Minister van Justitie en Veiligheid Yeşilgöz-Zegerius zal vandaag extra steun toezeggen aan het Internationaal Strafhof (ICC). Het ICC is vorig jaar gestart met het onderzoek naar oorlogsmisdrijven gepleegd tijdens de oorlog in Oekraïne.

Minister van Justitie en Veiligheid Dilan Yeşilgöz-Zegerius en haar Britse collega en vicepremier Dominic Raab organiseren op 20 maart een internationale bijeenkomst om het Internationaal Strafhof (ICC) te ondersteunen bij haar onderzoeken naar internationale misdrijven, waaronder het onderzoek in Oekraïne. Ministers van Justitie van over de hele wereld komen daarvoor in maart bijeen in Londen.

Minister Hoekstra heeft op 3 maart 2023 de Dialogue Group on Accountability for Ukraine gelanceerd tijdens de United for Justice Conference in Lviv. De Dialogue Group is een coördinatiemechanisme dat landen, internationale organisaties en betrokken partijen uit het maatschappelijk middenveld een platform biedt om nationale en internationale accountability-initiatieven te bespreken en op elkaar aan te laten sluiten.

Op 24 februari 2023 heeft de Europese Unie (EU) nieuwe sancties tegen Rusland aangenomen. De sancties bestaan onder andere uit een exportverbod op nog meer onderdelen die Rusland voor wapens kan gebruiken. Ook staan er nieuwe personen en entiteiten op de sanctielijst, en worden extra maatregelen genomen tegen het omzeilen van sancties.

Een jaar geleden begon de militaire invasie van Rusland in Oekraïne. Oekraïne verdient onze steun en inzet. Hoe zag de Nederlandse inzet er tot nu toe uit? In dit artikel: een aantal overzichten en verhalen van het afgelopen jaar.

Nederland staat achter Oekraïne, nu en in de toekomst. Minister-president Rutte en minister Schreinemacher voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking hebben die boodschap vrijdag persoonlijk overgebracht aan president Zelensky in Kyiv.

Derdelanders kunnen tot 4 september 2023 in de opvang voor vluchtelingen uit Oekraïne verblijven om zo de hoge druk op de asielopvang te verlichten. Staatssecretaris van Justitie en Veiligheid, Eric van der Burg, besluit hiertoe na overleg met de VNG en het Veiligheidsberaad. Het gaat om circa 4.660 derdelanders die gevlucht zijn uit Oekraïne, maar feitelijk afkomstig zijn uit andere landen. Zij studeerden of werkten bijvoorbeeld in Oekraïne. In deze periode start de IND gelijktijdig met de behandeling van hun asielaanvragen.

Ruwweg een jaar na de Russische inval komt er vrijwel geen Russische energie meer naar Nederland. Vloeibaar Russisch gas (LNG), dat niet per leiding maar per schip wordt aangevoerd, is de enige uitzondering hierop. Sinds het uitbreken van de oorlog in Oekraïne is in Europa afgesproken de import van Russische energie zo snel mogelijk af te bouwen. Nederland heeft hard gewerkt om de energietekorten die hierdoor dreigden te ontstaan te voorkomen. Met het laatste sanctiepakket op Russische olieproducten, dat afgelopen zondag is ingegaan, zijn alle Europese energiesancties nu van kracht. Hierdoor komen er vrijwel geen Russische olieproducten, ruwe olie en kolen Nederland meer in. Ook de import van Russisch gas – niet gesanctioneerd - is flink afgebouwd in Europa én Nederland.

Nederland levert samen met Denemarken en Duitsland ten minste 100 Leopard-1A5 gevechtstanks aan Oekraïne. Ook leveren de landen reserveonderdelen en munitie. Defensie wil ook met instructeurs een bijdrage leveren aan de opleiding en training. Dat schrijven de ministers Kajsa Ollongren (Defensie) en Wopke Hoekstra (Buitenlandse Zaken) vandaag aan de Tweede Kamer.

Minister-president Rutte ontvangt maandag 30 januari 2023 president Macron van Frankrijk. De ontmoeting staat in het teken van de extra Europese Raad op 9 en 10 februari 2023. Onderwerpen die aan bod zullen komen tijdens de ontmoeting zijn onder andere de oorlog in Oekraïne, migratie en Europese economie. De ontvangst wordt, na het delegatieoverleg op het Binnenhof, afgesloten met een informeel diner.  

Minister-president Rutte brengt donderdag 26 januari 2023 een bezoek aan bondskanselier Nehammer van Oostenrijk. De ontmoeting staat in het teken van de extra Europese Raad op 9 en 10 februari 2023. Onderwerpen die aan bod zullen komen tijdens de ontmoeting zijn onder andere de oorlog in Oekraïne, migratie en de Europese economie. 

Nederland levert Oekraïne delen van een Patriot-luchtverdedigingswapensysteem. Het gaat om 2 lanceerinstallaties en raketten. Ook neemt Nederland trainingen van Oekraïense militairen voor haar rekening.  Verder levert Nederland 100 in Tsjechië commercieel ingekochte voertuigen met luchtafweergeschut. Dit meldden minister van Defensie Kajsa Ollongren en minister van Buitenlandse Zaken Wopke Hoekstra vandaag aan de Kamer. Tijdens de Oekraïne Defensie Contactgroep in het Duitse Ramstein zijn afspraken gemaakt om het vervangingstraject voor de Patriot te versnellen. In Ramstein kwamen de ministers van Defensie voor de achtste keer bijeen.

Minister-president Rutte en minister Hoekstra van Buitenlandse Zaken brengen op dinsdag 17 januari een bezoek aan president Biden van de Verenigde Staten.

Nederland stuurt deze winter meer onderdelen en materialen naar Oekraïne om te helpen met het herstel van belangrijke energie-infrastructuur. Door Russische bombardementen is het elektriciteitsnet en andere infrastructuur beschadigd. Hierdoor heeft een deel van de Oekraïense bevolking regelmatig geen toegang meer tot elektriciteit, warmte en/of water. De eerste zending van zo’n 22 vrachtwagens is eerder deze maand aangekomen. Recent is ook een tweede levering van 19 vrachtwagens vertrokken. Het gaat onder meer om transformatoren, schakelcomponenten en kabels die nodig zijn om het elektriciteitsnet te herstellen.

Nederland stelt in 2023 2,5 miljard euro beschikbaar voor steun aan Oekraïne. Het kabinet verwacht dat dit bedrag nodig is voor militaire steun, ondersteuning bij kritieke herstelwerkzaamheden en bijdragen aan de strijd tegen straffeloosheid. De ministerraad heeft hiermee ingestemd op voorstel van de ministers Schreinemacher (Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking), Hoekstra (Buitenlandse Zaken), Ollongren (Defensie) en Kaag (Financiën). De precieze besteding van de bijdrage hangt af van de behoeften van de Oekraïners en dus het verloop van de oorlog.