Op vrijdag 26 mei jl. hebben ruim 70 landen na twee weken onderhandelen in Ljubljana (Slovenië) overeenstemming bereikt over de tekst voor een nieuw internationaal verdrag voor rechtshulp en uitlevering bij internationale misdrijven (MVRUIM). Het verdrag kent concrete afspraken over samenwerking bij het opsporen, vervolgen, berechten en bestraffen van met name genocide, misdrijven tegen de menselijkheid en oorlogsmisdrijven. Door dit verdrag wordt de samenwerking tussen landen bij deze zeer zware misdrijven vergemakkelijkt, zodat straffeloosheid wordt aangepakt.

Het Gemeenschappelijk Hof van Justitie krijgt nieuwe leden. De Rijksministerraad heeft daarmee ingestemd op voorstel van minister Weerwind voor Rechtsbescherming.

De heer mr. dr. L.F.M. Verhey wordt lid van de Raad van State en de heer mr. dr. E. Helder wordt staatsraad in de Afdeling advisering. De ministerraad heeft ingestemd met het voorstel van minister Bruins Slot van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties om hen voor benoeming voor te dragen.

Rechters en raadsheren die de wettelijke ontslagleeftijd van 70 jaar bereiken, blijven tot de leeftijd van 73 jaar inzetbaar als rechter-plaatsvervanger of raadsheer-plaatsvervanger. Minister Franc Weerwind voor Rechtsbescherming heeft hiervoor een wetsvoorstel ingediend bij de Tweede Kamer.

In de aanpak van het probleem van onvindbare veroordeelden maakt een wetsvoorstel het mogelijk om al in de opsporingsfase bij verdachten celmateriaal af te nemen voor DNA-onderzoek. Nu kan pas celmateriaal worden afgenomen als iemand is veroordeeld voor een ernstig misdrijf. In de praktijk blijken echter niet al deze veroordeelden traceerbaar. Het wetsvoorstel regelt daarom dat celmateriaal al kan worden afgenomen nadat de verdachte is aangehouden door de politie. Dat celmateriaal wordt beveiligd opgeslagen, en mag alleen na een veroordeling worden gebruikt voor het opstellen van een DNA-profiel.

Mr. S.J.S. (Sue) Preenen wordt benoemd tot procureur-generaal. De ministerraad heeft besloten haar voor te dragen op voorstel van minister Yeşilgöz-Zegerius van Justitie en Veiligheid. 

Prof dr. mr. M. (Rinus) Otte wordt benoemd tot de nieuwe voorzitter van het College van procureurs-generaal. De ministerraad heeft besloten hem voor te dragen op voorstel van minister Yeşilgöz-Zegerius van Justitie en Veiligheid.

Bij het Openbaar Ministerie wordt mw. mr. J.M. (Margreet) Fröberg benoemd tot hoofdofficier van justitie van het arrondissementsparket Den Haag. De ministerraad heeft besloten haar voor te dragen op voorstel van minister Yeşilgöz van Justitie en Veiligheid. De beoogde benoemingsdatum is 1 mei 2023.

Mensen die met elkaar in een gerechtelijke procedure zijn verwikkeld, kunnen met ingang van 1 maart gebruik maken van een subsidie voor mediation in hun zaak als zij niet in aanmerking komen voor een toevoeging.

Mr. M.J. Borgers (1973) wordt per 1 september 2023 benoemd tot vicepresident van de strafkamer van de Hoge Raad der Nederlanden. Dat heeft de ministerraad besloten op voordracht van minister Weerwind voor Rechtsbescherming.

De ministerraad heeft met instemming kennis genomen van het besluit van minister Bruins Slot van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties om over te gaan tot enkele benoemingen van leden van de Staatscommissie rechtsstaat. Het betreffen de leden Eva González Pérez, Corissa Abdoeljamil, Kutsal Yesilkagit, Ernst Numann, Kees Vendrik, Fatma Çapkurt, Diantha Vliet en Marc Hertogh.

Mr. P.A.M. Pijnenburg (1961) wordt met ingang van 1 mei dit jaar benoemd als lid van het Gemeenschappelijk Hof van Justitie. Hij volgt mr M.M. de Werd op.

Minister Weerwind (Rechtsbescherming) wil dat mensen die hun recht zoeken en daarbij in aanmerking komen voor gesubsidieerde rechtsbijstand, de best mogelijke juridische ondersteuning krijgen. Vandaag én in de toekomst. Om dat te bereiken past Weerwind de lopende stelselvernieuwing rechtsbijstand op onderdelen aan.

Mevrouw mr. N.H. van den Biggelaar, mevrouw mr. A.B. Blomberg en mevrouw mr. drs. M.M. Kaajan worden staatsraad in de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State. De ministerraad heeft ingestemd met het voorstel van minister Bruins Slot van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties om hen voor benoeming voor te dragen.

Er komt een zittingszaal binnen de muren van de penitentiaire inrichting in Vught. Hierdoor kunnen onderdelen van strafzaken straks binnen de gevangenis plaatsvinden en hoeven gedetineerden uit de Extra Beveiligde Inrichting (EBI) minder vaak voor zittingen naar de rechtbank te worden gebracht. De gevangenis in Vught wordt de tweede locatie in Nederland waar berechting en detentie op één plek samenkomen, naast het Justitieel Complex Schiphol.

De Rijksministerraad heeft ingestemd met de benoeming van mr. R.R. Engels tot lid van de Beheerraad van het Gemeenschappelijk Hof van Justitie, namens het land Curaçao. De benoeming is op voordracht van minister Weerwind voor Rechtsbescherming en gaat in per 1 december 2022.

De ministerraad heeft ingestemd met de instelling van een Staatscommissie Rechtsstaat. De commissie krijgt de opdracht om het functioneren van de rechtsstaat te analyseren en voorstellen te doen voor versterking van de rechtsstaat. Bij die opdracht zal de commissie nadrukkelijk aandacht hebben voor bescherming van burgers tegen onvoorziene en ongewenste gevolgen van overheidsmaatregelen.

Mevrouw mr. F.M. Damme wordt lid van het College van procureurs-generaal bij het Openbaar Ministerie. De ministerraad heeft besloten haar voor te dragen op voorstel van minister Yeşilgöz-Zegerius van Justitie en Veiligheid. De benoeming gaat in op 1 januari 2023.

De zware georganiseerde misdaad werkt ontwrichtend op onze samenleving. Het kabinet investeert de komende jaren fors in een brede aanpak van de georganiseerde misdaad. Door de krachten te bundelen kan zware criminaliteit beter worden aangepakt. Tegelijk moet de deur van ons rechtssysteem voor iedereen openstaan. Daarom neemt het kabinet ook maatregelen om toegang tot het recht te verbeteren, zoals een verlaging van de griffietarieven.

Op korte termijn kan het vervoer van gedetineerden met ernstige veiligheidsrisico’s worden teruggedrongen. Door een wijziging van het Besluit videoconferentie kan de rechter bepalen dat een verdachte per videoconferentie deelneemt aan de zitting. Daarmee kan een ernstig veiligheidsrisico bij het vervoer naar en van de zitting worden vermeden. De ministerraad heeft hier op voorstel van minister Yeşilgöz van Justitie en Veiligheid mee ingestemd.