De koopkracht zit in 2026 voor alle groepen in de plus. Nederlanders hebben gemiddeld genomen meer te besteden en ook de armoede neemt komend jaar verder af. Het kabinet laat bovendien een gedekte begroting achter. Daarmee ligt er een solide basis voor toekomstige keuzes. Dat blijkt uit de Miljoenennota, die minister Heinen (Financiën) vandaag samen met het Belastingplan heeft aangeboden aan de Tweede Kamer. 

De begroting van het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) over het jaar 2026 staat in het teken van plannen om de zorg toegankelijk en betaalbaar te houden. Gemeenten worden gecompenseerd voor de jeugdzorgtekorten en het kabinet maakt geld vrij voor plannen uit de twee zorgakkoorden die afgelopen jaar gesloten zijn. Ook investeert het kabinet in de gehandicaptenzorg en de vrouwenopvang. In totaal trekt het kabinet € 114,1 miljard uit voor de zorg in 2026.

Het kabinet neemt op Prinsjesdag diverse maatregelen die goed uitpakken voor bedrijven en ondernemers. Denk aan de verlenging van de lagere brandstofaccijns. De concurrentiepositie van de industrie verbetert door een lagere CO2-heffing en een regeling die tot en met 2028 hoge stroomkosten compenseert (€ 150 miljoen). Ook investeren we extra in innovatie en ons verdienvermogen van de toekomst. Met het hoogste budget ooit in de WBSO-regeling (€ 1,8 miljard), € 230 miljoen voor Nederlandse deelname in innovatieve halfgeleiderprojecten en € 200 miljoen financiering zodat veelbelovende start-ups kunnen doorgroeien naar scale-ups.

Lees de belangrijkste plannen van de Miljoenennota 2026 en het Belastingplan 2026 in eenvoudige taal.

Op Prinsjesdag presenteert de regering haar plannen voor het komende jaar. Het ministerie van Buitenlandse Zaken blijft werken aan een veilig en welvarend Nederland, en voor de belangen van Nederlanders in het buitenland. Belangrijke plannen zijn: blijvende steun aan Oekraïne, handel met opkomende markten en een stapsgewijze verhoging van de NAVO-norm voor defensie-uitgaven naar 5% van het BBP om geopolitieke uitdagingen aan te pakken. Er wordt 10% bezuinigd op het ambassadenetwerk. Dit wordt op een zorgvuldige manier gedaan, zodat dienstverlening aan Nederland in het buitenland goed behouden blijft. 

De wegen op orde, veilig openbaar vervoer en ruimte voor rivieren: dat zijn slechts een paar van de prioriteiten van minister Barry Madlener en staatssecretaris Chris Jansen van het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat voor het komende jaar. Er is in 2025 € 14,7 miljard beschikbaar voor een sterke infrastructuur en een gezonde leefomgeving. Een belangrijk doel van het nieuwe kabinet is om snel nieuwe woningen te bouwen. Om te zorgen dat die nieuwe woningen ook bereikbaar zijn, is € 2,5 miljard beschikbaar voor de aanleg van nieuwe wegen en nieuwe voorzieningen voor het openbaar vervoer.

De Nederlandse economie heeft letterlijk ruimte nodig om ons verdienvermogen te kunnen versterken. Het kabinet kiest er daarom op Prinsjesdag voor om in 2025 en daarna extra te investeren in innovatie, strategische technologieën en digitalisering. Tegelijkertijd krijgen het ondernemingsklimaat en de arbeidsproductiviteit steun. Eerder voorgenomen versoberingen van fiscale regelingen voor ondernemers zoals de expatregeling, inkoop van eigen aandelen, mkb-winstvrijstelling en de renteaftrek binnen de vennootschapsbelasting worden grotendeels of geheel teruggedraaid. 

Het terugdringen van de woningnood is een topprioriteit van dit kabinet. Er is jarenlang te weinig gebouwd in verhouding tot de groei van de bevolking en kleinere huishoudens. Naast dat er meer en sneller gebouwd moet worden, wordt er ook gewerkt aan de betaalbaarheid en kwaliteit van woningen en de leefomgeving. Onder meer met het vereenvoudigen van de huurtoeslag, een aanpak voor funderingsschade, het maken van nieuwe Nationale Prestatieafspraken met woningcorporaties (NPA) en de voortzetting van het Nationaal Programma Leefbaarheid en Veiligheid (NPLV). Ook moeten er keuzes worden gemaakt in de Nederlandse schaarse ruimte voor onder andere wonen en werken, landbouw en defensie. In het regeerprogramma dat vorige week is gepresteerd, staat wat er de komende jaren nodig is om de ambities van het kabinet te realiseren. De begroting van Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening (VRO) die vandaag via de Miljoenennota is gepresenteerd, geeft zicht op wat er komend jaar te gebeuren staat.

Het defensiebudget stijgt volgend jaar naar zo’n € 22 miljard, met doorgroei naar € 24 miljard. Dat is nodig om de krijgsmacht verder te versterken. Die moet in staat zijn met NAVO-partners het Nederlands grondgebied en dat van haar bondgenoten te beschermen. Deze zogenoemde eerste hoofdtaak van Defensie heeft nu de hoogste prioriteit.

Op Prinsjesdag presenteerde het kabinet de Rijksbegroting voor 2025. Voor het ministerie van Buitenlandse Zaken zijn dit de belangrijkste plannen op het gebied van internationaal beleid, buitenlandse handel en ontwikkelingshulp:   In het kort: Het kabinet gaat minder bezuinigen op het ambassadenetwerk. De bezuiniging bedraagt nu 10%, in plaats van de eerder bekend geworden 22%. In de begroting wordt de steun aan Oekraïne versterkt met € 252 miljoen voor herstel en humanitaire hulp en € 60 miljoen voor onder meer inzet voor gerechtigheid voor Oekraïne.  De NAVO-norm van 2% wordt wettelijk verankerd en ook behaald door meer uitgaven aan defensie. Het kabinet gaat € 300 miljoen bezuinigen op ontwikkelingshulp. 

De begroting van het ministerie van Landbouw, Visserij, Voedselzekerheid en Natuur (LVVN) focust meer dan in voorgaande jaren op voedselzekerheid, de innovatiekracht van de landbouwsector en de toekomst van en waardering voor boeren, vissers en tuinders. De totale begroting bedraagt komend jaar bijna € 4,7 miljard. In het hoofdlijnenakkoord is extra geld gereserveerd voor de agrarische sector, daarvan gaat komend jaar een bedrag van € 40 miljoen als startpakket naar de LVVN-begroting. Het geld is bedoeld voor maatregelen om de mestmarkt te verlichten (€ 15 miljoen), voor doelsturing (€8 miljoen), natuurmonitoring (€ 8 miljoen), visserij (€ 4,5 miljoen), innovatie (€ 3,5 miljoen) en dierwaardigheid (€ 1 miljoen). 

Het ministerie van Klimaat en Groene Groei investeert in een schoon en welvarend Nederland. We zorgen voor meer duurzame en betaalbare energiebronnen, waarbij kernenergie een belangrijke rol gaat spelen. Zo worden we minder afhankelijk van het buitenland en zorgen we dat er voldoende schone energie beschikbaar is voor de verduurzaming van onze economie. Het aanpakken van het volle stroomnet en de betaalbaarheid is een belangrijke prioriteit. Daarmee wordt Nederland schoner, bouwen we een nieuw energiesysteem en pakken we volop de kansen van de groene economie van de toekomst.

Het kabinet kiest in haar regeerprogramma voor duidelijke focus en maakt scherpe keuzes. Die worden in 2025 direct zichtbaar, zo blijkt uit de begroting voor het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW). OCW brengt de basis op orde voor een goede toekomst voor leerlingen, studenten, wetenschappers, journalisten en creatieve makers. Zo moeten leerlingen en mbo-studenten door extra ondersteuning beter leren lezen, schrijven en rekenen. In het vervolgonderwijs en de wetenschap staan grote bezuinigingen voor de deur.  

Nederland veilig en rechtvaardig houden. Dat is het komende begrotingsjaar de leidende prioriteit. En dat is nodig, want onze veiligheid, vrijheden en de democratische rechtsstaat staan onder druk. Georganiseerde criminaliteit, maatschappelijke polarisatie en onvrede bedreigen onze vrijheid. Er wordt in 2025 geïnvesteerd in het versterken van de aanpak van georganiseerde criminaliteit en het versterken van de politie. Daarnaast gaat het kabinet door met het versterken van de toegang tot het recht. Voor het capaciteitstekort binnen het gevangeniswezen wordt door DJI samen met ketenpartners gezocht naar mogelijkheden om het tekort zoveel mogelijk terug te dringen.

Nederland kan de hoge aantallen migranten niet aan. De asielopvang zit overvol, procedures duren te lang en de kosten rijzen de pan uit. Bovendien verergert de aanhoudende asielinstroom de problemen op het gebied van volkshuisvesting, gezondheidszorg en onderwijs. Om weer grip op de situatie te krijgen, komt dit kabinet met het strengste asielregime ooit. Via het beperken van de instroom, snelle procedures, lik op stuk richting overlastgevers, strenger grenstoezicht, beperken van nareis-mogelijkheden en stevig inzetten op terugkeer moet Nederland in Europa een koploper worden als het gaat om toelatingsregels. Het kabinet trekt hier € 95 miljoen in totaal voor uit in 2025.

Versterking en vernieuwing van de democratie, de rechtsstaat en goed bestuur. Betere overheidsdienstverlening door slim gebruik te maken van technologie. Meer zelfredzaamheid voor de Caribische eilanden in het Koninkrijk en blijvend herstel en perspectief voor burgers van Groningen en Drenthe. Het kabinet reserveert in de begroting van 2025, € 200 miljoen voor een sterke rechtsstaat en goed bestuur en € 80 miljoen voor drie gerichte projecten in het Caribisch deel van het Koninkrijk. Met bijna € 3 miljard in 2025 voor herstel in Groningen en Noord-Drenthe, houdt het kabinet vast aan de belofte aan de bewoners van deze gebieden. Met deze maatregelen zet het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties de burger in het hele koninkrijk centraal. 

Het terugdringen van de woningnood is een topprioriteit van dit kabinet. Er is jarenlang te weinig gebouwd in verhouding tot de groei van de bevolking en kleinere huishoudens. Naast dat er meer en sneller gebouwd moet worden, wordt er ook gewerkt aan de betaalbaarheid en kwaliteit van woningen en de leefomgeving. Onder meer met het vereenvoudigen van de huurtoeslag,  een aanpak voor funderingsschade, het maken van nieuwe Nationale Prestatieafspraken met woningcorporaties (NPA)  en de voortzetting van het Nationaal Programma Leefbaarheid en Veiligheid (NPLV). Ook moeten er keuzes worden gemaakt in de Nederlandse schaarse ruimte voor onder andere wonen en werken, landbouw en defensie. In het regeerprogramma dat vorige week is gepresteerd, staat wat er de komende jaren nodig is om de ambities van het kabinet te realiseren. De begroting van Volkhuisvesting en Ruimtelijke Ordening (VRO) die vandaag via de Miljoenennota is gepresenteerd, geeft zicht op wat er komend jaar te gebeuren staat.  

Lees de samenvatting van de Miljoenennota 2025 en het Belastingplan 2025 in eenvoudige taal.

Volgend jaar gaan de meeste mensen er financieel op vooruit. Werken gaat meer lonen door een verlaging van de inkomstenbelasting en door de koopkrachtmaatregelen wordt voorkomen dat de armoede stijgt. Daarnaast doet het kabinet forse investeringen in onze veiligheid en worden de recente financiële tegenvallers bij Box 3 en het extra geld voor het herstel van toeslagenouders gedekt. De budgettaire kaders en begrotingsregels zijn voor deze kabinetsperiode vastgesteld. Daarmee gaat het kabinet terug naar begrotingsdiscipline. Dit en meer staan in de Miljoenennota en het Belastingplan 2025 die minister Heinen en staatssecretaris Idsinga vandaag – mede namens staatssecretaris Achahbar – aan de Tweede Kamer hebben aangeboden. 

Het kabinet ondersteunt werkende middeninkomens en kwetsbare groepen met een pakket aan koopkrachtmaatregelen. De meeste mensen krijgen daardoor volgend jaar naar verwachting meer te besteden. Zo wil het kabinet de bestaanszekerheid vergroten en mensen stimuleren om meer te gaan werken. Dat schrijven minister Van Hijum van Sociale Zaken en Werkgelegenheid en staatssecretaris Nobel van Participatie en Integratie in hun begroting die vandaag is overhandigd aan de Tweede Kamer.