Nederland en de Verenigde Arabische Emiraten (VAE) willen verder doorpakken in de strijd tegen de internationale georganiseerde criminaliteit. Minister Yeşilgöz-Zegerius van Justitie en Veiligheid heeft deze week tijdens een bezoek aan de VAE met de minister van Binnenlandse Zaken van het land, Zijne Hoogheid Sheikh Saif bin Zayed Al Nahyan, hierover afspraken gemaakt in een Memorandum of Understanding (MoU). Ze hebben afgesproken de samenwerking tussen de politiediensten van beide landen verder te versterken gezien de dreiging die uitgaat van de georganiseerde misdaad. Hierbij is ook bijzondere aandacht voor de ontwrichtende werking van witwaspraktijken en ondergronds bankieren op de samenleving.

De georganiseerde, ondermijnende criminaliteit heeft een grote impact op de samenleving. Hoeders van de rechtstaat, zoals journalisten en advocaten, worden bedreigd door criminelen. Zij moeten vrij hun werk kunnen doen. Daarom investeert het kabinet fors in de bestrijding van ondermijnende criminaliteit. Daarnaast hoort elk kind veilig op te groeien. Dit vraagt om een goede jeugdbescherming. Daarom investeert het kabinet dit jaar extra in de jeugdbescherming. Mensen komen naar Nederland voor werk, studie, liefde of bescherming. Dat moeten we in Nederland goed organiseren. Het kabinet stelt daarom geld beschikbaar voor stabiele opvangcapaciteit, het versterken van legale migratie en bevorderen van het terugkeerproces.  

De Eerste Kamer heeft vandaag ingestemd met twee bilaterale verdragen met de Verenigde Arabische Emiraten (VAE) in de aanpak van de grensoverschrijdende georganiseerde misdaad. Het gaat om een verdrag over het verlenen van wederzijdse rechtshulp en een verdrag over uitlevering. Deze treden in werking na publicatie in het Staatsblad. De bilaterale verdragen zijn onderdeel van de bredere agenda van minister Yeşilgöz-Zegerius van Justitie en Veiligheid voor meer internationale samenwerking in de aanpak van de georganiseerde ondermijnende criminaliteit.

De strafrechtelijke aanpak van de georganiseerde misdaad wordt aangescherpt in de strijd tegen nietsontziende criminelen die onze vrije samenleving bedreigen met geweld en intimidatie. De aanpak van georganiseerde en ondermijnende criminaliteit is breed, met veel aandacht voor preventie en voorkomen. Maar ook straffere middelen zijn nodig om criminele machtsstructuren bloot te leggen, te doorbreken en te verslaan. Zo gaan de maximum straffen omhoog voor de zwaarste vormen van drugscriminaliteit. En de kroongetuigenregeling wordt met strakkere kaders verbeterd.

Met een bilateraal verdrag voor uitlevering versterken Nederland en Marokko de gezamenlijke aanpak van grensoverschrijdende georganiseerde misdaad. Minister Yeşilgöz-Zegerius van Justitie en Veiligheid schrijft vandaag aan de Tweede Kamer dat er ambtelijk overeenstemming is bereikt over een uitleveringsverdrag. De tekst van het verdrag wordt komende maanden gereed gemaakt voor ondertekening. Naar verwachting kan het verdrag in het najaar worden ondertekend en ter goedkeuring aan de Tweede Kamer worden voorgelegd.

De ministerraad heeft ingestemd met een wijzigingsvoorstel voor de Penitentiaire beginselenwet om aanvullende maatregelen tegen ernstige georganiseerde criminaliteit vanuit detentie mogelijk te maken.

Het kabinet gaat door met de samenwerking tussen bedrijven, kennisinstellingen en overheden via het zogenoemde missiegedreven innovatiebeleid. Op voorstel van minister Adriaansens van Economische Zaken en Klimaat (EZK) heeft de ministerraad besloten om de innovatiedoelstellingen aan te scherpen. Deze richten zich vanaf 2023 op 5 missies (doelen) op het gebied van energietransitie, circulaire economie, gezondheid & zorg, landbouw/water & voedsel en veiligheid die gaan zorgen voor maatschappelijke impact en economische groei.

Meer gemeenten worden door het kabinet ondersteund in de aanpak van het voorkomen van jeugdcriminaliteit. De gebiedsgerichte preventieve aanpak om te voorkomen dat jongeren uitgroeien tot grote criminelen, wordt uitgebreid van 15 naar 27 gemeenten. Dat schrijft minister Yeşilgöz-Zegerius van Justitie en Veiligheid vandaag aan de Tweede Kamer in halfjaarbrief aanpak georganiseerde en ondermijnende criminaliteit.

Om smokkel en de daarmee samenhangende ondermijnende criminaliteit tegen te gaan, zet de Douane steeds vaker camera’s en drones in. Om de grondslag voor het gebruik van deze camerabeelden te verstevigen, heeft staatssecretaris van Financiën Aukje de Vries (Toeslagen en Douane) een wetsvoorstel over verwerking van persoonsgegevens bij de Douane naar de Tweede Kamer gestuurd.

Het moet makkelijker worden om organisaties aan te pakken die de democratische rechtsstaat of het openbaar gezag ondermijnen. Daarom worden er nieuwe handhavingsinstrumenten toegevoegd aan de Wet transparantie maatschappelijke organisaties (Wtmo). De ministerraad heeft ingestemd met het voorstel van minister van Justitie en Veiligheid Yeşilgöz-Zegerius. Het voorstel om de Wtmo te wijzigen wordt daarna naar de Tweede Kamer gestuurd.

Na de moorden op de broer, advocaat en vertrouwenspersoon van de kroongetuige in het Marengo-proces heeft de Onderzoeksraad voor Veiligheid onderzoek gedaan naar de lessen die getrokken kunnen worden uit de beveiligingssituaties van deze drie personen. Vandaag reageert minister van Justitie en Veiligheid Yeşilgöz-Zegerius namens het kabinet op de uitkomsten van het onderzoek en de aanbevelingen van de onderzoeksraad.

Per 1 april dit jaar worden meer dan 100 chemische grondstoffen – zogeheten precursoren – verboden omdat deze alleen worden gebruikt om harddrugs te maken. Dat hebben minister Yeşilgöz-Zegerius van Justitie en Veiligheid en minister Kuipers van Volksgezondheid, Welzijn en Sport besloten op advies van deskundigen. Met het verbod beogen de ministers zowel de volksgezondheid te beschermen als criminele structuren in de productie en handel van harddrugs te doorbreken en op te rollen. Verder stellen de ministers een expertgroep van deskundigen in voor het bijhouden van de lijst drugsprecursoren. Zo kan doorlopend worden opgetreden bij nieuwe opkomende grondstoffen voor harddrugs.

In de Schiedamse wijk de Gorzen wordt een leerwerkplek voor jongeren ingericht met behulp van afgepakt crimineel vermogen. Dit is het eerste project uit de afspraak van het kabinet in het coalitieakkoord om van criminelen afgepakt geld vaker terug te investeren in wijken waar die criminelen actief waren. Dankzij samenwerking tussen het Openbaar Ministerie (OM) en het Rijksvastgoedbedrijf met de ministeries van Justitie en Veiligheid, Financiën en Sociale Zaken en Werkgelegenheid gaat deze keer de opbrengst van een aantal in beslag genomen panden niet naar de staatskas, maar wordt de opbrengst geïnvesteerd in de leefbaarheid van de buurt.

Nederland, België en vijf internationaal grote rederijen slaan de handen ineen in de strijd tegen georganiseerde misdaad in de zeehavens van Rotterdam en Antwerpen. Dit hebben ze vandaag afgesproken tijdens de conferentie ‘Samen werken aan een veilige en integere haven’ in Antwerpen. Er wordt ingezet op gebruik van slim uitgeruste containers, zodat een alarm afgaat als eraan wordt gerommeld, screening van medewerkers, onderlinge informatie-uitwisseling en toewerken naar verdere internationale veiligheidsstandaarden in de strijd tegen criminele praktijken en drugssmokkel wereldwijd.

Nederland en Marokko onderhandelen over een uitleveringsverdrag om de strijd tegen de georganiseerde misdaad te intensiveren. Dat schrijft minister Yeşilgöz-Zegerius van Justitie en Veiligheid vandaag aan de Tweede Kamer.

Op 18 januari 2023 vond het halfjaarlijks Justitieel Vierpartijen Overleg (JVO) plaats tussen de ministers van Justitie van Nederland (Yeşilgöz-Zegerius), Aruba (Tjon), Curaçao (Hato) en Sint Maarten (Richardson). Het overleg vond voor het eerst sinds het begin van de coronapandemie fysiek plaats in Aruba, onder voorzitterschap van Aruba.

De Nederlandse en Belgische douane gaan in 2023 nog intensiever samenwerken in de strijd tegen de criminele drugssmokkel in de havens van Rotterdam en Antwerpen. Dat heeft staatssecretaris Aukje de Vries (Toeslagen en Douane) vandaag in Antwerpen gezegd tijdens een gezamenlijke presentatie van de drugsvangsten in het afgelopen jaar in beide havens. Samen met de Belgische minister van Financiën, Vincent van Peteghem, benadrukte De Vries dat een gezamenlijke aanpak noodzakelijk is, omdat criminelen de havens van Rotterdam en Antwerpen als één groot werkgebied zien.

De aanpak van georganiseerde misdaad wordt versterkt met nieuwe instrumenten. Om witwassen tegen te gaan kunnen transacties waar een luchtje aan zit, straks met een spoedbevriezing tijdelijk worden vastgehouden voor onderzoek. Zo kan een stokje worden gestoken voor het wegsluizen van crimineel vermogen. Ook het smokkelen van contant zwart geld, wapens of drugs in verborgen ruimtes in auto’s, vrachtwagens of boten wordt lastiger door strafbaarstelling van het bezit van zulke vervoermiddelen en het bouwen van geheime ruimtes voor criminele doeleinden.

Ondernemers en de overheid werken samen om criminaliteit te voorkomen en terug te dringen. Sinds het aantreden van minister Yeşilgöz-Zegerius van Justitie en Veiligheid is met het bedrijfsleven gewerkt aan een nieuw actieprogramma Veilig Ondernemen 2023-2026 en vandaag vastgesteld in het Nationaal Platform Criminaliteitsbeheersing (NPC). De drie vastgestelde prioriteiten zijn: aanpak preventie cybercrime in het bedrijfsleven, aanpak georganiseerde misdaad en de aanpak van criminaliteit in de regio en lokaal, zoals agressie, diefstal en overvallen.

Afpakken van crimineel vermogen is een belangrijke sleutel om misdadige machtsstructuren te breken. Om de jacht op crimineel geld te intensiveren en daarmee rechtsherstel te bevorderen heeft de ministerraad op voorstel van minister Yeşilgöz-Zegerius van Justitie en Veiligheid besloten om een wetsvoorstel voor afpakken zonder voorafgaande veroordeling voor een misdrijf voor te leggen voor advies aan de Raad van State.