnen aanbieden, financiële educatie ter voorkoming van geldzorgen en naar maatschappelijke organisaties die zich inzetten om kinderarmoede terug te dringen. Dit schrijft minister Schouten (Armoedebeleid, Participatie en Pensioenen) aan de Tweede Kamer. 

Het kabinet onderzoekt de mogelijkheden voor een eenmalige onverplichte tegemoetkoming voor een groep ouderen uit de Surinaamse gemeenschap. Het gaat om ouderen van Surinaamse herkomst die voorafgaand aan de onafhankelijkheid van Suriname op 25 november 1975 naar Nederland kwamen. Deze ouderen hebben geen volledige AOW opgebouwd omdat de jaren dat men in Suriname woonde niet meetellen voor de AOW-opbouw. Zij ervaren dat als een groot onrecht, aangezien Suriname toen wel deel uitmaakte van het Koninkrijk der Nederlanden. Hoewel een reparatie van de onvolledige AOW-opbouw niet mogelijk is, wil het kabinet onderzoeken of een gebaar van erkenning wel mogelijk is. 

‘Je staat er niet alleen voor’ Steeds meer huishoudens komen financieel in de knel door de hoge inflatie en de fors gestegen energierekening. Ondanks de uitgebreide koopkrachtmaatregelen van de overheid is er de vrees dat het aantal huishoudens met schulden flink zal toenemen de komende periode. Het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid start daarom met Geldfit een offensief om mensen met geldzorgen te wijzen op de beschikbare hulp en aan te moedigen om de eerste stap te zetten.

Gemeenten weten vaak niet goed hoeveel jongeren rondlopen met schulden. Minister Schouten (Armoedebeleid, Participatie en Pensioenen) maakt het mogelijk dat de gemeente Amsterdam en DUO een pilot starten om hier beter inzage in te krijgen en jongeren sneller hulp te bieden. Via een internetconsultatie kunnen mensen meedenken over de plannen.

Op 500 basisscholen met een groot aandeel kwetsbare leerlingen wordt per direct gestart met het aanbieden van gratis schoolontbijt. De ministeries van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW) en Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW) stellen € 5 miljoen beschikbaar aan het Jeugdeducatiefonds om voor de duur van 4 maanden de leerlingen van deze scholen een goede start van de dag te geven.

Nederland krijgt de komende jaren ruim € 400 miljoen uit het Europees Sociaal Fonds voor de ondersteuning van mensen met een kwetsbare arbeidsmarktpositie en het tegengaan van armoede. De Europese Commissie heeft het programma van Nederland goedgekeurd.

Voor een grote groep Nederlanders staat de bestaanszekerheid onder druk. Voor hen is de dagelijkse zorg om rond te komen groot, door onvoldoende of onzekere inkomsten of doordat ze te maken hebben met problematische schulden. Dit zorgt voor stress, gezondheidsproblemen, sociaal isolement en schaamte en zet kinderen langdurig op achterstand, vaak van generatie op generatie. Het kabinet wil deze vicieuze cirkel doorbreken en met een brede, meerjarige aanpak geldzorgen beter voorkomen, het aantal mensen in armoede en schulden substantieel terugdringen en de bestaanszekerheid van alle Nederlanders versterken.