Het kabinet wil het duidelijker maken wanneer mensen werknemer zijn en wanneer werk gedaan kan worden als zelfstandige. De daarvoor geldende criteria komen in de wet te staan. Ook moet iemand die minder dan € 36 per uur verdient als zzp’er een sterkere rechtspositie krijgen. Zij kunnen straks makkelijker stellen werknemer te zijn en een beroep doen op de bijbehorende rechten. Dat staat in het wetsvoorstel Verduidelijking beoordeling arbeidsrelaties en rechtsvermoeden (Vbar) dat het kabinet vandaag heeft ingediend bij de Tweede Kamer.

Bij het beoordelen of iemand werknemer of zelfstandige is blijft ondernemerschap een volwaardig criterium, naast de vraag of iemand wordt aangestuurd in het werk en voor eigen risico werkt. Kenmerken daarvan zijn bijvoorbeeld of iemand btw afdraagt, investeert in het eigen bedrijf of tijd en geld besteedt aan het werven van klanten. Minister Eddy van Hijum gaat het wetsvoorstel Verduidelijking beoordeling arbeidsrelaties en rechtsvermoeden (Vbar) in deze richting aanpassen. Het wetsvoorstel komt daarmee in lijn met de recente uitspraak van de Hoge Raad in de zaak Uber/FNV.

De Belastingdienst gaat vanaf 1 januari 2025 weer volledig handhaven bij organisaties die werken met mensen die volgens de wet eigenlijk in loondienst horen. Wel worden er over het kalenderjaar 2025 nog geen boetes opgelegd. Dit geldt voor zowel verzuim- als vergrijpboetes. Organisaties kunnen eerst een waarschuwing van de Belastingdienst krijgen voordat er zogenaamde boekenonderzoeken (controles) worden ingesteld. Daarnaast worden alle goedgekeurde modelovereenkomsten automatisch verlengd tot en met 31 december 2029. Met deze maatregelen geeft de Belastingdienst uitvoering aan het verzoek van de Tweede Kamer voor een zachte landing bij de handhaving op schijnzelfstandigheid.

Op donderdag 14 november organiseren het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid en de Belastingdienst 2 webinars over zzp en schijnzelfstandigheid.

Op 1 januari 2025 gaat de Belastingdienst volledig handhaven op schijnzelfstandigheid. Bedrijven en organisaties die mensen als zzp’er inhuren voor werk dat zij niet zelfstandig uitvoeren, kunnen dan weer een boete en naheffingen krijgen. Daarbij geldt een overgangsperiode van 1 jaar waarin werkgevers en werkenden nog geen vergrijpboete krijgen als zij kunnen bewijzen dat zij stappen zetten tegen schijnzelfstandigheid. De opheffing van het handhavingsmoratorium is een van de maatregelen die het kabinet neemt om schijnconstructies te bestrijden en draagt bij aan meer zekerheid op de arbeidsmarkt.

Wanneer mag werk gedaan worden door een werknemer en wanneer door een zelfstandige? In veel gevallen is dat helder, maar niet altijd. Het kabinet wil de regels hierover verduidelijken. Minister Van Gennip van Sociale Zaken en Werkgelegenheid stuurt daarom het wetsvoorstel Verduidelijking beoordeling arbeidsrelaties en rechtsvermoeden (VBAR) naar de Raad van State. In dit wetsvoorstel krijgen indicaties die wijzen op zelfstandig werken voor het eerst in de wet een eigenstandige rol bij het vaststellen van de juiste contractvorm.

Zelfstandigen krijgen straks recht op een arbeidsongeschiktheidsuitkering als ze door langdurige ziekte niet meer het minimumloon kunnen verdienen (WML). Door een nieuwe verplichte verzekering lopen zij minder financiële risico’s door ziekte. Minister Van Gennip van Sociale Zaken en Werkgelegenheid brengt deze Wet Basisverzekering Arbeidsongeschiktheid Zelfstandigen (BAZ) vandaag in internetconsultatie, zodat betrokkenen op het wetsvoorstel kunnen reageren.

Weten met wie je zaken doet. Dat is het doel van het Handelregister van de Kamer van Koophandel. Met dit openbare register kan iedereen de gegevens van zakenpartners controleren. Dat biedt rechtszekerheid in het economische verkeer. Tegelijkertijd moeten de in het Handelsregister opgenomen persoonsgegevens voldoende worden beschermd. De Kamer van Koophandel en het ministerie van Economische Zaken en Klimaat treffen nu maatregelen om het evenwicht tussen die twee belangen bij te stellen. Dat schrijft minister Adriaansens van Economische Zaken en Klimaat in een brief aan de Kamer waarmee de ministerraad heeft ingestemd.

Minister Van Gennip van Sociale Zaken en Werkgelegenheid stuurt het wetsvoorstel Meer zekerheid flexwerkers naar de Raad van State voor advies. Daar heeft de ministerraad mee ingestemd. Dit wetsvoorstel is onderdeel van het arbeidsmarktpakket, met maatregelen voor meer zekerheid voor werkenden en meer wendbaarheid voor ondernemers.

Kwetsbare platformwerkers worden beter beschermd en schijnzelfstandigheid wordt tegengegaan. Ook komen er afspraken over het gebruik van algoritmes in de platformeconomie. Tegelijkertijd krijgen platformbedrijven duidelijkere regels en een gelijker speelveld waardoor ze verder kunnen innoveren. Minister Van Gennip van Sociale Zaken en Werkgelegenheid heeft hier vandaag samen met haar Europese collega’s een akkoord over bereikt. Nederland heeft zich sterk ingezet voor deze Europese richtlijn. 

Minister Helder (Langdurige Zorg en Sport), minister Van Gennip (Sociale Zaken en Werkgelegenheid), staatssecretaris Van Rij (Fiscaliteit en Belastingdienst) en 6 brancheorganisaties in de zorg (ActiZ, Zorgthuisnl, VGN, de Nederlandse GGZ, NVZ en NFU) hebben vandaag een samenwerkingsverklaring getekend om schijnzelfstandigheid in de zorg een halt toe te roepen.  De partijen onderschrijven hiermee het gemeenschappelijke belang en willen verantwoordelijkheid nemen.

Minister Karien van Gennip (Sociale Zaken en Werkgelegenheid) heeft vandaag een pakket samenhangende maatregelen voor de arbeidsmarkt aan de Tweede Kamer gestuurd. Dit pakket zorgt ervoor dat mensen meer zekerheid krijgen over hun inkomen en hun rooster en dat zelfstandigen zich bij tegenslag beter beschermd weten. Tegelijkertijd leiden de maatregelen tot meer wendbaarheid voor ondernemers. Hierdoor wordt goed werkgeverschap aantrekkelijker en kunnen bedrijven makkelijker inspelen op veranderingen in hun omgeving.

Het kabinet wil de balans herstellen als het gaat om het werken met zelfstandigen en als zelfstandige. Voor de zomer zijn hier langs drie lijnen maatregelen voor aangekondigd, inmiddels zijn deze verder uitgewerkt. Zo zijn er stappen gezet om te zorgen voor een gelijker speelveld, onder andere door de financiële verschillen te verkleinen. Onder meer de zelfstandigenaftrek is sneller en sterker verlaagd. Ook wordt er gewerkt aan de juridische verduidelijking van de regels rond de vraag wanneer iemand in dienst is. Tot slot wordt ook ingezet op handhaving door de Belastingdienst. Op korte termijn wordt dit gedaan door het versterken en verbeteren van de handhaving binnen de wettelijke kaders die nu gelden. De komende 2 jaar wordt gewerkt aan maatregelen en plannen om uiterlijk op 1 januari 2025 het handhavingsmoratorium op te heffen. Dat schrijven minister Van Gennip van Sociale Zaken en Werkgelegenheid, minister Adriaansens van Economische Zaken en Klimaat en staatssecretaris Van Rij van Financiën aan de Tweede Kamer in de voortgangsbrief.

Roos Vermeij wordt voorzitter van de onafhankelijke commissie toekomst arbeidsongeschiktheidsstelsel. Deze commissie is door minister Van Gennip van Sociale Zaken en Werkgelegenheid ingesteld om te adviseren over een toekomstbestendig stelsel voor arbeidsongeschiktheid. Roos Vermeij is voormalig Tweede Kamerlid van de PvdA en hield zich daar bezig met uiteenlopende dossiers, waaronder sociale zekerheid en de arbeidsmarkt. Na de Tweede Kamer was zij bestuurder bij pensioenfonds PME en tot juni 2022 wethouder economie en wijken in Rotterdam.

Iedereen op de arbeidsmarkt moet op een eerlijke, goede en veilige manier kunnen werken. Dat is niet altijd het geval. Zeker rondom platformwerk komt ‘schijnzelfstandigheid’ vaker voor. Daarbij wordt een werknemer als zzp'er aangemerkt, terwijl hij in feite werknemer is. Daardoor loopt diegene sociale bescherming mis. In het kader van onderhandelingen over een Europese richtlijn om dit tegen te gaan, wil Nederland zich hard maken voor regels die platformwerkers gaan helpen. Daarom heeft minister Van Gennip – samen met 7 andere lidstaten – een brief ondertekend om aan te dringen op Europese regels om schijnzelfstandigheid bij platformwerk tegen te gaan.

Het kabinet wil samen met ondernemers, werkgevers en werkenden toewerken naar een toekomstbestendige arbeidsmarkt. Minister Van Gennip van Sociale Zaken en Werkgelegenheid stuurt daarom vandaag de hoofdlijnenbrief Arbeidsmarkt naar de Tweede Kamer. 

Het kabinet wil schijnzelfstandigheid aanpakken. Daarom wil het kabinet zorgen voor een gelijker speelveld in het arbeidsrecht en in de fiscale behandeling, en zorgen voor meer duidelijkheid over de vraag wanneer gewerkt wordt als werknemer of als zelfstandige. Daarnaast heeft de ministerraad de ambitie uitgesproken om uiterlijk per 1 januari 2025, of zoveel eerder als mogelijk, het handhavingsmoratorium op te heffen en het toezicht bij de Belastingdienst te versterken.

De webmodule die de afgelopen jaren gebouwd is, kan in veel gevallen opdrachtgevers en zelfstandigen helderheid geven of werk door een zelfstandige of een werknemer gedaan mag worden. Bij in elk geval zeventig procent van de opdrachten geeft hij duidelijkheid. Dit blijkt uit de evaluatie van de pilot van de webmodule. De resultaten staan in de zevende voortgangsbrief ‘Werken als zelfstandige’ die vandaag naar de Tweede Kamer is verzonden. Het kabinet meldt in deze brief dat in afwachting van de formatie het moratorium op de handhaving door de Belastingdienst van kracht blijft.

De pilot van de Webmodule Beoordeling Arbeidsrelatie (WBA) is vandaag online gegaan. Opdrachtgevers kunnen door de vragenlijst in te vullen helder krijgen of ze een zelfstandige mogen inhuren voor een klus of dat er een arbeidscontract nodig is.

De webmodule, waarmee opdrachtgevers kunnen zien of ze werk mogen laten uitvoeren door een zelfstandige (iemand buiten loondienst), zal begin januari als pilot online komen. Deze pilot gaat zes maanden lopen. De pilot webmodule komt een paar maanden later online dan eerder was gepland. Het huidige handhavingsmoratorium dat per 1 januari 2021 afloopt, wordt daarom verlengd. Dat staat in de zesde voortgangsbrief ‘werken als zelfstandige’ die minister Koolmees van Sociale Zaken en Werkgelegenheid en staatssecretaris Vijlbrief van Financiën vandaag naar de Tweede Kamer sturen.