Welke buurten hebben voldoende aanbod van zorgvoorzieningen en hoe zouden vergelijkbare plekken zónder die voorzieningen dat kunnen afkijken?

Voor de transitie naar een groene economie is nodig dat niet alleen CO2-uitstoot wordt beprijsd, maar ook dat overheden marktverstoringen aanpakken zoals beleidsonzekerheid die investeringen voor de energietransitie in de weg zitten.

Op veel weilanden zijn zonnepanelen neergezet. Soms detoneren ze enorm, op andere plekken gaan ze op in hun omgeving. Hoe kunnen zonnevelden slimmer worden ingericht?

Het PBL concludeert in de policybrief Agrarisch Natuurbeheer dat het voorgenomen extra budget van jaarlijks 500 miljoen euro helpt om de doelen gericht op natuur, klimaat en water dichterbij te brengen en daarnaast boeren te belonen voor hun inzet.

Hoe worden Nederlandse woningen in de toekomst verwarmd zonder aardgas? Alle gemeenten moeten daarvoor in 2026 concrete plannen indienen: warmtenetten warmtepompen of blijft er een gasaansluiting?

De uitstoot van luchtverontreinigende stoffen is de afgelopen decennia sterk gedaald en zal de komende jaren naar verwachting blijven dalen. Daarmee is de kans heel erg groot dat Europese emissiedoelen voor de luchtverontreinigende stoffen in 2030 worden gehaald.

Het lukt Nederland nog niet om de hoeveelheid grondstoffen die wordt gebruikt fors terug te dringen. Sterker nog: in 2022 was het gebruik hoger dan in 2020. Ten opzichte van 2016 is wel een daling zichtbaar, maar lang niet snel genoeg.

Nederland wil in 2050 klimaatneutraal zijn. In dit paper voor het Colloquium Vervoersplanologisch Speurwerk 2024 laten we zien dat er de afgelopen jaren stappen gezet zijn richting een klimaatneutraal mobiliteitssysteem.

Binnen veel studies van het PBL is het belangrijk om rekening te houden met de manier waarop de bevolking zich in verschillende delen van Nederland ontwikkelt. PBL-collega Willem Vermeulen deed daar de afgelopen jaren onderzoek naar.

De Meststoffenwet is in november 2024 gewijzigd. Als veehouders hun productierechten aan een ander overdragen wordt een deel van deze rechten ‘afgeroomd’.

Vanwege de snelle groei van aantallen zonnepanelen, windmolens en batterijen in elektrische auto’s, is extra aandacht nodig voor materiaalgebruik en milieudruk in zowel de productie- als de afdankfase van duurzame energietechnologie.

Het vermogen van wind- en zonneparken is het afgelopen jaar snel gegroeid. Daarmee is de verwachte stroomopwekking in 2030 door bestaande wind- en zonneparken op land 17 procent hoger dan vorig jaar: 30 TWh. Dat is een kwart van de huidige totale elektriciteitsopwekking.

Op 9 november organiseerde het PBL voor de tweede keer de Ruimtedialoog. Een middag met als thema Stad en regio in ontwikkeling en de keuze uit 16 verschillende sessies, elk als basis actueel PBL-onderzoek en een reflectie vanuit beleid of een van de andere organisaties waarmee we dit organiseerden. De bijna driehonderd bezoekers konden terugkijken op een geslaagde middag die in samenwerking met het programma Mooi Nederland! van het ministerie van BZK tot stand kwam.

Op donderdag 9 november jl. promoveerde Timo Maas, werkzaam bij het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL), aan de Universiteit Wageningen (WUR). Voor zijn proefschrift 'Transforming relations between science, policy and society for sustainable futures?' deed hij onderzoek naar de relatie tussen wetenschap, beleid en maatschappij. ‘Politiek en samenleving verwachten te veel van kennisinstituten’, zegt PBL-onderzoeker Timo Maas, ‘Kennis moet geen beleid dicteren, maar politieke discussie aanjagen’.

De leefomgevingsambities van VVD, D66, GroenLinks-PvdA, ChristenUnie en Volt zoals verwoord in de verkiezingsprogramma’s voor de komende verkiezingen liggen op het eerste gezicht dichtbij elkaar. Ze willen allemaal een gezondere en duurzamere leefomgeving en de nationaal en internationaal afgesproken klimaat- en stikstofdoelen nakomen. Partijen maken echter wel fundamenteel andere keuzes om de doelen te halen. Dit heeft invloed op onze dagelijkse leefomgeving en leidt vooral op termijn tot een heel ander Nederland. Dat constateert het PBL na analyse van de programma’s van deze vijf partijen tegen de achtergrond van de grote leefomgevingsopgaven zoals klimaatverandering, de achteruitgang van de biodiversiteit en de stikstofcrisis.

Bijna alle partijen vinden het aanpakken van armoede belangrijk, net als het tegengaan van broeikasgassen en het vergroten van de bereikbaarheid. Verder zijn er vele verschillen in de verkiezingsprogramma’s die de onderzoekers van de planbureaus CPB en PBL onderzochten. Dat vertelden Pieter Hasekamp, directeur van het Centraal Planbureau, en Marko Hekkert, directeur van het Planbureau voor de Leefomgeving, in de veertiende aflevering van de PBL podcast 26 minuten en 34 seconden.

Klimaatbeleid is doorgaans gebaseerd op complexe energiemodellen. In een nieuw artikel in Nature Energy worden 'modelvingerafdrukken' voorgesteld als een nieuwe methode om het gedrag van deze modellen beter te vergelijken. Met zulke snapshots van modeleigenschappen kunnen onderzoekers en beleidsmakers de resultaten van specifieke modellen beter interpreteren. Dit is vooral belangrijk wanneer resultaten van een individueel model worden gebruikt om beleidskeuzes te maken voor specifieke energietechnologieën, zeggen onderzoekers van het Planbureau voor de Leefomgeving.

Nederland ligt nog niet op koers om in 2030 alle eerder dit jaar aangescherpte Europese doelen voor energiebesparing te halen. Tegelijk stijgt door de plannen in de Voorjaarsnota Klimaat het aandeel hernieuwbare energie in het finale energieverbruik flink. Daardoor komt het eveneens aangescherpte doel voor hernieuwbare energie in zicht. Dit blijkt uit het tweede deel van de Klimaat- en Energieverkenning (KEV) 2023 over energiebesparing en hernieuwbare energie. Op Prinsjesdag bleek uit het eerste deel van de KEV dat het Nederlandse doel voor broeikasgasemissies voor het eerst in zicht is.

Hulpbronnen en watersystemen staan onder grote druk en miljoenen mensen lopen het risico te weinig, te vies of te veel water te krijgen. De risico’s nemen toe door toenemende bevolkingsgroei, economische ontwikkeling en klimaatverandering. Met wereldwijd radicaal ander beleid en inzet van de VN is de water- en klimaatproblematiek aan te pakken, zo betoogt Willem Ligtvoet, de vertrekkende waterexpert van het PBL. In deze PBL-podcast geeft hij aan wat klimaatverandering doet met ons water en waar de knop zit om het tij te keren.