De aanpak van georganiseerde misdaad vraagt continue innovatie. Het afpakken van crimineel geld spreekt tot de verbeelding. Kom aan het geld en je raakt de crimineel in het hart. Er wordt steeds meer crimineel geld afgepakt, maar wat zegt dat nou precies? Volgens Arthur Buitenhek (FIOD), Anita van Dis (OM) en Bob Hoogenboom (Nyenrode) gaat het niet alleen om de kilo’s, kerels en knaken – de kwantiteit – maar ook om de samenwerking tussen partijen die de strijd tegen het criminele geld aangaan – de kwaliteit, zo vertellen zij in Vizier op georganiseerde misdaad.

Zware misdaad tast in toenemende mate onze veilige samenleving en open economie aan. De internationale drugshandel gaat gepaard met grote sommen crimineel geld, grof geweld en intimidatie. Onze democratische rechtsstaat is de naïviteit voorbij en moet worden verdedigd. De strijd tegen de georganiseerde en ondermijnende criminaliteit wordt op alle fronten opgevoerd: vanuit de opsporing, met internationale partners en betrokkenheid van de hele samenleving. Dat schrijft minister Yeşilgöz-Zegerius van Justitie en Veiligheid vandaag aan de Tweede Kamer.

Nederlandse mainports moeten zo onaantrekkelijk mogelijk worden voor internationale drugssmokkel. Onze grote logistieke knooppunten - de havens van Rotterdam, Zeeland West-Brabant en Noordzeekanaalgebied, de luchthaven Schiphol en de bloemenveilingen – moeten grote knelpunten voor drugscriminelen worden. Minister Yeşilgöz-Zegerius van Justitie en Veiligheid investeert daarom structureel 29 miljoen euro in de aanpak van georganiseerde drugscriminaliteit op onze mainports en logistieke knooppunten. Hierbij zet de minister ook in op verdere internationale samenwerking: binnen Europa, maar ook met bron- en doorvoerlanden in Latijns Amerika om drugssmokkel in de kiem te smoren.

Uit 2 onderzoeken van het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW) is naar voren gekomen dat niet of nauwelijks werken en een laag inkomen criminaliteit in hand werkt. Inzetten op werken is daarom van groot belang in de aanpak van georganiseerde en ondermijnende criminaliteit.

Minister Kaag van Financiën stuurt, mede namens minister Yeşilgöz-Zegerius van Justitie en Veiligheid het wetsvoorstel Plan van aanpak witwassen naar de Tweede Kamer. Het wetsvoorstel Plan van aanpak witwassen is een belangrijke stap in het tegengaan van witwassen. Zo komt er een verbod op contante betalingen voor goederen vanaf € 3.000. Dit verbod geldt ook voor pandhuizen en kunsthandelaren en geldt voor transacties in en vanuit Nederland.

De coalitie van Europese landen in strijd tegen zware en georganiseerde misdaad wordt versterkt. Dat hebben België, Duitsland, Frankrijk, Italië, Spanje en Nederland vandaag in Amsterdam afgesproken. De opsporingsdiensten van de zes landen werken in onderzoeken veel samen, bijvoorbeeld dankzij het kraken van versleuteld berichtenverkeer van criminelen EncroChat en Sky ECC. De samenwerking wordt opgevoerd en verbreed, bijvoorbeeld in verbinding met andere landen zoals in Latijns Amerika. De internationale drugscriminaliteit slaapt immers nooit, verlegt continu smokkelroutes tussen zeehavens in West Europa, probeert nieuwe witwasconstructies uit en bedreigt met intimidatie en geweld onze samenleving en democratische rechtsstaat.

Beschieting van een woning, het gebruik van ernstig geweld in een woonwijk of het aantreffen van een wapen achter de voordeur. Bij ernstig geweld als gevolg van georganiseerde en ondermijnende criminaliteit moeten burgemeesters ook de bevoegdheid hebben om een woning te sluiten als de openbare orde rond het pand is of dreigt te worden verstoord. Het wetsvoorstel dat deze sluitingsbevoegdheid in de Gemeentewet moet regelen heeft minister Yeşilgöz-Zegerius (Justitie en Veiligheid) vandaag naar de Tweede Kamer gestuurd.

De zware georganiseerde misdaad werkt ontwrichtend op onze samenleving. Het kabinet investeert de komende jaren fors in een brede aanpak van de georganiseerde misdaad. Door de krachten te bundelen kan zware criminaliteit beter worden aangepakt. Tegelijk moet de deur van ons rechtssysteem voor iedereen openstaan. Daarom neemt het kabinet ook maatregelen om toegang tot het recht te verbeteren, zoals een verlaging van de griffietarieven.

Gemeenten, provincies en Rijksdiensten kunnen elkaar straks informeren als ze zien dat criminelen proberen overheidsdiensten te misbruiken. Dat kan bij een sterk vermoeden dat criminelen bij een onderneming betrokken zijn die in een andere gemeente door een vergunningaanvraag, overheidsopdracht of vastgoedtransactie proberen om bijvoorbeeld geld wit te wassen. De Eerste Kamer heeft vandaag ingestemd met een wetsvoorstel tot aanpassing van de Wet Bibob (bevordering integriteitsbeoordelingen door het openbaar bestuur) dat dit onder meer regelt.

Deze week verscheen ons jaaroverzicht Douane Nederland in 2021. Deze terugblik op het afgelopen jaar – in de vorm van een online magazine – is vooral van belang voor onze externe relaties. Zoals ministeries, handhavingspartners, politici, het bedrijfsleven, opinieleiders en de pers. We informeren ze hiermee over ontwikkelingen in onze organisatie en de resultaten die we hebben behaald.