Door de invasie van Rusland in Oekraïne zijn veel Oekraïners ontheemd geraakt. Zij zoeken toevlucht in verschillende Europese landen, waaronder Nederland. Het gaat veelal om vrouwen met kinderen, omdat hun partners vanwege de dienstplicht in Oekraïne (moeten) blijven. Om deze moeders te kunnen helpen bij het combineren van werk en de zorgtaak voor hun kind of kinderen, maakt het kabinet kinderopvangtoeslag voor Oekraïense ontheemden mogelijk. Daarvoor is een wijziging van de Wet kinderopvang nodig.

Het overgrote deel van de vluchtelingen uit Oekraïne zijn mensen met de Oekraïense nationaliteit. Dit geldt echter niet voor iedereen die vanuit Oekraïne naar Nederland komt. Voor de mensen die een tijdelijke verblijfsvergunning hadden in Oekraïne, bijvoorbeeld omdat zij daar studeerden of werkten, geldt dat zij in Nederland vanaf 19 juli niet langer vallen onder de Europese Richtlijn Tijdelijke Bescherming (RTB). Dit geldt ongeacht of zij rechtstreeks uit Oekraïne komen, in hun eigen land zijn geweest of via een ander EU-land komen. Dit betekent dat deze zogeheten derdelanders niet langer aanspraak kunnen maken op gemeentelijke opvang, leefgeld, onderwijs en medische zorg.

Door de oorlog in Oekraïne vangt Nederland op dit moment ongeveer 60.000 ontheemden op. Dit brengt grote uitdagingen met zich mee, onder andere voor de gezondheidszorg. Per 1 juli 2022 treedt de Regeling Medische zorg Ontheemden uit Oekraïne (RMO) in werking. Het declareren van de vergoeding van medische zorg voor vluchtelingen uit Oekraïne wordt daarmee vereenvoudigd.