De opslag van energie wordt steeds belangrijker naarmate we meer duurzame energie gebruiken in Nederland. Niet alleen de opslag van elektriciteit, maar ook van moleculen (bijvoorbeeld gas en waterstof) en warmte. Deze drie energievormen zullen nodig zijn om te zorgen dat er voldoende flexibiliteit is in een energiesysteem met meer variabele energiebronnen, zoals zon en wind. Vandaag wordt de Routekaart Energieopslag met de Tweede Kamer gedeeld met daarin de belangrijkste stappen om energieopslag in Nederland te vergroten.

Waterstof is een onmisbare schakel in de transitie naar een duurzaam energiesysteem. Naar verwachting zal Nederland, naast eigen productie van waterstof, ook een aanzienlijk gedeelte van de nodige waterstof moeten importeren. Om ervoor te zorgen dat deze import tijdig, duurzaam, veilig en grootschalig van de grond komt, zet het kabinet actief in op energiediplomatie. Handelsrelaties op het gebied van energie met een brede groep landen zullen bijdragen aan de leveringszekerheid.

Vanaf 15 mei is alle informatie van de Rijksoverheid over kernenergie in Nederland te vinden op www.overkernenergie.nl. Het gaat zowel om algemene uitleg over kernenergie als informatie over de huidige stand van zaken bij de voorgenomen bedrijfsduurverlenging van de bestaande kerncentrale en de voorbereidingen voor de komst van 2 nieuwe kerncentrales. De website wordt de komende periode stapsgewijs verder uitgebreid.

Op zaterdag 13 mei 2023 zijn windmolens op zee bij Borssele en Egmond aan Zee voor vier uur stilgezet omdat massale vogeltrek boven de Noordzee was voorspeld om de vogels een veilige doortocht te geven. De maatregel is voor het eerst toegepast en past bij de aanpak van de overheid en deelnemende bedrijven om ecologie en biodiversiteit steeds meer centraal te stellen bij windparken op zee. De verwachting is dat vanaf het najaar van 2023 windparken vaker stilgezet worden om trekvogels een goede doorgang te verlenen door windparken op de Noordzee. 

Het kabinet heeft afgelopen woensdag een nieuw pakket aan klimaatmaatregelen gepresenteerd. Hierin is voor de gebouwde omgeving € 9,3 miljard beschikbaar gesteld en € 0,2 miljard voor biobased bouwen. In 2030 zijn miljoenen woningen en gebouwen verduurzaamd en worden ze duurzaam verwarmd. Daarom worden vanaf 2026 eisen verscherpt aan de efficiëntie van verwarmingsinstallaties. Daarbij wordt de (hybride) warmtepomp de norm voor het verwarmen van onze woningen, winkels, scholen en kantoren. Deze nieuwe standaard geeft een impuls aan de verduurzaming van woningen en gebouwen, vermindert het verbruik van kostbaar aardgas en stimuleert de technische ontwikkeling van de warmtepomp. Hierdoor stijgt de productie, daalt de prijs en wordt de warmtepomp een financieel nog aantrekkelijker alternatief voor de cv-ketel. Momenteel verdient de investering in een warmtepomp zich in gemiddeld zeven jaar terug, gevolgd door een structureel lagere energierekening voor de gehele levensduur van de (hybride) warmtepomp.

Ruim 1.600 duurzame projecten zijn goedgekeurd voor steun via de SDE++ regeling voor 2022. Dit is de belangrijkste regeling waarmee de overheid de productie van duurzame energie en verlaging van de CO2-uitstoot stimuleert. Hiervoor is dit keer een maximaal budget van circa € 12 miljard toegekend. Dat is de maximale subsidie over de gehele looptijd. De werkelijke uitgaven zullen naar verwachting lager uitvallen, omdat energie- en CO2-prijzen hoger kunnen uitvallen of projecten niet doorgaan. Alle goedgekeurde projecten kunnen samen 4,6 megaton CO2 per jaar besparen.

Klimaat- en energieminister Jetten heeft vandaag namens het kabinet extra maatregelen aangekondigd om de klimaatdoelen in 2030 te halen. Met dit pakket maakt Nederland in een keer de benodigde inhaalslag, worden de lusten en lasten zo eerlijk mogelijk verdeeld en de groene economie van de toekomst versterkt. Van alle sectoren wordt een extra bijdrage gevraagd. De maatregelen zorgen voor een extra uitstootvermindering van circa 22 megaton, waarmee de doelstelling van 55%-60% minder CO2-uitstoot in 2030 ten opzichte van 1990 naar verwachting gehaald wordt.

Tijdens de North Sea Summit in Oostende kondigen minister Rob Jetten en zijn Britse collega Grant Shapps vanmiddag de komst van een nieuwe elektriciteitsverbinding tussen Nederland en het Verenigd Koninkrijk aan. Uniek aan deze nieuwe verbinding is dat ook een Nederlands windpark direct hieraan verbonden wordt.

Het kabinet wil meer huishoudens op warmtenetten aansluiten zodat bestaande gebouwen van het aardgas af kunnen. Daarom stelt het een subsidie beschikbaar voor warmtebedrijven om te blijven investeren in nieuwe warmtenetten. De Warmtenetten Investeringssubsidie (WIS) kan vanaf 1 juni aangevraagd worden en vergoedt het deel van de investering dat zich niet terugverdient (de ‘onrendabele top’).

Minister-president Rutte brengt op woensdag 19 april een werkbezoek aan de Maasvlakte in Rotterdam en verschillende locaties op de Noordzee. Het bezoek staat in het teken van de energietransitie met een hoofdrol voor wind, zon en groene waterstof.

Minister-president Rutte en minister Jetten voor Klimaat en Energie zijn op 24 april aanwezig bij de tweede editie van de Noordzeetop in Oostende, België.

In het windenergiegebied Ten noorden van de Waddeneilanden plant Nederland de eerste grootschalige waterstofproductie op zee. Het windpark is goed voor circa 500 Megawatt elektrolysecapaciteit en moet rond 2031 operationeel zijn. Het gebied is gekozen omdat hier al een windpark gepland stond voor de productie van elektriciteit, mogelijk een bestaande aardgasleiding hergebruikt kan worden voor het transport naar land én het goed aangesloten kan worden op het waterstofnetwerk op land.

Het kabinet stelt versneld € 200 miljoen beschikbaar voor het tegengaan van energiearmoede door de inzet van energiefixers. Energiefixers helpen kwetsbare huishoudens in huur- en koopwoningen op korte termijn hun energieverbruik te verlagen door middel van energieadvies en kleine tot middelgrote energiebesparende maatregelen. Daarnaast komt € 100 miljoen eerder beschikbaar uit het Nationaal Isolatieprogramma voor de lokale isolatie-aanpak van gemeenten. Het aantal koopwoningen dat op korte termijn in aanmerking komt voor structurele isolatiemaatregelen stijgt daarmee van 142.000 naar ruim 200.000.

Vandaag hebben minister Jetten voor Klimaat en Energie en Spaanse vicepremier en minister Ribera van Ecologische Transitie en Demografische Uitdaging een akkoord getekend om meer samen te werken op het gebied van hernieuwbare waterstof. Dit vond plaats tijdens een bezoek van minister Jetten aan Spanje. Hij bezoekt Spanje samen met Nederlandse bedrijven die samen met Spaanse bedrijven concrete projecten willen ontwikkelen voor de totstandkoming van waterstof corridors.

Vanaf 6 juni 2023 wordt de Stimuleringsregeling Duurzame Energieproductie en Klimaattransitie (SDE++) voor dit jaar opengesteld. De SDE is de belangrijkste regeling waarmee de overheid duurzame (energie)projecten ondersteunt. Er is een openstellingsbudget van € 8 miljard beschikbaar voor 2023. Als het volledige budget wordt aangevraagd en gerealiseerd levert dit naar verwachting een CO2-besparing van 4 megaton op in 2030.

Om in 2050 klimaatneutraal te kunnen zijn moet ons energiesysteem veranderen. Maar die transitie naar een nieuw energiesysteem leidt steeds tot nieuwe keuzes en dilemma’s. Het ministerie van Economische Zaken en Klimaat organiseert een landelijke raadpleging om alle Nederlanders de kans te geven een advies te geven aan het kabinet en te horen wat zij belangrijk vinden. Tot en met 1 maart 2023 kan iedereen meedoen met de energieraadpleging. Op die manier hoopt het kabinet dat de besluiten in de energietransitie zo goed mogelijk aansluiten bij de voorkeuren van Nederlanders.

Er komen geen nieuwe opsporingsvergunningen voor gaswinning op land. Ook moeten omwonenden beter betrokken worden op plekken waar nog mijnbouw mogelijk is. Dat zijn onderdelen van hoe het kabinet in de toekomst met mijnbouw om wil gaan.

Vanaf 2023 worden een aantal nieuwe regels van kracht. Ook gaan verschillende subsidieregelingen (opnieuw) open. Hieronder lees je de belangrijkste veranderingen.

Nederland zit midden in de energietransitie. We produceren en gebruiken steeds meer duurzame energie en fossiele brandstoffen maken plaats voor elektriciteit. De vraag naar ruimte op het stroomnet groeit daarmee ook explosief, waardoor het stroomnet op steeds meer plekken (tijdelijk) vol raakt. De landelijke en regionale overheden, netbeheerders, ACM en marktpartijen presenteren vandaag het Landelijk Actieprogramma Netcongestie om op alle mogelijke manieren meer ruimte op het stroomnet te creëren. Door het elektriciteitsnet sneller te verzwaren, met nieuwe regelgeving slimmer gebruik van het stroomnet te stimuleren en aan te zetten tot meer flexibel energieverbruik.

Met een totaal beschikbaar budget van bijna €800 miljoen worden zeven Nederlandse impactvolle projecten voor waterstofproductie gesubsidieerd. De projecten krijgen subsidie uit de zogenoemde tweede golf van het IPCEI-waterstof: onder deze golf vallen projecten die gericht zijn op de verduurzaming van de industrie. Als alle projecten volgens planning zijn gerealiseerd, zorgen ze samen voor een vermogen van 1.150 Megawatt aan elektrolyse om waterstof te maken. Dat is ruim een kwart van het doel voor 2030 uit het Klimaatakkoord.