KLM schrapt komende woensdag opnieuw vluchten vanwege een staking bij het grondpersoneel. Volgens de luchtvaartmaatschappij zullen er 119 vluchten uitvallen. De aankomende staking zal zes uur duren en is de derde op rij.

De staking begint om 06.00 uur 's ochtends en duurt tot 12 uur.

De afgelopen twee weken legde het personeel zijn taken voor een kortere tijd neer, 2 en 4 uur lang. Onder het grondpersoneel vallen onder andere mensen die helpen bij inchecken, bagagepersoneel en degenen die vliegtuigen begeleiden op de grond.

De stakingen zijn georganiseerd door vakbonden FNV en CNV. Zij waren samen met drie andere bonden voor grondpersoneel met KLM in gesprek over een nieuwe cao. Na vele onderhandelingsrondes stapten de twee bonden uit het overleg.

Hogere compensatie

Begin deze maand sloot de vliegmaatschappij een akkoord met de drie andere bonden: De Unie, de bond voor technisch personeel NVLT en VKP, een vakbond speciaal voor KLM-personeel.

Daarin werd onder andere een loonsverhoging afgesproken van 2,25% de komende twee jaar, een afspraak waar FNV en CNV het niet mee eens zijn. Zij willen een hogere compensatie.

Voor volgende week woensdag is er opnieuw een staking onder het grondpersoneel van KLM aangekondigd, die moet 8 uur duren.

Online supermarkt Picnic hoeft zich voorlopig niet te houden aan de cao voor levensmiddelen, die voor supermarkten geldt. Dat heeft het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW) besloten na een verzoek van het bedrijf.

Werknemers van Picnic hebben daardoor geen recht op bijvoorbeeld toeslagen als zij op zon- en feestdagen werken, zolang de huidige supermarkt-cao geldt. In 2022 en 2023 hadden zij die rechten wel, erkent Picnic-oprichter Michiel Muller, omdat het bedrijf toen is vergeten een uitzondering aan te vragen.

"Het bedrijfsmodel van online supermarkten is echt anders dan dat van zelfstandige detailhandelaren of franchisenemers", zegt demissionair minister Paul, die de uitzondering heeft verlengd. "Bestellen en bezorgen wordt steeds normaler. Het zou goed zijn als zij weer aan tafel gaan en komen tot een oplossing waarin alle partijen zich kunnen vinden."

Afgelopen zomer spande vakbond FNV een rechtszaak aan, omdat de bond vond dat Picnic en flitsbezorgdienst Flink supermarkten zijn. Het gerechtshof ging daarin mee.

Verschillende supermarkt-cao's

Picnic vroeg toen alsnog om een uitzondering op de bijbehorende cao, omdat het bedrijf zichzelf ziet als technologie- of e-commercebedrijf, zoals Bol.com of Amazon. Ook dreigde het bedrijf om Nederland te verlaten, als ze die uitzondering niet zouden krijgen. "We hebben dan 40 procent hogere loonkosten en we kunnen dan niet meer concurreren", zei Muller eerder. Picnic bezorgt ook in Duitsland en Frankrijk.

In Nederland zijn er twee verschillende cao's voor supermarkten. Een is voor grote ketens, zoals Albert Heijn en Jumbo. De andere is voor franchisenemers, zoals Plus en Spar, maar bijvoorbeeld ook voor de kaasboer. Onder die laatste cao zou volgens de rechter ook Picnic vallen.

Maar het ministerie concludeert nu dat Picnic toch zijn oude cao mag behouden. Dat komt doordat Picnic alleen aan bezorging doet, terwijl andere supermarkten niet alleen bezorgen, maar ook vestigingen hebben waar je naar binnen kunt lopen.

Supermarkten en bezorgdiensten

Vooral die bezorging zorgt ervoor dat Picnic andere mensen aanneemt dan supermarkten, zegt hoogleraar marketing Kitty Koelemeijer. "Bij supermarkten werken veel jongeren die het jeugdloon krijgen. Bij Picnic zijn mensen juist 18 jaar of ouder, omdat bezorgers een rijbewijs nodig hebben." Als ook Picnic onder de supermarkt-cao zou vallen, kan het niet meer concurreren met supermarkten, omdat het oudere personeel duurder is, zegt het bedrijf.

Reacties op besluit

Vakbond FNV is verbaasd over het besluit van het ministerie. "Picnic is een supermarkt, maar mag van de minister toch nog een jaartje doen alsof dat niet zo is", zegt FNV-bestuurder Michiel Al. De bond verwijst naar de uitspraak van de rechter die stelt dat Picnic een supermarkt is. "Maar als het om arbeidsvoorwaarden gaat trekken ze ineens het jasje van een logistiek bedrijf aan", zegt FNV.

Picnic-oprichter Muller kan zich wel vinden in het besluit van het ministerie. "De uitspraak is volstrekt helder. Winkels zijn winkels en online is online", laat hij weten in een reactie.

De uitzondering geldt ook voor andere bedrijven die onder de werkgeversorganisatie E-commerce Nederland vallen.

Om de opwarming van de aarde te beperken tot 1,5 graad, moeten er veel minder fossiele brandstoffen geproduceerd worden dan nu het plan is. De productie moet daarvoor drastisch omlaag, maar landen doen het tegenovergestelde. De productie ligt maar liefst 120 procent hoger dan het maximale niveau waarmee dat doel nog gehaald kan worden.

Die conclusie trekken onderzoekers van het Stockholm Environment Institute, IISD en Climate Analytics bijna tien jaar na het sluiten van het Klimaatverdrag van Parijs in een nieuw rapport over de 'productiekloof'. Dat is het verschil tussen de (lage) maximale productie die landen eigenlijk zouden moeten hebben als ze serieus zijn over hun klimaatambities en de (hoge) geplande productie die ze in werkelijkheid hebben.

Het is niet voor het eerst dat wordt vastgesteld dat de geplande fossiele productie vele malen te hoog ligt. Twee jaar terug lag de productie nog 110 procent hoger dan mogelijk is als je de 1,5 graad opwarming niet wil overschrijden. Dat inmiddels 120 procent wordt gerapporteerd, leggen de onderzoekers uit als een groeiende kloof tussen de klimaatambities die landen uitspreken en de stappen die ze vervolgens daadwerkelijk zetten.

"Om het 1,5-graaddoel in zicht te houden, heeft de wereld een snelle afname nodig in het aantal investeringen in kolen, olie en gas", zegt mede-hoofdauteur Emily Ghosh van het Stockholm Environment Institute in de VS. "Die middelen zouden moeten gaan naar een energietransitie die gelijkheid en rechtvaardigheid centraal stelt."

Bij de verbranding van fossiele brandstoffen, bijvoorbeeld steenkool en olie, komt het broeikasgas CO2 vrij. Dat blijft vele duizenden jaren in de atmosfeer zitten en houdt warmte vast van de zon. Doordat de mens sinds ongeveer anderhalve eeuw op steeds grotere schaal fossiele brandstoffen verbrandt, is er veel meer CO2 in de atmosfeer terechtgekomen dan zonder die menselijke invloed. Daardoor neemt de opwarming toe.

"De atmosfeer is een soort badkuip en loopt vol met CO2", legt klimaatwetenschapper Detlef van Vuuren (PBL/Universiteit Utrecht) uit. "Hoe langer je de kraan vol open laat staan, hoe sneller de badkuip volloopt. Wanneer je het dichtdraaien van de kraan uitstelt, verlies je niet alleen tijd om rustig over te gaan naar een nieuw energiesysteem, maar is het zelfs zo dat je minder 'emissieruimte' overhoudt. De lijn moet dan nog scherper omlaag."

Hoe zat het ook alweer met CO2 en de opwarming van de aarde?

Bij het sluiten van het Parijsakkoord (2015) spraken landen met elkaar af om de opwarming van de aarde te beperken tot ruim onder de 2 graden Celsius, en het liefst tot 1,5 graad. De onderzoekers achter dit nieuwste rapport waarschuwen nu dat de geplande productie van fossiele brandstoffen die toezeggingen ondermijnt.

Ook een maximale opwarming van 2 graden raakt volgens de onderzoekers uit zicht met de huidige plannen van de twintig grootste fossiele brandstoffen producerende landen: daarvoor ligt de geplande productie van tot 2030 nog 77 procent te hoog.

Veel te veel steenkool

De diepste kloof tussen de klimaatambities en geplande productie zien de onderzoekers bij de productie van steenkool. De kolenproductie krimpt weliswaar veel sneller dan de productie van andere brandstoffen, maar alsnog ligt het niveau zo'n 500 procent te hoog om de 1,5 graad opwarming in zicht te houden.

Voor de productie van olie is de kloof aanzienlijk kleiner, maar nog steeds fors: 33 procent. Ook voor gas zit er flink wat ruimte tussen de ambities en de werkelijkheid. Die productie ligt 91 procent te hoog, al laat een te hoge gasproductie zich deels verklaren doordat gas vanwege zijn lagere CO2-uitstoot ook wordt gebruikt als 'transitiebrandstof'.

"Er zijn ook nog wel paden denkbaar waarbij je nog langer gas blijft gebruiken, mogelijk door de uitstoot op te vangen en onder de grond te stoppen", zegt Van Vuuren. "Dus voor gas is het ietsje lastiger te zeggen welk pad precies in lijn met Parijs is. Maar ook daarvoor geldt dat je er op de lange termijn gewoon vanaf wil."

De onderzoekers vergeleken de 20 grootste fossiele brandstoffen producerende landen. Nederland produceert ook nog fossiel, maar valt buiten die 20:

Het rapport over de 'productiekloof' komt op het moment dat industrie- en energiepolitiek wereldwijd een groot thema zijn, veel meer dan in 2015 toen het Parijsakkoord werd getekend. Meer gebruik van fossiele brandstoffen kán ten goede komen van de energie-onafhankelijkheid van een land, en daar hechten landen veel meer dan destijds aan.

Ook klimaatwetenschapper Van Vuuren ziet dat, maar brengt daar tegenin dat het gebruik van hernieuwbare energie dat net zo goed doet. "Juist vanwege het feit dat je die fossiele brandstoffen moet importeren, breng je je energiezekerheid dus verder op orde wanneer je van fossiel afgaat."

Vloerenwinkel Carpetright is failliet. Dat bevestigen de curatoren, die door de rechtbank Amsterdam zijn aangesteld. Zij onderzoeken of een doorstart van de winkelketen mogelijk is. Tot die tijd blijven de 75 vestigingen in het land dicht.

Volgens de curatoren is Carpetright in korte tijd in grote financiële problemen geraakt. Door investeringen en een nieuw softwaresysteem ontstonden "achterstanden in de kernprocessen van de onderneming", zo omschrijven zij het in een persbericht. Daardoor moest de keten uitstel van betaling aanvragen. Vandaag verklaarde de rechtbank Amsterdam het bedrijf failliet.

Volgens de directie is Carpet-Land, het moederbedrijf van Carpetright, in de basis een gezond bedrijf. De curatoren onderzoeken dit, en ook of het mogelijk is de vloerketen via een overname of doorstart een tweede leven te geven. "Tot dat duidelijk is blijven de winkels (voorlopig) dicht", benadrukken de curatoren.

Prijsstunter

Carpetright werd opgericht in 1983 als prijsstunter met vloerbedekking. De laatste jaren richtte het bedrijf zich ook op duurdere vloeren. Bij de keten werken 350 mensen.

In de laatst beschikbare jaarcijfers, over 2022, schrijft het bedrijf dat consumenten voorzichtig zijn met uitgaven door de hoge inflatie. Daardoor liep de omzet terug. Carpetright leed in 2022 een verlies van 0,6 miljoen euro. De keten probeerde klanten terug te winnen met onder meer adviseurs aan huis.

Klanten die recent iets bij de winkel hebben gekocht, maar hun aankoop nog niet hebben ontvangen krijgen het advies voorlopig niets te doen. "Zodra er meer duidelijkheid gegeven kan worden, zullen de curatoren zelf actief contact zoeken met klanten", beloven de curatoren.

Het is lekker weer vandaag, met temperaturen die oplopen tot 29 graden in het zuidoosten van ons land. Ondernemers zetten in op deze nazomerdag, met extra voorraad en personeel. Want naar verwachting gaan er vandaag nog flink wat ijsjes over de toonbank en steken mensen de barbecue nog een keertje aan.

"We zijn weer even wakker geschud", zegt Giorgio Ferrari, directeur van acht ijszaken in de regio Eindhoven. Hij heeft zijn personeel opgetrommeld voor nog een extra warme dag. Hij vertelt dat de ijsbusiness een beetje "insukkelt" aan het einde van het seizoen, maar dat hij "zijn winterslaap weer is uitgekomen".

Dorien Galet, ijsondernemer in het Gooi, heeft hoge verwachtingen van vandaag. "Ik denk dat er wel veel mensen langskomen, als de scholen uit zijn, of opa's en oma's met hun kleinkinderen. Ik heb in ieder geval twintig bakken ijs ingeslagen. Ik hoop wel 400 tot 500 ijsjes te verkopen!", vertelt ze enthousiast.

Haar ijscokar verandert 's winters in een 'snertkar', een wagentje waar mensen verse erwtensoep kunnen halen. Ook afgelopen week, met het regenachtige weer, had Galet voor de soepkar al een boeking. "Maar nu het lekker weer wordt, heb ik 'm weer omgetoverd tot ijsbrommer."

IJscoman Sander Pieter Gladpootjes staat vandaag met zijn wagentje en knalroze parasol de hele dag in het Vroesenpark in Rotterdam. Hij hoopt goed te kunnen verkopen, maar weet ook hoe wispelturig het weer in Nederland kan zijn. Hij hoopt dat het de komende dagen ook écht heerlijk weer wordt.

De ondernemer heeft in ieder geval ingezet op een extra drukke dag. "De opslag is wel weer helemaal aangevuld. Ik heb extra hoorntjes en ook heb ik weer genoeg discodip in de kar liggen", zegt hij. Op de vraag bij hoeveel verkochte ijsjes de ondernemer tevreden is, moet hij lachen. "Als ik al mijn vaste klantjes met een grote lach zie, dan ben ik al blij."

Extra voorraad is dus belangrijk, als je extra ijsjes hoopt te verkopen. Giorgio Ferrari heeft voor al zijn zaken extra ijs laten maken. "En de populaire smaken hebben we voor vandaag dubbel zo veel. Citroen, aardbei, stracciatella en natuurlijk snickers-ijs."

Ferrari hoopt dat het herfstweer nog even op zich laat wachten, en dat het nog wat langer lekker weer is. "Ik ben een echte Italiaan en ik ben geboren met ijsjes. Van de regen word ik druilerig!"

En niet alleen op ijsjes wordt vol ingezet. Ook in supermarkten is nagedacht over het lekkere weer vandaag. Bedrijfsleider Marcin van Gerven, van een supermarkt in Roermond, heeft extra stokbroden af laten bakken, "veel meer dan normaal". Ook heeft hij meer kruidenboter en vlees ingekocht. "Worstjes, hamburgers, salades... Zodat mensen nog één keer gezellig kunnen barbecueën."

2025 nu al zonniger dan gemiddeld

Niet alleen vandaag schijnt de zon volop. De zon heeft dit jaar gemiddeld al meer geschenen dan normaal in een volledig jaar, meldt Weeronline. Tot nu toe zijn er 1817 zonuren gemeten. Dat is iets meer dan het jaargemiddelde van 1816 uur over de periode 1995 tot en met 2024.

Zaterdagochtend is het weer steeds meer bewolkt. In de oostelijke provincies wordt het opnieuw een warme dag. 's Middags is er vanuit het westen op steeds meer plaatsen kans op regen. Zondag is het bewolkt, maar wel meestal droog. De temperatuur komt uit tussen de 16 en 18 graden.

Winkels en webwinkels ontduiken nog altijd "creatief" de nieuwe regels voor kortingen die begin vorig jaar werden ingevoerd. Dat constateert de Autoriteit Consument & Markt (ACM).

Bijvoorbeeld door de korting te vergelijken met een adviesprijs van een product, zonder daarbij uit te leggen wat zo'n prijs betekent. Of te schermen met prijzen die "meestal" worden gevraagd of bij andere winkels worden aangeboden.

Zondag begint de herfst en daarmee staat het kortingenseizoen voor de deur. De ACM kondigt aan vanaf nu strenger te gaan controleren of winkels en webwinkels consumenten blijven misleiden met nepaanbiedingen. De ACM kan dan boetes uitdelen.

Omdat de korting zo hoger wordt voorgespiegeld dan die in werkelijkheid is, worden consumenten misleid. De ACM verzamelde alle gevonden sjoemelvoorbeelden in een speciale leidraad voor het melden van prijzen en kortingen. Winkeliers die worden betrapt op nepkortingen kunnen daardoor niet meer aanvoeren dat ze niet wisten dat dit niet mag. De leidraad geldt voor zowel fysieke winkels als onlineshops.

De ACM tikte na het ingaan van de nieuwe regels meerdere verkopers op de vingers vanwege overtredingen. Zo klopte bij enkele grote webshops de 'van-prijs' niet. Bij verschillende winkels ging de toezichthouder eerst een zogenoemd waarschuwingsgesprek aan. Sommige bedrijven, waarvan de naam niet is bekendgemaakt, kregen flinke boetes opgelegd.

Hoe mag een korting er van de ACM uit zien?

Het moederbedrijf achter de ooit zo populaire vacaturesite Monsterboard is failliet. Dat blijkt uit stukken van de rechtbank Amsterdam. Monster gold lang als de belofte in de uitzendwereld, omdat het mensen en bedrijven via sociale media, mobiele platforms en apps aan elkaar koppelde.

Uitzendgigant Randstad nam het Amerikaanse Monster Worldwide International in 2016 over. Er werd toen bijna 400 miljoen euro neergelegd voor de groeibelofte. Randstad zag in het bedrijf een aanvulling op de traditionele manier van uitzendpersoneel werven.

Monster bleef als zelfstandig bedrijf actief, maar slaagde er uiteindelijk niet in om door te groeien. Het platform werd door de jaren heen ingehaald door concurrenten als LinkedIn.

Randstad meldde in de jaarcijfers steeds een daling van de inkomsten bij de dochter. Uiteindelijk schreef Randstad al vele miljoenen af op de investering, bleek uit de jaarcijfers over 2024.

In juli vorig jaar kondigde Randstad een fusie aan van Monster met CareerBuilder. In november vorig jaar stootte Randstad de dochter af. Toen werkten nog dertig mensen bij het bedrijf, zo blijkt uit gegevens van de Kamer van Koophandel.

Frankrijk kampt met grote politieke en economische problemen: een torenhoge staatsschuld, een overheid die al jaren te veel uitgeeft en grote politieke en maatschappelijke onrust over de bezuinigingen.

Het kunnen ingrediënten zijn voor een diepe nationale en Europese crisis, zoals we ruim tien jaar geleden zagen in Griekenland. Staan we aan de vooravond van een nieuwe eurocrisis? Beleggers en de Europese Commissie lijken nog niet in paniek.

Toch liegen de problemen in Frankrijk er niet om. Al jaren behoren de uitgaven van de Franse overheid tot de hoogste van Europa. Het begrotingstekort schommelt tussen de 5 en 6 procent, ver boven de Europese limiet van 3 procent. De staatsschuld blijft de komende jaren groeien omdat de Franse regeringen er niet in slagen te snijden in de kosten.

Frankrijk is niet het enige land met een hoge staatsschuld, maar nu de rentes oplopen is de Franse regering steeds meer geld kwijt aan het betalen van de rentes op de staatsschuld. Daarbij helpt het ook niet dat de Franse economie slechts een minieme groei laat zien.

Voor kredietbeoordelaar Fitch is de slechte staat van de overheidsfinanciën reden om de kredietwaardigheid van Frankrijk te verlagen. Een andere aanwijzing dat er zorgen zijn is de rente op de 10-jaarsleningen van Frankrijk. Op dit moment betaalt Frankrijk zo'n 3,5 procent aan rente, ongeveer even veel als Italië.

Toch is er nog geen paniek te merken bij beleggers. "Beleggers zien het probleem maar accepteren dat dit niet snel wordt opgelost en ze zien niet direct risico's dat dit probleem zich verspreidt naar andere landen", zegt Elwin de Groot, macro-econoom bij de Rabobank.

De relatief rustige houding van beleggers heeft volgens Harald Benink, hoogleraar economie aan de universiteit van Tilburg, nog een andere reden. "Beleggers gaan ervan uit dat de ECB Frankrijk wel te hulp zal schieten door Franse schulden op te kopen."

Ook zouden andere EU-landen Frankrijk kunnen helpen zoals ze jaren geleden Griekenland en Portugal steunden tijdens de eurocrisis, door bijvoorbeeld goedkope leningen aan te bieden. "Sinds de crisis in 2010/2011 is er veel veranderd. De EU heeft ervan geleerd en heeft meer instrumenten om hiermee om te gaan", zegt De Groot.

EU-correspondent Kysia Hekster:

"Het is in Brussel publiekelijk nog opvallend stil over de Franse financiën maar achter de schermen hoor je de ongerustheid wel degelijk. Wie je ook spreekt, iedereen benadrukt dat de tweede economie van de EU 'trop gros pour faire faillite' is, te groot om failliet te gaan. Daar zouden álle landen last van krijgen en dat moet voorkomen worden.

Frankrijk houdt zich al tijden niet aan de afgesproken EU-regels en de politieke impasse in het land baart extra zorgen. Die leidt ertoe dat de bezuinigingen en hervormingen die nodig zijn om wél te voldoen aan de EU- afspraken, er niet komen.

Het land zit sinds vorige zomer op 'het Europese strafbankje', de Europese Commissie heeft aanbevelingen gedaan om de financiële situatie te verbeteren. Over een maand moet Frankrijk de begroting voor komend jaar inleveren in Brussel. Het is onzeker of het land dat voor elkaar krijgt.

Morgen zijn de EU-ministers van Financiën bij elkaar in Denemarken. De situatie in Frankrijk staat niet op de agenda, maar in de wandelgangen zullen ze die zeker bespreken, want er moet echt iets gebeuren".

Of de hulp van de ECB en de andere EU-landen er gaat komen, zal afhangen van de hervormingen die Frankrijk zal doorvoeren. Als de meerderheid in het Franse parlement zich blijft verzetten tegen een hogere pensioenleeftijd en niet snijdt in andere overheidsuitgaven, verwacht Benink niet dat er bij andere landen genoeg politieke steun zal zijn om het land te hulp te schieten. Vooral omdat het om hele grote bedragen kan gaan. "Frankrijk is misschien is too big to fail maar ook too big to save", zegt Benink.

De komende tijd zal de politieke situatie in Frankrijk dan ook aandachtig in de gaten worden gehouden door beleggers en politici in binnen- en buitenland. "Als het complete politieke chaos blijft dan kan het moeilijk zijn om Frankrijk te hulp te schieten en dan kunnen beleggers het vertrouwen verliezen", aldus Benink.

Verzekeraars discrimineren als zij bedrijven met vooral vrouwelijke werknemers een hogere premie laten betalen voor een verzekering voor ziekteverzuim. Dat oordeelt het College voor de Rechten van de Mens in een zaak die een koffiezaak uit Utrecht had aangespannen tegen verzekeraar Achmea.

Eigenaar Dagmar Geerlings van Dagger Coffee wilde enkele jaren terug haar bedrijf verzekeren tegen ziekteverzuim van haar zes personeelsleden. Bij het aanvragen van de verzekering ontdekte zij dat de premie van 920,63 euro per maand bijna 230 euro hoger lag dan wanneer zij aangaf dat de koffiebar alleen mannelijke werknemers had.

Ze stapte naar de instantie die toeziet op naleving van de mensenrechten in Nederland nadat zij tevergeefs haar beklag bij Achmea had gedaan. "Ik kon me niet voorstellen dat dit mocht", vertelt Geerlings aan de NOS. "Als ik als zzp'er een persoonlijke verzekering afsluit, dan mag er tussen mannen en vrouwen geen verschil gemaakt worden. Maar voor een werkgever die een groep mensen verzekert maken ze dat verschil wel op basis van geslacht."

CBS-cijfers

Bij het College voor de Rechten van de Mens stelde de verzekeraar dat uit CBS-cijfers blijkt dat het gemiddelde ziekteverzuim bij vrouwen hoger is dan bij mannen. Dat maakt het risico van een bedrijf met alleen vrouwelijke medewerkers hoger, waardoor de premie hoger uitvalt. Het maken van dit onderscheid is wettelijk toegestaan.

In de uitspraak van het college staat nu dat een hogere premie voor werknemers op grond van geslacht in strijd is met een ander deel van de wet, die voor gelijke behandeling. En die weegt in dit geval zwaarder. Bij individuele verzekeringen is een hogere premie op basis van risico's wel toegestaan. Maar voor groepen medewerkers bij bedrijven mag dit volgens het college niet op basis van geslacht.

Niet bindend

In een reactie zegt Achmea dat de verzekeraar inclusiviteit en gelijke behandeling "hoog in het vaandel" heeft staan. "Tegelijkertijd is bij collectieve verzuimverzekeringen in Nederland nu gangbaar dat bedrijven een premie wordt geboden die recht doet aan de risico's die ze lopen", benadrukt een woordvoerder.

Het oordeel van het College van de Rechten van de Mens is juridisch niet bindend. Achmea zegt te gaan nadenken over de uitspraak en gesprekken te gaan voeren over het oordeel. "Uiteraard spreken we ook met het bedrijf dat de zaak aanhangig heeft gemaakt. En we willen graag met het college in gesprek."

'Sinds jaar en dag'

Achmea wil ook met andere verzekeraars in overleg. Het Verbond van Verzekeraars noemt de verschillende premies met verzuimverzekeringen "gangbaar" bij verzekeraars. "Dit wordt sinds jaar en dag door meerdere verzekeraars zo gedaan", reageert een woordvoerder.

Vanuit concurrentie-oogpunt zegt de brancheclub zich niet te mogen bemoeien met het premiebeleid van individuele verzekeraars. "Maar gezien het duidelijke statistische verband tussen gender en verzuimrisico zou het ons zeer verbazen als er een verzekeraar is die dit niet meeneemt in de premiestelling."

De Autoriteit Consument & Markt (ACM) start een onderzoek naar de prijzen in supermarkten. Dat heeft de toezichthouder bekendgemaakt.

Aanleiding zijn de prijzen van boodschappen. De ACM zegt "signalen" te hebben dat de prijzen van sommige producten in de Nederlandse winkels hoger liggen dan in bijvoorbeeld Duitsland en België.

De ACM wil onderzoeken waar dat prijsverschil vandaan komt. Dat hoeft niet direct aan de supermarkten zelf te liggen. Zo wil de toezichthouder weten of er problemen zijn met de markt, bijvoorbeeld omdat er te weinig concurrentie is of belemmeringen door leveranciers.

Prijsonderhandelingen

Het onderzoek van de ACM gaat zich richten op producten uit het dagelijkse winkelmandje van consumenten. De resultaten van het onderzoek worden naar verwachting in de zomer van 2026 gepubliceerd.

Verschillende grote supermarkten lagen het afgelopen jaar overhoop met leveranciers van A-merken. Zo was bij Jumbo lange tijd geen bier van Heineken verkrijgbaar door onderhandelingen over de prijs. Albert Heijn verkocht lang geen koffie van Douwe Egberts en Senseo of thee van Pickwick van leverancier JDE Peet's.

Dit jaar hebben expats en buitenlandse studenten bijna twee keer zoveel woningen gekocht als vijf jaar geleden. Dat blijkt uit cijfers van makelaarsvereniging NVM op basis van cijfers van de eerste helft van 2025.

Hoewel het aantal buitenlandse kopers landelijk met 1,6 procent relatief klein is, bestaat er vooral in bepaalde wijken in de regio Amsterdam, Den Haag en Eindhoven zware concurrentie uit het buitenland.

Zo bestaat in Amstelveen 20 procent van de kopers uit hoogopgeleide arbeidsmigranten. Daarmee is de gemeente koploper. Daarna volgen Veldhoven, Ouder-Amstel, Eindhoven en Amsterdam met 11 tot 14 procent. In totaal gaat het om 3.000 tot 4.000 huizen per jaar die NVM-makelaars aan kennismigranten verkopen.

Diepe buidel

De buurten waar de kapitaalkrachtige arbeidsmigranten kopen hebben vaak een internationale school in de buurt, zijn goed bereikbaar met het ov en liggen in de buurt van hun werk. Ook zoeken ze geregeld woningen met een tweede slaapkamer, bedoeld als thuiswerkplek.

De NVM ontdekte ook dat buitenlandse kopers diep in de buidel tasten voor een koopwoning in een populaire wijk. De 591.000 euro die zij gemiddeld betalen ligt 16.000 euro boven de gemiddelde landelijke koopprijs.

Opvallend is dat buitenlanders die een woning kopen langer dan vijf jaar in Nederland willen blijven. Bij de huurders is nog geen een op de tien dit van plan, zij blijven meestal een tot drie jaar.

Liever huren

De groep wordt door de NVM internationals genoemd. Het gaat om huurders en kopers die in Nederland werken of studeren, maar niet of nauwelijks Nederlands spreken.

De meeste buitenlandse migranten en studenten willen eigenlijk huren. De makelaars die de NVM voor het onderzoek sprak zeggen dat het aantal buitenlanders dat een woning huurt al bijna drie jaar daalt. De hoogte van de huurprijzen speelt daarbij ook een rol.

"Internationals zijn onmisbaar voor onze economie", zegt NVM-voorzitter Lana Goutsmits-Gerssen. Ze wijst erop dat het woningaanbod in Nederland relatief laag is, terwijl de vraag naar arbeid juist groot is.

De vergelijking is gemaakt tussen coronajaar 2020 en nu. De NVM schrijft wel dat in 2020 minder migranten woningen kochten, vanwege de coronacrisis. Daardoor kwamen er minder mensen naar Nederland toe. Vergeleken met 2019 gaat het om een stijging van 50 procent.

In de Verenigde Staten gaat de rente omlaag. Dat gebeurt wel vaker, maar is nu groot nieuws door de maandenlange aanvallen van president Donald Trump op het Amerikaanse stelsel van centrale banken, de Federal Reserve. Nadat hij tevergeefs probeerde de voorzitter van de Fed te ontslaan, probeert Trump nu Fed-leden te vervangen om zijn zin door te drukken: hij wil een veel lagere rente.

Het is dan ook maar de vraag of in het Witte Huis de vlag uitgaat bij de eerste renteverlaging van de Fed sinds Trumps herverkiezing. De rente daalt met slechts 25 basispunten, tot een rente tussen 4 en 4,25 procent. Trump wil een rente van 3 en liefst 2 procent. Wel hintte de Fed op een verdere renteverlaging de komende maanden

De vergadering van de Fed werd vandaag met argusogen gevolgd. Fed-voorzitter Jerome Powell hintte enkele weken geleden al op een renteverlaging. Maar een te grote verlaging zou de financiële markten het idee kunnen geven dat de centrale bank dat alleen doet om de president te plezieren. Dat is slecht voor het vertrouwen in de Fed en de Amerikaanse economie.

Economisch adviseur bij de Fed

Opvallende aanwezige bij de Fed was Trumps economisch adviseur Stephen Miran. Hij was maandagnacht door de Senaat in snel tempo benoemd als opvolger van Fed-lid Adriana Kugler, die in augustus om onbekende redenen opstapte.

Miran is volgens zakenkrant de Financial Times één van de architecten van de hoge importtarieven die Trump andere landen oplegde.

Trump kondigde in april stevige importheffingen voor andere landen aan:

Ook werkte Miran mee aan het grote pakket belastingverlagingen dat de Amerikaanse staatsschuld tot recordhoogte dreigt op te stuwen.

Juist door deze twee besluiten van Trump betwijfelt de Fed of de inflatie in de VS wel onder controle komt. Daarom bleef de beleidsrente sinds december op 4,25 tot 4,5 procent. Een hoge rente maakt geld lenen duur, waardoor de economie afkoelt en de prijzen minder hard stijgen.

Ontslagen Fed-bestuurder terug

Behalve Miran was opvallend genoeg ook Lisa Cook op de Fed-vergadering. Zij werd drie weken geleden door Trump ontslagen na een beschuldiging van hypotheekfraude. Haar vervanging door iemand uit zijn entourage werd enkele uren voor het begin van de tweedaagse Fed-vergadering in hoger beroep als onrechtmatig beoordeeld.

De president mag een Fed-bestuurder pas ontslaan als die daadwerkelijk voor fraude is veroordeeld. Cook zit in het kamp dat de rente niet te veel wil verlagen en kon vandaag gewoon meestemmen over het rentebesluit.

President Trump ruziet met Fed-voorzitter Powell op de bouwplaats:

Inmiddels zijn er steeds meer bewijzen die Cook vrijpleiten van fraude. Eerder werd Fed-voorzitter Powell al door Trump beschuldigd van crimineel gedrag, vanwege te hoge kosten van een verbouwing van het hoofdkantoor van de Fed.

Economische zorgen

Bij de renteverlaging draait alles om de stand van de Amerikaanse economie. Trump vindt dat de hoge beleidsrente van de Fed economische groei tegenwerkt. De Fed heeft juist zorgen over de inflatie.

Twee jaar geleden verhoogde de Fed de rente naar meer dan 5 procent omdat de inflatie in de VS hard opliep. De prijzen stegen toen meer dan 7 procent. Een prijsstijging van 2 procent wordt door centrale banken als normaal beschouwd. Maar al anderhalf jaar schommelt de Amerikaanse inflatie rond de 2,5 procent.

De Fed wil daarom eerst de gevolgen van de hogere importtarieven afwachten. Vooralsnog valt dit effect mee, maar het is niet uitgesloten dat Amerikaanse bedrijven de hoge tarieven de komende maanden alsnog doorberekenen in hun prijzen.

Werkloosheid groter

Toch sleutelt de Fed nu aan de rente. Er is namelijk een ander economisch probleem: de arbeidsmarkt. Sinds juni komen er aanzienlijk minder nieuwe banen in de VS bij dan gedacht. De banencijfers moesten zelfs meerdere malen naar beneden worden bijgesteld.

Trump vond dat sjoemelen met de cijfers om hem tegen te werken. Hij ontsloeg in augustus daarom directeur Erika McEntarfer van het Amerikaanse statistiekbureau. Ook zij werd vervangen door één van Trump's huiseconomen. Dit leidde tot nieuwe onrust op de financiële markten, omdat de besluiten van de Fed worden genomen op basis van de cijfers van het statistiekbureau.

De Amerikaanse arbeidsmarkt die al langere tijd zwakker is dan gedacht, is voor de Fed nu hét argument om de rente dan toch te verlagen. Als vooral bedrijven goedkoper geld kunnen lenen, zouden zij meer gaan investeren en daarmee meer mensen aannemen.

Nederland stond lang bekend als een heel aantrekkelijk land om zaken in te doen. Ondernemers waarschuwen dat dat aan het veranderen is. Regels en belastingen staan hen in de weg, vertellen ze op een ondernemersontbijt in Rotterdam de dag na Prinsjesdag.

"Er zijn te veel controles. En wij willen weten waar we aan toe zijn, de plannen vanuit de overheid moeten wel hetzelfde blijven. Als ondernemer wil je door", zegt een deelnemer. Het kwam ook voorbij in de Troonrede: "Het is zorgelijk dat steeds meer ondernemers negatief zijn over het Nederlandse investeringsklimaat."

Extra regels

Volgens ondernemers staat een opstapeling van nieuwe en steeds strengere regels van de overheid hen in de weg. Onderzoekers zien dat het de laatste jaren daadwerkelijk lastiger is geworden om zaken te doen in Nederland. De regeldruk is toegenomen, zegt hoogleraar economie Henk Volberda, die onderzoek doet naar het ondernemingsklimaat op de Universiteit van Amsterdam.

"Dit komt deels door extra rapportageverplichtingen voor milieu en klimaat en bedrijfsvoering", zegt Volberda. "Dit speelt ook in andere Europese landen. In Nederland kiezen beleidsmakers dan om extra regels daarbovenop te doen. En dat zorgt ervoor dat het nog omslachtiger wordt om te ondernemen in Nederland." Als voorbeeld noemt hij extra rapportageregels voor bedrijven die chemische stoffen hanteren.

Volgens deskundigen staat vooral een andere factor in de weg van groei en bedrijvigheid, namelijk dat regels steeds weer veranderen of zelfs teruggedraaid worden.

"Het speerpunt van het Nederlandse vestigingsklimaat was altijd de voorspelbaarheid", weet Volberda. Investeerders en bedrijven wisten wat er van ze werd verwacht bijvoorbeeld qua belastingen en uitstoot, en durfden plannen te maken voor de lange termijn. "Met kabinetten die kort zitten en dan weer een demissionair kabinet dat hooguit een jaar blijft, zie je ook feitelijk dat beleid wordt teruggedraaid", zegt hij, en neemt het stikstofbeleid als voorbeeld.

Zakken

Dat het zakendoen hier minder makkelijk gaat, is ook terug te zien op een internationale ranglijst. De World Competitiveness Ranking meet wat het overheidsbeleid, infrastructuur en efficiëntie in de economie doet voor het concurrentievermogen van een land. Op die lijst is Nederland gezakt van plek vier naar plek tien sinds 2021.

Een op de vijf bedrijven overweegt om te vertrekken uit Nederland en dat is een stijgende lijn, volgens de Monitor Ondernemingsklimaat van de UvA. "Het slechte ondernemingsklimaat" wordt vaak als reden aangegeven. Ondernemers doelen dan op belastingregels, veel controles vanuit de overheid en wetten die in hun ogen steeds weer veranderen.

Vertrek

Bij consultancy EY horen ze steeds vaker dat ondernemingen willen vertrekken juist vanwege het vestigingsklimaat. "Nederland wil graag vooroplopen en strengere regels invoeren dan onze buurlanden. Vandaar vragen ondernemers zich af of ze niet beter naar bijvoorbeeld Zwitserland of de VS kunnen vertrekken", zegt Max Velthoven, adviseur bij EY.

Dat Nederland soms strengere regels invoert dan andere landen, is niet zonder reden. Het is een dichtbevolkt land dat kampt met slechtere waterkwaliteit en meer stikstofuitstoot dan andere EU-landen. We moeten wel beseffen dat het vertrek van bedrijven een prijskaartje heeft, vindt Velthoven. Want bedrijven zorgen voor banen en belastinginkomsten.

Andere knelpunten voor ondernemers zijn het gebrek aan fysieke ruimte en het overvolle stroomnet. Dat maakt het moeilijk om nieuwe vestigingen te openen of uit te breiden.

Het zwabbert

Bij ondernemersorganisaties horen ze vaak van leden dat "zwabberend beleid" voor belemmeringen zorgt. "Het is funest", vat een woordvoerder van industrieclub FME het samen. Als voorbeeld noemt hij de expatregeling die belastingkorting geeft om mensen uit het buitenland aan te trekken. "Die werd eerst afgebouwd, daarna zou dat teruggedraaid worden en vervolgens waren er weer bezuinigingen. Daar kun je als werkgever geen beleid op voeren."

Volgens de woordvoerder zijn ondernemers niet tegen regels. Wat zij willen, zijn vooral stabiele regels die niet elk jaar veranderen. Dat zou het makkelijker maken om plannen te maken en te investeren voor de lange termijn.

De grootste techbedrijven in China mogen niet langer AI-chips van het Amerikaanse Nvidia kopen. Dat heeft de Chinese internetwaakhond besloten, meldt de Financial Times op basis van bronnen. Het gaat in ieder geval om ByteDance, het moederbedrijf van TikTok, en om Alibaba.

Niet alleen mogen de bedrijven geen nieuwe bestellingen meer plaatsen, ook bestaande bestellingen moeten worden geannuleerd. Het gaat onder meer om een nieuw model chip van Nvidia - de RTX Pro 6000D - waarvan bedrijven er tienduizenden hadden willen bestellen. Persbureau Reuters meldde eerder dat een exemplaar tussen de 6500 en 8000 dollar zou gaan kosten.

De betrokken partijen, inclusief Nvidia, waren voor de FT niet direct bereikbaar voor commentaar.

Onmisbare speler

China wil dat zijn techbedrijven minder afhankelijk worden van de Amerikaanse chipgigant. Nvidia is een onmisbare speler in de ontwikkeling van kunstmatige intelligentie, het bedrijf maakt computerchips die in staat zijn zeer geavanceerde berekeningen uit te voeren. Dergelijke chips worden daarom veel gebruikt in datacenters.

"De boodschap is duidelijk", zegt een anonieme manager van een Chinees techbedrijf tegen de zakenkrant. "Eerder hadden mensen nog de hoop dat er een nieuwe voorraad Nvidia-chips deze kant op zou komen als de geopolitieke situatie zou verbeteren. Nu hebben we iedereen nodig om een eigen systeem te bouwen."

Genoeg voorraad

Uit testen zou inmiddels blijken dat de chips van Chinese makelij net zo goed of zelfs beter zijn dan de chips die Nvidia van de VS naar China mag verschepen. Een andere bron die de krant sprak zegt dat men verwacht dat er genoeg binnenlandse voorraad is en er dus geen Nvidia-chips gekocht hoeven te worden.

De stap is een tegenvaller voor Nvidia, dat hiermee China als afzetmarkt verder verliest. Dat terwijl in augustus ceo Jensen Huang zelfs nog een deal sloot met Trump zodat het bedrijf kon doorgaan met het exporteren van chips. Daartegenover stond een afdracht van 15 procent aan omzet van deze export. Later die maand werd bekend dat Nvidia nog geen chips had verkocht en dat dit de komende maanden ook niet werd verwacht.

China-correspondent Laura van Megen:

"Chipmaker Nvidia's maandenlange balanceeract tussen grootmachten China en de Verenigde Staten lijkt verre van de gewenste vruchten te hebben afgeworpen. In juli werd ceo Jensen Huang nog met groot applaus ontvangen bij een grote conferentie in Peking en geprezen om zijn hakkelende Mandarijn. Maar kort daarna bouwde de spanning zich weer op.

Zodra Nvidia van de Amerikanen toestemming had gekregen om H20-chips te exporteren, begonnen de Chinese staatmedia Nvidia ervan te beschuldigen 'achterdeurtjes' te hebben gebouwd in de chips. Hiermee zouden ze bijvoorbeeld op afstand uitgeschakeld of bestuurd kunnen worden. Nvidia ontkende dit resoluut, maar is door de Chinese internetwaakhond op het matje geroepen. Ook concludeerde China deze week dat Nvidia de anti-monopolie regels heeft overtreden, dat onderzoek was al ingesteld in december 2024 toen President Biden nog aan de macht was.

Chinese beleidsmakers nemen met deze stap een flinke gok. Ze zetten in op het geloof dat de computerchips van Chinese producenten even goed zijn als Nvidia's minder geavanceerde chips (die niet onder Amerikaanse exportrestricties vallen). Of dat geloof gegrond is, moeten de aankomende maanden gaan uitwijzen. In ieder geval betekent het voor Chinese bedrijven, niet alleen techgiganten maar denk ook aan elektrische automakers die werken met Nvidia-chips, dat toeleveringsketens en productielijnen moeten worden aangepast.

Vrijdag spreken president Xi en Trump elkaar voor de tweede keer sinds Trumps terugkeer in het Witte Huis. De techstrijd voert weer de boventoon in de relatie, want ook de TikTok-deal zou beklonken worden vrijdag. Nvidia heeft officieel nog geen straf opgelegd gekregen voor het overtreden van de anti-monopoliewetgeving. Dat had een troefkaart kunnen zijn voor Xi, maar nu deze uitsluiting van Nvidia-chips al bekend is geworden, belooft dat niet veel goeds voor het gesprek."

Voormalig Lidl-topman Jesper Hojer wordt de nieuwe hoogste baas van supermarktketen Jumbo. Vanaf volgend jaar volgt de Deen Tom Heidman op, die sinds maart interim-topman bij Jumbo is.

Hojer begon in 2004 bij supermarktketen Lidl. Daar werkte hij tot 2019 in verschillende internationale functies, waaronder als directielid van Lidl Nederland, ceo in België en zijn laatste jaren als ceo bij Lidl International. In die periode heeft hij de budgetsupermarkt op de kaart gezet. Met zijn ervaring hoopt Jumbo ook verder te kunnen doorgroeien.

Het familiebedrijf heeft een onstuimige periode achter de rug. Tot september 2022 was Frits van Eerd nog de topman van Jumbo. Hij trad terug omdat hij werd verdacht van witwassen. Van Eerd werd vervangen door financieel topman Ton van Veen, die begin dit jaar vertrok. Tom Heidman nam het over en straks staat Hojer dus aan het roer van het familiebedrijf.

De familie Van Eerd is enthousiast over zijn komst. "Met Jesper halen we een ervaren ondernemer in huis die past bij de cultuur en ambities van Jumbo," zegt Colette Cloosterman. Zij is samen met haar zus en broer Frits van Eerd eigenaar van de supermarkt.

Alleen heeft die laatste eigenaar geen stemrecht meer in de onderneming. Begin deze maand is Van Eerd op afstand gezet als grootdeelaanhouder. In augustus werd hij veroordeeld tot een celstraf van twee jaar voor witwassen, omkoping en valsheid in geschrifte. Daartegen is hij inmiddels in hoger beroep gegaan.

Binnenkort verhuist Hojer van Oostenrijk naar Nederland.

Jerry Greenfield, mede-oprichter van Ben & Jerry's, heeft het ijsmerk na bijna vijftig jaar verlaten. Dat bevestigt moederbedrijf The Magnum Ice Cream Company na berichten hierover. "Jerry is afgetreden als merkambassadeur, een betaalde functie die hij sinds de overname van Ben & Jerry's door Unilever in 2000 heeft bekleed", laat een woordvoerder weten

Greenfield vindt dat de sociale missie van het ijsmerk wordt verkwanseld en dat hij daarom niet langer kan aanblijven als ambassadeur.

Greenfield opende in 1978 met jeugdvriend Ben Cohen een ijswinkel in de plaats Burlington in de Amerikaanse staat Vermont. Binnen enkele jaren begonnen de twee Ben & Jerry's uit te bouwen met meer winkels en distributie van hun ijs via grote winkels. Vanaf 1985 zette het merk zich ook in voor liefdadigheidsprojecten en duurzaamheid, onder de slogan "peace, love & ice cream".

Botsingen over activisme

In 2000 verkochten de twee hun bedrijf voor 326 miljoen dollar aan levensmiddelen- en zeepfabrikant Unilever. Cohen en Greenfield bleven betrokken bij het ijsmerk, maar gaven hun bevoegdheden op. De laatste jaren kwamen de oprichters steeds vaker in botsing met het moederconcern.

De onenigheid ging onder meer over de ijsverkoop in de door Israël bezette Palestijnse gebieden, gevolgd door kritiek op de Amerikaanse president Donald Trump. In een brief die zakenkrant Financial Times inzag, schrijft Greenfield dat Ben & Jerry's de mond wordt gesnoerd en dat daarmee de afspraken bij de overname 25 jaar geleden zijn geschonden.

Unilever brengt de ijsdivisie waar Ben & Jerry's onder valt binnenkort naar de Amsterdamse beurs onder de naam The Magnum Ice Cream Company.

Die erkent dat er een conflict is met een onafhankelijke raad die toezicht houdt op de sociale missie en de identiteit van Ben & Jerry's. Die raad heeft het moederconcern in New York voor de rechter gedaagd. Volgens Magnum is Greenfield geen lid van die raad.

'Geen politieke partij'

Volgens de Financial Times zouden de twee oprichters tevergeefs hebben geprobeerd om Ben & Jerry's met een groep investeerders terug te kopen van Unilever. Magnum-topman Peter ter Kulve zei vorige week in het Financieele Dagblad dat zijn nieuwe bedrijf niet van plan is om Ben & Jerry's te verkopen.

Het activisme van de oprichters noemde Ter Kulve "helemaal prima", maar alleen op persoonlijke titel: "We hebben duidelijk afgesproken: zodra je spreekt namens het bedrijf, dan is dat in progressieve, maar onpartijdige taal. Ben & Jerry's is géén politieke partij."

Magnum zegt in een persverklaring Greenfield altijd dankbaar te blijven voor zijn rol om ijs en maatschappelijke betrokkenheid "in een opmerkelijk succesverhaal" te hebben omgezet. "We zijn het niet altijd eens en hebben geprobeerd om met beide oprichters een constructief gesprek aan te gaan over hoe we Ben & Jerry's' krachtige, op waarden gebaseerde positie in de wereld kunnen versterken", schrijft het bedrijf.

Het grondpersoneel van luchtvaartmaatschappij KLM staakt vandaag tussen 08.00 uur en 12.00 uur. Rond de 100 vluchten zijn daardoor geannuleerd.

Vorige week woensdagochtend was er ook een staking van het grondpersoneel. Toen legden de actievoerders twee uur het werk neer, van 08.00 uur tot 10.00 uur. De werknemers willen onder meer een hoger loon en een betere regeling voor zwaar werk.

Onder het grondpersoneel vallen mensen die bagage in- en uitladen, vliegtuigen verplaatsen en reizigers te woord staan. Als zij hun werk neerleggen, heeft dat grote gevolgen voor het vliegverkeer.

Meer acties

Vakbond FNV heeft gisteren nieuwe acties van KLM-grondpersoneel op Schiphol aangekondigd. Het gaat dan om werkonderbrekingen op 24 september en 1 oktober die respectievelijk zes en acht uur zullen duren.

Een Amerikaanse toezichthouder is een onderzoek gestart naar een mogelijk defect in deuren van Tesla's.

Toezichthouder National Highway Traffic Safety Administration (NHTSA) onderzoekt Tesla Model Y's uit 2021. Dat volgt na negen meldingen dat elektronische deurgrepen niet goed zouden werken vanwege lage accuspanning. Ongeveer 174.000 auto's worden onderzocht, meldt USA Today.

Het bedrijf van miljardair Elon Musk heeft in de voertuigen ook een handmatige deurontgrendeling aangebracht, maar volgens de toezichthouder is dat voor kinderen nog altijd gevaarlijk. Zij kunnen volgens de NHTSA mogelijk niet bij de ontgrendeling of weten niet hoe ze die moeten bedienen. In vier gevallen moesten ouders volgens de toezichthouder een raam inslaan om hun kind te bereiken.

Geen seintje

Ondanks dat het probleem zich voor lijkt te doen als de elektronische deurvergrendeling te weinig spanning heeft, kregen melders volgens de NHTSA geen seintje dat de spanning te laag was.

Het onderzoek richt zich alleen op de werking van de elektronische deursloten aan de buitenkant van de auto, maar de toezichthouder zegt ook actie te ondernemen als er meer meldingen komen van mensen die vastzitten in de auto.

Vorige week publiceerde persbureau Bloomberg een uitgebreid artikel over "de gevaarlijke deuren van Tesla". In het artikel werden gevallen beschreven waarbij Tesla-bestuurders na een ongeluk hun deur niet konden openen met soms fatale gevolgen.

Prinsjesdag leverde dit jaar 'een beleidsarme begroting' op, stellen economen. "Dat was al de verwachting en dat is het ook geworden", stelt Aggie van Huisseling, econoom bij ABN Amro. Wat vooral ontbreekt, zijn duidelijke keuzes. Brancheorganisaties uit allerlei sectoren snakken naar een consistent, duidelijk beleid, laten ze in reacties weten.

Het demissionaire kabinet laat lastige keuzes, bijvoorbeeld over geld voor defensie, liggen voor de opvolgers, zegt Van Huisseling. "Je zou willen dat het kabinet zich ook op de lange termijn richt, maar er is meer focus op de korte termijn, bijvoorbeeld het stimuleren van de koopkracht." De Raad van State concludeerde vandaag al dat de begroting hierdoor op de lange termijn niet houdbaar is.

"Een deel van de toekomst staat eigenlijk al vast", vertelt Van Huisseling. "Er moet meer geld naar defensie en naar de zorg, vanwege de vergrijzing. In de ruimte die over is, moeten keuzes gemaakt worden om de economie te hervormen. Het kabinet lijkt dit lastig te vinden, terwijl het wel noodzakelijk is. We zitten nu namelijk al tegen capaciteitsgrenzen aan, denk bijvoorbeeld aan de krappe arbeidsmarkt."

Koopkracht

De belangrijkste maatregel van het kabinet is zoals vaker de afgelopen jaren het aanwakkeren van de koopkracht. Volgend jaar stijgt de koopkracht met 1,3 procent, bleek uit de kabinetsplannen.

Dit komt onder meer door een groot bedrag van 1,6 miljard euro dat naar de verlenging van de korting op brandstofaccijns gaat. Die korting is nu minder noodzakelijk dan toen deze werd geïntroduceerd in 2022, vertelt Van Huisseling, omdat de koopkracht er nu beter voor staat.

Ook komt een relatief groot gedeelte van wat dit opbrengt terecht bij hogere inkomens, omdat zij met hun auto's meer kilometers maken, vertellen economen,. "Het idee van de korting was om mensen te steunen die het echt nodig hebben. In euro's belandt de verlaagde brandstofaccijns vooral bij hogere inkomens. Je kan je dus afvragen of dit doelmatig is."

Vakbond De Unie noemt de beloofde koopkrachtstijging "volstrekt ongeloofwaardig" vanwege de naderende verkiezingen. "De nieuwe Tweede Kamer gaat straks weer aan die plaatjes sleutelen." Andere vakbonden maken zich zorgen dat de rekening nu terechtkomt bij mensen met lagere inkomens en mensen met een uitkering. "Dit extra-demissionaire ruziekabinet eindigt in een laatste ronde vol onzalige plannen", aldus FNV.

Ondernemersklimaat

De koning benoemde al in de Troonrede dat veel ondernemers negatief zijn over het huidige ondernemersklimaat. Het afgelopen kabinet is er niet in geslaagd een aantal grote problemen op te lossen. Denk bijvoorbeeld aan het stikstofprobleem of de netcongestie, waardoor steeds meer bedrijven horen dat ze niet aangesloten kunnen worden op het stroomnet.

"Onder meer door politieke onzekerheid verslechtert het investeringsklimaat", zegt Marieke Blom, hoofdeconoom bij ING. "Er moeten keuzes gemaakt worden, zodat ondernemers hierop kunnen anticiperen." Dit benadrukken ook werkgeversorganisaties.

Om de industrie te ondersteunen en te voorkomen dat bedrijven uit Nederland vertrekken, schort het kabinet onder meer de CO2-heffing op. Maar dit geeft bedrijven slechts tijdelijk lucht, aldus FME, de branchevereniging voor de technologische industrie. "De fundamentele onzekerheid blijft. Tegelijkertijd stagneert de arbeidsproductiviteit en zonder forse investeringen in AI, automatisering en robotisering dreigen welvaart en koopkracht weg te zakken."

Er zijn veel van dit soort plannen die de afgelopen jaren werden doorgevoerd en vervolgens toch weer afgeschaft, of andersom. Zo komt de subsidie voor windmolens op zee nu toch weer terug.

Woningmarkt

Duidelijk beleid is niet alleen van belang voor ondernemers, maar ook voor huiseigenaren, stelt Vereniging Eigen Huis (VEH). "Zodat ze de juiste financiële keuzes kunnen maken voor de lange termijn." VEH baalt ook omdat de eerder beloofde verlaging op energiebelasting niet terug te vinden is in de kabinetsplannen. "Dit is slechts een voorbode van een reeks maatregelen die de energierekening in de toekomst nog verder zullen verhogen."

Aedes, de brancheorganisatie van woningcorporaties, is blij dat er extra geld wordt vrijgemaakt voor de huurtoeslag. Meer mensen komen hier volgend jaar voor in aanmerking. "Het ondersteunt heel gericht die mensen die het hard nodig hebben."

De Woonbond, die opkomt voor belangen van huurders, is minder enthousiast. "Veel huurders ontvangen geen huurtoeslag, en voor wie die wel krijgt, dekt de toeslag maar een deel van de gestegen huur."

Als de plannen van het demissionaire kabinet doorgaan, dan stijgt de koopkracht van allerlei verschillende groepen in de maatschappij volgend jaar ietsje meer dan het Centraal Planbureau (CPB) in juli nog verwachtte. Dat staat in de Prinsjesdagberekeningen van het CPB, waarin ook de nieuwste kabinetsplannen zijn meegenomen.

Het komt vooral doordat het demissionaire kabinet de tijdelijke accijnsverlaging op brandstoffen volgend jaar in stand wil houden. Zonder de verlenging van die accijnsverlaging zou bijvoorbeeld benzine volgend jaar zo'n 25 cent per liter duurder worden.

De koopkracht van het doorsnee huishouden stijgt nu naar verwachting 1,3 procent. In juli verwachtte het CPB nog een koopkrachtstijging van 1 procent, vooral doordat de lonen harder omhooggaan dan de prijzen.

Demissionair

Nu het kabinet demissionair is en alleen nog bestaat uit de VVD en BBB is het onzeker of de nieuwe kabinetsmaatregelen wel door de Tweede en Eerste Kamer worden aangenomen. Daardoor kan de koopkracht dus ook anders uitpakken dan nu wordt voorspeld.

Bekijk hier de koopkrachtverwachting voor verschillende groepen, swipe voor meer:

Wat is het nut van koopkrachtramingen?

De koopkrachtberekeningen van het CPB zijn vooral handig om voor verschillende groepen het effect te zien van kabinetsmaatregelen. Het bureau baseert zijn ramingen verder op de verwachte loonstijging en inflatie volgend jaar, maar die kunnen in de praktijk anders uitpakken.

Stijgen lonen harder dan verwacht, dan komt de koopkracht voor veel groepen ook hoger uit. Wordt alles veel duurder dan gedacht, dan stijgt de inflatie harder en valt de koopkracht juist lager uit. Het gaat steeds ook om de doorsnee stijging binnen een groep. Dus er zijn binnen een groep ook altijd huishoudens van wie de koopkracht meer of minder stijgt of daalt dan die doorsnee.

En het CPB raamt alleen de zogeheten statische koopkracht. Daarbij gaan ze ervan uit dat ieders situatie hetzelfde blijft. Dus je krijgt geen promotie op het werk, verandert niet van baan en gaat ook niet scheiden. Juist door dat soort veranderingen kan je koopkracht flink veranderen.

Verder verwacht het CPB dat de economie volgend jaar doorgroeit, maar wel iets minder dan dit jaar. Het percentage mensen in armoede daalt licht en het begrotingstekort stijgt naar 2,7 procent van het bruto binnenlands product. Dat is onder het maximale tekort van 3 procent waaraan alle EU-landen hebben beloofd zich te houden.

Ook het Nationaal Instituut voor Budgetvoorlichting (Nibud) heeft gekeken naar de koopkrachtontwikkeling volgend jaar en constateert dat voor bijna alle huishoudens de koopkracht stijgt. "Het is fijn dat naar verwachting bijna iedereen er in koopkracht op vooruit gaat komend jaar", zegt directeur Arjan Vliegenthart. "Nederland lijkt financieel verder op adem te komen."

Het Nibud vindt het verder goed dat de berekening van de huurtoeslag volgend jaar eenvoudiger wordt en dat meer huurders er recht op krijgen. "De eerder aangekondigde aanpassingen in de huurtoeslag betekenen dat de koopkracht voor deze kwetsbare groep huishoudens verbetert", aldus Vliegenthart.

Zo kunnen huurders met een huur boven de 900 euro volgend jaar ook recht krijgen op huurtoeslag en de leeftijdsgrens gaat omlaag van 23 naar 21 jaar.

Sommigen kwetsbaar

Wel ziet hij dat sommige groepen financieel kwetsbaar blijven: "Jongvolwassenen die op zoek zijn naar een eerste betaalbare woning, mensen met hoge onvermijdbare kosten omdat ze bijvoorbeeld een chronische beperking hebben en mensen die alle toeslagen waar ze recht op hebben ook daadwerkelijk moeten aanvragen om rond te kunnen komen."

Het Nibud heeft voor 117 voorbeeldhuishoudens berekend wat de koopkracht volgend jaar doet. Bij slechts één van die 117 gaat de koopkracht volgend jaar omlaag: een alleenstaande zelfstandig ondernemer zonder kinderen die 35.000 verdient. Van zo iemand daalt de koopkracht met 1 procent, vooral door de verlaging van de zelfstandigenaftrek.