Per 1 november 2022 moeten beheerders van trusts (trustees), fondsen voor gemene rekening en soortgelijke constructies, hun uiteindelijk belanghebbenden (UBO's) registreren in het UBO-register trusts.

De ministerraad heeft op voorstel van minister Yeşilgöz-Zegerius van Justitie en Veiligheid ingestemd met een wetsvoorstel dat meer vormen van spionage strafbaar moet gaan stellen. Veel spionageactiviteiten zijn al strafbaar volgens de Nederlandse wet. Denk daarbij aan klassieke spionage zoals het schenden van staats- en bedrijfsgeheimen. Het strafrecht heeft echter nog onvoldoende mogelijkheden om op te treden als er geen sprake is van staats-  ambts-  of bedrijfsgeheimen of als er andere handelingen worden verricht voor buitenlandse mogendheden. Het gaat dan bijvoorbeeld om het ophalen en bezorgen van pakketjes, het volgen van personen en het verspreiden van informatie. Terwijl ook dat soort activiteiten kunnen leiden tot gevaar voor de nationale veiligheid of voor de veiligheid van personen. Dit wetsvoorstel brengt daar verandering in.

Op maandag 13 juni 2022 wordt er weer een NL-Alert testbericht uitgezonden. Veel mensen vinden dat belangrijk, blijkt uit nieuw onderzoek1 in opdracht van het ministerie van Justitie en Veiligheid. Vooral mensen van 75 jaar en ouder vinden het fijn dat de overheid ieder half jaar een NL-Alert testbericht verstuurt. 9 op de 10 mensen uit die leeftijdsgroep die het afgelopen jaar een NL-Alert testbericht ontvingen, geven aan het testbericht belangrijk te vinden. Door het testbericht herkent twee derde een NL-Alert bij een echte noodsituatie.

Terroristen en gewelddadige extremisten blijven een reële dreiging vormen voor onze open en vrije samenleving. Er blijven mensen die erop uit zijn met bruut geweld onze democratische rechtsorde omver te werpen. Terroristisch geweld blijft ook de komende jaren in Nederland voorstelbaar. Er gaat dreiging uit van jihadisme en rechts-extremisme. Ook zien we nieuwe en ad-hoc-vormen van extremisme, vaak in combinatie met extreme anti-overheidssentimenten en complotdenkbeelden. Deze geweldsdreiging is moeilijk te voorspellen en kan bij eenlingen escaleren tot terroristisch geweld.

Er zijn op dit moment geen concrete aanwijzingen voor een terroristische aanslag in Nederland maar een aanslag blijft voorstelbaar. Het dreigingsniveau in Nederland blijft dan ook vastgesteld op ‘aanzienlijk’ (niveau 3 van 5). Dit blijkt uit het 56ste Dreigingsbeeld Terrorisme Nederland (DTN) van de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid (NCTV). Aanhangers van het jihadisme vormen een belangrijke terroristische dreiging voor ons land, hoewel de Nederlandse jihadisten niet of nauwelijks in het openbare domein zichtbaar zijn. Ook blijft oplettendheid geboden voor rechts-extremisme omdat vanuit enkele jonge aanhangers dreiging kan uitgaan. Daarnaast zijn er binnen de radicale onderstroom tegen het gevoerde coronabeleid aanwijzingen voor verdere radicalisering. Hierbij wordt de geweldsdreiging voornamelijk gevormd door individuen en kleine groepen die vatbaar kunnen zijn voor opruiende (online) complottheorieën.

De dreiging vanuit de zware criminaliteit, jihadistische en rechtsextremistische hoek, maar ook de toename van anti-overheidssentimenten en polarisatie maken dat het aantal personen en objecten dat langdurig – soms zelfs vele jaren – intensief bewaakt en beveiligd wordt fors toegenomen is. Dat vraagt om operationele inzet van politie en marechaussee, met grote en ingrijpende gevolgen voor zowel de te beveiligen persoon als voor de beschikbare capaciteit in het stelsel bewaken en beveiligen.

Iedere eerste maandag van de maand om 12.00 uur worden de sirenes in Nederland getest. De maandelijkse test wordt deze keer ook in het Engels, Oekraïens en Russisch aangekondigd, zodat Oekraïense vluchtelingen niet opschrikken als de sirenes op maandag 4 april loeien.

Minister van Justitie en Veiligheid Yesilgöz-Zegerius was deze week in Parijs met een stevige afvaardiging van het Nederlandse kabinet voor regeringsconsultaties met een afvaardiging van de Franse regering, onder leiding van minister-president Rutte en president Macron. De ministers spraken over de oorlog in Oekraïne, de opvang van Oekraïners in Europa en over de strijd tegen terrorisme en ondermijning.

Het bestrijden en voorkomen van terrorisme en terroristisch geweld is van wezenlijk belang voor de bescherming van onze nationale veiligheid. Er zijn nog steeds personen in Nederland die een dreiging kunnen vormen voor onze nationale veiligheid. Om te voorkomen dat iemand zich aansluit bij een terroristische organisatie of terroristisch geweld pleegt, moet het mogelijk zijn maatregelen op te leggen. Ook wil het kabinet voorkomen dat uitreizigers terugkeren naar Nederland door waar mogelijk het Nederlanderschap in te trekken.

De Nederlandse en Europese samenleving moet beschermd worden tegen het gevaar van terugkeerders uit door terroristische organisaties gecontroleerde gebieden. Verblijf daar gaat in veel gevallen gepaard met (desnoods gedwongen) vereenzelviging met het gedachtengoed van de organisaties die daar de dienst uitmaken. Daarom is op dit moment een wetsvoorstel aanhangig bij de Eerste Kamer (35125) waarin dat verblijf strafbaar wordt gesteld.

Op voordracht van minister van Justitie en Veiligheid Grapperhaus heeft de ministerraad ingestemd met het wetsvoorstel verwerking persoonsgegevens coördinatie en analyse terrorismebestrijding en nationale veiligheid. Het voorstel is vandaag naar de Tweede Kamer gestuurd voor inhoudelijke behandeling. Deze wet verankert enkele taken van de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid (NCTV).

Er zijn op dit moment in Nederland personen die radicaliseren of sterk geradicaliseerd zijn en een dreiging (kunnen) vormen voor de nationale veiligheid. De jihadistische beweging in Nederland blijft hierin een belangrijk element. Verscheidene rechtszaken en arrestaties in deze DTN-periode, zoals die in Eindhoven van 23 september, tonen dit aan. Momenteel zijn er geen concrete aanwijzingen dat personen in Nederland een aanslag voorbereiden, maar dit is wel voorstelbaar. Ook vanuit rechts-extremistische hoek is een aanslag voorstelbaar. Toch leidt de huidige dreiging vanuit jihadistische en rechts-extremistische hoek niet tot een hoger dreigingsniveau. Daarom blijft het dreigingsniveau op 3 van de 5 staan. Dat blijkt uit het 55ste Dreigingsbeeld van de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid (NCTV).

Minister van Justitie en Veiligheid Grapperhaus heeft een tweedaags werkbezoek gebracht aan Turkije. Grapperhaus sprak onder meer met de minister van Binnenlandse Zaken Soylu en de minister van Justitie Gül. Ook Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid (NCTV) Aalbersberg was onderdeel van de delegatie van het werkbezoek. Het bezoek vond plaats in het kader van de veiligheidsdialoog tussen Nederland en Turkije.

In het kader van de bestrijding van terrorisme en de bescherming van de nationale veiligheid kan het noodzakelijk zijn om (bijzondere) persoonsgegevens te verwerken door de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid (NCTV). Zoals minister Grapperhaus van Justitie en Veiligheid eerder heeft geconstateerd moet voor twee taken de grondslag voor de verwerking van persoonsgegevens verstevigd worden door een wet. De ministerraad heeft op voorstel van minister Grapperhaus ingestemd met een wetsvoorstel dat deze wettelijke basis regelt. 

De ministerraad heeft op voorstel van minister Grapperhaus van Justitie en Veiligheid ingestemd met het instellen van het adviescollege toekomstbestendig stelsel bewaken en beveiligen. Als voorzitter van het Adviescollege is de heer mr. J.G. Bos benoemd, de andere benoemde leden zijn de heer mr. J.J. van Eck en mevrouw M.A. Berndsen-Jansen. Deze benoeming is een toezegging aan de Tweede Kamer om een onafhankelijke commissie naar het stelsel bewaken en beveiligen te laten kijken en voorstellen te laten doen op welke wijze het stelsel toekomstbestendig gemaakt kan worden om blijvend het hoofd te bieden aan huidige en toekomstige dreigingen.

In een sterke rechtsstaat beschermt een betrouwbare overheid tegen criminaliteit, willekeur en machtsmisbruik. Mensen moeten zich veilig voelen in huis, op straat, op internet en ook ten opzichte van de overheid. Daarom investeren we in 2020 verder in de pijlers van die rechtsstaat: effectieve opsporing, ook over onze grenzen heen, een krachtige, onafhankelijke rechtspraak en goed functionerende justitiële instanties. In totaal komt er via het Regeerakkoord dit jaar 449 miljoen beschikbaar voor Justitie en Veiligheid.

De ministerraad heeft ingestemd met de instelling van de Evaluatiecommissie Wet veiligheidsregio’s (Wvr). De heer Erwin Muller is benoemd als voorzitter van de commissie. Hij is op dit moment hoogleraar Veiligheid en Recht, decaan van de faculteit Governance and Global Affairs en bestuurder van de Campus Den Haag aan de Universiteit Leiden. Eerder was hij onder andere vicevoorzitter en lid van de Onderzoeksraad voor Veiligheid en Algemeen Directeur COT Instituut Veiligheids- en Crisismanagement.